Bezpieczeństwo narodowe zracjonalizowane? Refleksyjne wyznaczanie granic polityczności.

Piotr Pieńkowski

doi:10.18778/0208-600X.46.02

Authors

Piotr Pieńkowski Uniwersytet Wrocławski, Wydział Nauk Społecznych, Instytut Socjologii, Zakład Socjologii Ogólnej

DOI:

https://doi.org/10.18778/0208-600X.46.02

Keywords:

national security, risk society, reflexive modernisation, political, rationality

Abstract

The aim of this paper is to analyse the contradiction between the political issues of the national security, and its rationalisation, related primarily to the process of the reflexive modernisation and transformation into (world) risk society. Theoretical perspective adopted here includes three components. These are: the theory of reflexive modernisation (A. Giddens, U. Beck, S. Lash), the theory of politics Ch. Mouffe (as a continuation of the classical theory of C. Schmitt) and theories of security adapted to the demands of sociology. Analysis is picked up in four steps: analysing the political nature of national security, indicating conflicts over security (agonistic and antagonistic, internal and external, as well as reflexive self-threats); identifying the actors of the late modernity, relevant for security issues; pointing to the cultural conditions of the mechanisms for definition of the limits of the political. Paper concludes with a summary.

References

Beck U. (2004), Społeczeństwo ryzyka. W drodze do innej nowoczesności, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe SCHOLAR.
Google Scholar

Beck U. (2005), Władza i przeciwwładza w epoce globalnej. Nowa ekonomia polityki światowej, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe SCHOLAR.
Google Scholar

Beck U., Grande E. (2009), Europa kosmopolityczna, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe SCHOLAR.
Google Scholar

Beck U., Giddens A., Lash S. (2009), Modernizacja refleksyjna, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Google Scholar

Beck U. (2012), Społeczeństwo światowego ryzyka. W poszukiwaniu utraconego bezpieczeństwa, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe SCHOLAR.
Google Scholar

Bolechów B. (2012), Polityka antyterrorystyczna w świetle badań nad terroryzmem, Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego.
Google Scholar

Chmaj M., Żmigrodzki M. (2001), Wprowadzenie do teorii polityki, Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.
Google Scholar

Cichocki P. (2005), Konteksty społeczeństwa ryzyka, Poznań: Wydawnictwo Fundacji Humaniora.
Google Scholar

Czaputowicz J. (2003), Kryteria bezpieczeństwa międzynarodowego państwa – aspekty teoretyczne, [w:] Dębski S., Górka-Winter B. (red.), Kryteria bezpieczeństwa międzynarodowego państwa, Warszawa: Polski Instytut Spraw Międzynarodowych.
Google Scholar

Drałus D. (2012), Esencjalizm w koncepcji polityczności Carla Schmitta, [w:] Czajowski A., Sobkowiak L. (red.), Polityka i polityczność. Problemy teoretyczne i metodologiczne, Wrocław: Wrocławskie Wydawnictwo Naukowe Atla 2.
Google Scholar

Dybel P., Wróbel Sz. (2008), Granice polityczności. Od polityki emancypacji do polityki życia, Warszawa: Wydawnictwo Instytutu Filozofii i Socjologii PAN.
Google Scholar

Fijałkowski Ł. (2012), Teoria sekurytyzacji i konstruowanie bezpieczeństwa, „Przegląd Strategiczny”, nr 1.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.14746/ps.2012.1.10

Fukuyama F. (2009), Koniec historii, Kraków: Wydawnictwo Znak.
Google Scholar

Giddens A. (2004), Poza lewicą i prawicą, Poznań: Wydawnictwo Zysk i s-ka.
Google Scholar

Giddens A. (2012), Nowoczesność i tożsamość. „Ja” i społeczeństwo w epoce późnej nowoczesności, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Google Scholar

Jabłoński A. (2012), Polityka. Teoretyczna ewolucja pojęcia, [w:] Czajowski A., Sobkowiak L. (red.), Polityka i polityczność. Problemy teoretyczne i metodologiczne, Wrocław: Wrocławskie Wydawnictwo Naukowe Atla 2.
Google Scholar

Jakubczak R. i in. (red.) (2006), Bezpieczeństwo narodowe Polski w XXI wieku: wyzwania i strategie, Warszawa: Dom Wydawniczy Bellona.
Google Scholar

Kühn F. (2013), Post-Interventionist Zeitgeist: The Ambiguity of Security Policy, [w:] Kümmel G., Giegerich B. (eds.), The Armed Forces: Towards a Post-Interventionist Era?, Wiesbaden: Springer Fachmedien.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1007/978-3-658-01286-1_2

Mouffe Ch. (2005), Paradoks demokracji, Wrocław: Wydawnictwo Naukowe Dolnośląskiej Szkoły Wyższej Edukacji TWP we Wrocławiu.
Google Scholar

Mouffe Ch. (2008), Polityczność. Przewodnik krytyki politycznej, Warszawa: Wydawnictwo Krytyki Politycznej.
Google Scholar

Mouffe Ch. (red.) (2011), Carl Schmitt. Wyzwanie polityczności, Warszawa: Wydawnictwo Krytyki Politycznej.
Google Scholar

Ryszka F. (1985), Państwo stanu wyjątkowego: rzecz o systemie państwa i prawa Trzeciej Rzeszy, Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
Google Scholar

Waltz K. (2010), Struktura teorii stosunków międzynarodowych, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe SCHOLAR.
Google Scholar

Zagórski Z. (2009), Struktura społeczeństwa transformacji postkomunistycznej w Polsce. Wybrane aspekty podmiotowości „spóźnionego” społeczeństwa narodowo-obywatelskiego, [w:] Gołdyka L., Zelek A. (red.), Dwie dekady polskiej transformacji. Gospodarka – Społeczeństwo – Polityka, Szczecin: Wydawnictwo Zachodniopomorskiej Szkoły Biznesu w Szczecinie.
Google Scholar

Zięba R. (1997), Kategoria bezpieczeństwa w nauce o stosunkach międzynarodowych, [w:] Bobrow D. B., Haliżak E., Zięba R. (red.), Bezpieczeństwo narodowe i międzynarodowe u schyłku XX wieku, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe SCHOLAR.
Google Scholar