Rodziny z wyboru. Homoseksualny związek jako współczesna alternatywa rodziny – analiza zjawiska

Autor

  • Miłosz Ukleja Uniwersytet Warszawski, Wydział Filozofii i Socjologii, Instytut Socjologii, Zakład Socjologii Wsi i Miasta image/svg+xml

DOI:

https://doi.org/10.18778/0208-600X.51.08

Słowa kluczowe:

homorodzina, rodzina z wyboru, rodzina, alternatywa dla rodziny

Abstrakt

Przedmiotem zainteresowania w artykule uczyniono rodzinę homoseksualną jako alternatywę dla tradycyjnej rodziny. Zaproponowane w pierwszej części tekstu analizy koncentrują się na okolicznościach związanych z pojawieniem się tej formy rodziny w społeczeństwach zachodnich oraz w Polsce. Analizy te dokonane zostały w perspektywie przemiany stylów życia, seksualności oraz relacji między parterami jako uwarunkowań pojawienia się tematyki homorodzin w dyskursie publicznym. Uzupełnieniem tych rozważań są wyniki autorskich badań jakościowych, których celem było odwzorowanie i zrekonstruowanie życia codziennego badanych rodzin homoseksualnych. Badania realizowano techniką swobodnego wywiadu pogłębionego z członkami trzech rodzin jednopłciowych. Z badań wynika, że ich uczestnicy nie oczekiwali akceptacji wybranego przez siebie modelu rodziny; twierdzili, że ich związki nie odbiegają w sposób znaczący od innych modeli życia rodzinnego. Badani skupiali się przede wszystkim na budowaniu wzajemnej więzi z dziećmi, wychowywaniu potomstwa oraz codziennej egzystencji.

Bibliografia

Adamski F. (2002), Rodzina. Wymiar społeczno-kulturowy, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków.
Google Scholar

Bauman Z. (2006), Płynna nowoczesność, Wydawnictwo Literackie, Kraków.
Google Scholar

Beck U. (2004), Społeczeństwo ryzyka: w drodze do innej nowoczesności, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa.
Google Scholar

Butler J. (2002), Is kinship always already heterosexual?, [w:] W. Brown, J. Halley (eds.), Left Legalism/Left Critique, Duke University Press, Durham.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.2307/j.ctv11hpn4c.10

CBOS (1988), Opinie o homoseksualizmie. Tolerancja czy potępienie?, komunikat z badań, http:// www.cbos.pl, 8.06.2014.
Google Scholar

CBOS (2006), Polacy wobec różnych modeli religii i zasad moralnych katolicyzmu, komunikat z badań, http://www.cbos.pl, 8.06.2014.
Google Scholar

CBOS (2008), Prawa gejów i lesbijek, komunikat z badań, http://www.cbos.pl, 8.06.2014.
Google Scholar

CBOS (2013a), Stosunek do praw gejów i lesbijek oraz związków partnerskich, komunikat z badań, http://www.cbos.pl, 8.04.2014.
Google Scholar

CBOS (2013b), Rodzina – jej współczesne znaczenie i rozumienie, komunikat z badań, http://www. cbos.pl, 8.06.2014.
Google Scholar

Chauncey G. (2007), Why Do Gays Want to Marry?, [w:] A. Skolnick, J. Skolnick (eds.), Family in Transition, Pearson, Boston.
Google Scholar

Clarke V. (2003), Lesbian and gay marriage: Transformation or normalization?, „Feminist & Psychology”, Vol. 13, s. 519–529.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1177/09593535030134016

Clarke V., Finlay S. J. (2004), „For better of worse?” Lesbian and gay marriage, „Feminist & Psychology”, Vol. 14, s. 17–23.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1177/0959353504040297

Coontz S. (2005), Marriage, a History: From Obedience to Intimacy, or How Love Conquered Marriage, Viking, New York.
Google Scholar

Długołęcka A. (2005a), Pokochałaś kobietę, Elmabooks, Warszawa.
Google Scholar

Długołęcka A. (2005b), Kształtowanie się tożsamości homoseksualnej, [w:] K. Slany, B. Kowalska, M. Śmietana (red.), Homoseksualizm. Perspektywa interdyscyplinarna, Zakład Wydawniczy Nomos, Kraków.
Google Scholar

Evans D. (2004), Sexual Citizenship. The Material Construction of Sexualities, Routledge, London.
Google Scholar

Giddens A. (2006), Nowoczesność i tożsamość: „ja” i społeczeństwo w epoce późnej nowoczesności, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Google Scholar

Giddens A. (2007), Przemiany intymności. Seksualność, miłość i erotyzm we współczesnych społeczeństwach, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Google Scholar

Giza-Poleszczuk A. (2005), Rodzina a system społeczny. Reprodukcja i kooperacja w perspektywie interdyscyplinarnej, Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.31338/uw.9788323528265

Goss R., Strongheart A. A. (1997), Our Families, Our Values: Snapshot of Queer Kindship, The Harrington Park Press, New York.
Google Scholar

Jabłońska B. (2013), Krytyczna analiza dyskursu w świetle założeń socjologii fenomenologicznej, „Przegląd Socjologii Jakościowej”, t. 9, nr 1.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.18778/1733-8069.9.1.04

Jacyno M. (2007), Kultura indywidualizmu, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Google Scholar

Jamieson L. (2008), Od rodziny do intymności, [w:] M. Bogunia-Borkowska, P. Sztompka (red.), Socjologia codzienności, Wydawnictwo Znak, Kraków.
Google Scholar

Kacperczyk A. (2005), Zjawiska społeczne w zwierciadle metod ilościowych i jakościowych. Przykład badań nad społecznym światem opieki paliatywno-hospicyjnej w Polsce, [w:] J. Leoński, A. Kołodziej-Durnaś, W kręgu socjologii interpretatywnej – zastosowanie metod jakościowych, Wydawnictwo Economicus, Szczecin.
Google Scholar

Kaufmann J.-C. (2010), Wywiad rozumiejący, Oficyna Naukowa, Warszawa.
Google Scholar

Kaufmann J.-C. (2013), Kiedy ja jestem innym, Oficyna Naukowa, Warszawa.
Google Scholar

Kochanowski J. (2002), Geje nie będą udawać małżeństw, „Gazeta Wyborcza”, 1.08.2002, s. 10.
Google Scholar

Kochanowski J. (2004), Problem (nie)obecności lesbijek i gejów w Polsce z perspektywy socjologicznych studiów queer, [w:] I. Krzemiński (red.), Socjologia a przemiany współczesnego świata, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa.
Google Scholar

Kochanowski J. (2012), Przedmowa do wydania polskiego, [w:] S. Siedman, Społeczne tworzenie seksualności, PWN, Warszawa.
Google Scholar

Kvale S. (2004), Interviews. Wprowadzenie do jakościowego wywiadu badawczego, Trans Humana, Białystok.
Google Scholar

Kwak A. (2005), Rodzina w dobie przemian. Małżeństwo i kohabitacja, Wydawnictwo Akademickie „Żak”, Warszawa.
Google Scholar

Kwieciński J. (2004), Ideologia poprawnego seksu, „Gazeta Polska”, 17.03.2004.
Google Scholar

Majka-Rostek D. (2008), Związki homoseksualne. Studium socjologiczne, Difin, Warszawa.
Google Scholar

Małek A. (2005), Rozwój studiów gejowsko-lesbijskich w Holandii, [w:] K. Slany, B. Kowalska, M. Śmietana (red.), Homoseksualizm. Perspektywa interdyscyplinarna, Zakład Wydawniczy Nomos, Kraków.
Google Scholar

Mizielińska J., Stasińska A. (2012), Od „wroga rodziny” do jednej z jej form. Rodziny z wyboru we współczesnym polskim dyskursie prasowym, „InterAlia. Pismo poświęcone studiom queer”, nr 8.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.51897/interalia/GSPB6363

Mizielińska J., Abramowicz M., Stasińska A. (2014), Rodziny z wyboru w Polsce. Życie rodzinne osób nieheteronormatywnych, Instytut Psychologii PAN, Warszawa.
Google Scholar

Nykiel M. (2013). Czy związki partnerskie to wstęp do legalizacji adopcji przez homopary? Takie zmiany wprowadza się małymi krokami. Wystarczy spojrzeć na Francję, „W Polityce”, http://wpolityce.pl/polityka/149435-czy-zwiazki-partnerskie-to-wstep-do-legalizacji-adopcjiprzez-homopary-takie-zmiany-wprowadza-sie-malymi-krokami-wystarczy-spojrzec-na-francje, 25.01.2013.
Google Scholar

Popenoe D. (1993), Disturbing the Nest: Family Change and Decline in Modern Societies, Aldine/Transaction Publishers, New York.
Google Scholar

Say E., Kowalewski M. (1998), Gays, Lesbians and Family Values, The Pilgrim Press, Cleveland.
Google Scholar

Savin-Williams R., Esterberg K. (2000), Lesbian, gay, and bisexual families, [w:] D. Demo, K. Allen, M. Fine (eds.), Handbook of Family Diversity, Oxford University Press, Oxford.
Google Scholar

Siedman S. (2012), Społeczne tworzenie seksualności, PWN, Warszawa.
Google Scholar

Slany K. (2002), Alternatywne formy życia małżeńsko-rodzinnego w ponowoczesnym świecie, Zakład Wydawniczy Nomos, Kraków.
Google Scholar

Slany K. (2005), Dywersyfikacja form życia rodzinnego we współczesnym świecie. Przykład związków homoseksualnych, [w:] K. Slany, B. Kowalska, M. Śmietana (red.), Homoseksualizm. Perspektywa interdyscyplinarna, Zakład Wydawniczy Nomos, Kraków.
Google Scholar

Slany K., Kowalska B., Śmietana M. (red.) (2005), Homoseksualizm. Perspektywa interdyscyplinarna, Zakład Wydawniczy Nomos, Kraków.
Google Scholar

Stacey J. (1998), Gay and lesbian families: Queer like us, [w:] M. A. Mason, A. Skolnick, S. D. Sugarman, All Our Families: New Policies For a New Century, Oxford University Press, Oxford.
Google Scholar

Szlendak T. (2010), Socjologia rodziny. Ewolucja, historia, zróżnicowanie, PWN, Warszawa.
Google Scholar

Sztompka P., Bogunia-Borowska M. (red.) (2008), Socjologia codzienności, Wydawnictwo Znak, Kraków.
Google Scholar

Szukalski P. (2005), Zachowania homoseksualne i postawy wobec homoseksualizmu. Analiza porównawcza Polski i krajów wysoko rozwiniętych, [w:] K. Slany, B. Kowalska, M. Śmietana (red.), Homoseksualizm. Perspektywa interdyscyplinarna, Zakład Wydawniczy Nomos, Kraków.
Google Scholar

Tasker F., Golombok S. (1997), Growing Up in a Lesbian Family, The Guilford Press, New York.
Google Scholar

Tomalski P. (2007), Nietypowe rodziny. O parach lesbijek i gejów oraz ich dzieciach z perspektywy teorii przywiązania, Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.31338/uw.9788323510505

Tyszka Z. (2001), System metodologiczny wieloaspektowej integralnej analizy życia rodzinnego, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań
Google Scholar

Tyszka Z. (2002), Rodzina we współczesnym świecie, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań.
Google Scholar

Van Dijk T. A. (1993), Principles of critical discourse analysis, „Discourse & Society”, No. 4 (2), s. 249–283.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1177/0957926593004002006

Weeks J., Heaphy B., Donovan C. (2001), Same sex Intimacies. Familie of Choice and Other Life Experiments, Routledge, London–New York.
Google Scholar

Weston K. (1997), Families We Choose: Lesbian, Gays, Kindship, Columbia University Press, New York.
Google Scholar

Pobrania

Opublikowane

30-12-2014

Jak cytować

Ukleja, M. (2014). Rodziny z wyboru. Homoseksualny związek jako współczesna alternatywa rodziny – analiza zjawiska. Acta Universitatis Lodziensis. Folia Sociologica, (51), 117–133. https://doi.org/10.18778/0208-600X.51.08