Czy rozwój infrastruktury społecznej wystarczy do wzrostu kapitału społecznego i aktywizacji polskiej wsi?

Ryszard Kamiński

doi:10.18778/0208-600X.44.12

Autor

Ryszard Kamiński Zakład Socjologii Wsi, Instytut Rozwoju Wsi i Rolnictwa, Polska Akademia Nauk Warszawa

DOI:

https://doi.org/10.18778/0208-600X.44.12

Słowa kluczowe:

rozwój wsi, infrastruktura społeczna, kapitał społeczny na obszarach wiejskich, jakość życia na wsi

Abstrakt

Stan infrastruktury społecznej i jego znaczenie dla jakości życia mieszkańców wsi stanowią tradycyjnie obszar marginalny wobec głównych działań rozwojowych. Niska jakość infrastruktury społecznej należy z pewnością do czynników marginalizacji obszarów wiejskich. Po integracji z Unią Europejską pojawiły się szanse na realizację tysięcy projektów w obszarze infrastruktury społecznej. Powstają jednak pytania: Czy wielkie inwestycje w infrastrukturę społeczną będą miały znaczenie dla budowania kapitału społecznego wsi? Czy unijne programy finansujące budowę infrastruktury społecznej przyczyniają się do tworzenia kapitału społecznego polskiej wsi? Coraz większe znaczenie ma aktywizacja lokalnych społeczności i spowodowanie, aby przejęły one odpowiedzialność za miejsce, w którym żyją.

Bibliografia

Bertrand A. L., Wierzbicki Z. T. (1970), Socjologii wsi w Stanach Zjednoczonych: stan i tendencje rozwojowe, Ossolineum, Wrocław.
Google Scholar

Bukraba-Rylska I. (2005), O złośliwości i przewrotności socjologa, [w:] I. Bukraba-Rylska, Na temat wsi i socjologii wsi, IRWiR PAN, Warszawa, s. 103‒183.
Google Scholar

Coleman J. S. (1990), Foundations of Social Theory, The Belknap Press of Harvard University Press, Cambridge (MA)‒London (England).
Google Scholar

Diagnoza społeczna – warunki i jakość życia Polaków (2009, 2011), J. Czapiński, T. Panek (red.), Rada Monitoringu Społecznego, Warszawa, raporty z lat 2009, 2011.
Google Scholar

European Social Survey (2006), http://www.europeansocialsurvey.org, 9.08.2013.
Google Scholar

Fukuyama F. (1997), Zaufanie. Kapitał społeczny a droga do dobrobytu, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Google Scholar

Giza-Poleszczuk A. (2000), Przestrzeń społeczna, [w:] A. Giza-Poleszczuk, M. Marody, A. Rychard, Strategie i system. Polacy w obliczu zmiany społecznej, IFiS PAN, Warszawa, s. 97‒101.
Google Scholar

Gliński P. (2002), Podstawowe słabości – niektóre sukcesy trzeciego sektora, [w:] Samoorganizacja społeczeństwa polskiego: trzeci sektor, P. Gliński, B. Lewenstein, A. Siciński (red.), Wydawnictwo IFIS PAN, Warszawa, s. 245‒250.
Google Scholar

Gumkowska M., Herbst J. (2006), Podstawowe fakty o organizacjach pozarządowych – raport z badania 2005, Stowarzyszenie Klon/Jawor, Warszawa.
Google Scholar

Herbst J. (2009a), Inny trzeci sektor. Organizacje pozarządowe na terenach wiejskich, [w:] Wiejskie organizacje pozarządowe, M. Halamska (red.), IRWiR PAN, Warszawa, s. 33‒79.
Google Scholar

Herbst J. (2009b), Wieś obywatelska, [w:] Polska wieś 2008. Raport o stanie wsi, J. Wilkin, I. Nurzyńska (red.), Fundacja na Recz Polskiego Rolnictwa, Warszawa, s. 159‒179.
Google Scholar

Kaleta A. (1992), Podstawowe założenia odnowy obszarów wiejskich Europy, [w:] M. Wieruszewska (red.), Odnowa wsi. Między mitem a nadzieją, Polska Akademia Nauk. Instytut Rozwoju Wsi i Rolnictwa, Warszawa, s. 5‒17.
Google Scholar

Kamiński R. (2007), Odnowa wsi i Leader – komplementarność metod rozwoju obszarów wiejskich, [w:] Odnowa wsi w integrującej się Europie, M. Kłodziński, M. Błąd, R. Wilczyński (red.), IRWiR PAN, Warszawa, s. 160‒175.
Google Scholar

Kamiński R. (2008), Aktywność społeczności wiejskich. Lokalne inicjatywy organizacji pozarządowych, IRWiR PAN, Warszawa.
Google Scholar

Kamiński R. (2011), Oddolnie czy odgórnie – jak program LEADER wpływa na społeczności wiejskie?, [w:] Między interakcją a interwencją. Lokalne grupy działania w społecznościach wiejskich, I. Bukraba-Rylska (red.), Wydawnictwo Naukowe „Scholar”, Warszawa.
Google Scholar

Kamiński R. (2013), Aktywnie i optymistycznie ‒ czyli przypadek Stowarzyszenia na rzecz Rozwoju Olszewki i Lubaszcza, [w:] Projekt Dobry Start Centra wspierania i informacji organizacji pozarządowych na obszarach wiejskich, „Biuletyn”, nr 4, (Forum Aktywizacji Obszarów Wiejskich, Warszawa), s. 17‒20.
Google Scholar

Kamiński R., Lewandowski Z., Olszewski A. (2009), Fundusz sołecki – jak dobrze wydać nasze pieniądze, Krajowe Stowarzyszenie Sołtysów, Konin, s. 7‒17.
Google Scholar

Krajowa Strategia Rozwoju Regionalnego 2010‒2020. Regiony, miasta, obszary wiejskie (2010), Ministerstwo Rozwoju Regionalnego, Warszawa.
Google Scholar

Kurczewski J. (2003), Lokalne społeczeństwa obywatelskie, [w:] Lokalne społeczności obywatelskie, J. Kurczewski (red.), ISNS UW, Warszawa, s. 261‒280.
Google Scholar

Palonka K. M. (1992), Stan i zróżnicowanie przestrzenne infrastruktury społecznej na wsi, IRWIR PAN, Warszawa, s. 113‒129.
Google Scholar

Podoski K. (1975), Infrastruktura społeczna na wsi (stan i problemy rozwoju), „Wieś i Rolnictwo”, nr 1, s. 21‒27.
Google Scholar

Polska 2030. Wyzwania Rozwojowe (2010), Kancelaria Prezesa Rady Ministrów, Warszawa.
Google Scholar

Program Rozwoju Obszarów Wiejskich 2007‒2013 (2007), Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi, Warszawa.
Google Scholar

Raport o rozwoju społecznym Polska 2000. Rozwój obszarów wiejskich (2000), K. Gorlach (red.), UNDP, Warszawa.
Google Scholar

Sektorowy Program Operacyjny „Restrukturyzacja i modernizacja sektora żywnościowego oraz rozwój obszarów wiejskich 2004‒2006” (2003), Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi, Warszawa.
Google Scholar

Seręga Z. (2006), Nieufni klienci demokracji. Atrofia kapitału społecznego wspólnot lokalnych w Polsce dzisiejszej doby, [w:] Jednostkowe i społeczne zasoby wsi, K. Szafraniec (red.), IRWiR PAN, Warszawa, s. 109‒122.
Google Scholar

Strategia Rozwoju Kapitału Społecznego 2011‒2020 (2011), Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Warszawa.
Google Scholar

Strategia Zrównoważonego Rozwoju Wsi Rolnictwa i Rybactwa na lata 2012‒2020 (2012), Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi, Warszawa.
Google Scholar

Trutkowski C., Mandes S. (2005), Kapitał społeczny w małym mieście, Wydawnictwo Naukowe „Scholar”, Warszawa.
Google Scholar

Ustawa o z dnia 20 lutego 2009 r. funduszu sołeckim (2009), DzU, nr 52, poz. 420.
Google Scholar

Wieruszewska M. (2002), Społeczność wiejska ‒ podstawy samoorganizacji, [w:] M. Wieruszewska (red.), Samoorganizacja w społecznościach wiejskich. Przejawy, struktury, zróżnicowania, IRWiR PAN, Warszawa, s. 12‒81.
Google Scholar

Wieruszewska M. (red.) (2002), Samoorganizacja w społecznościach wiejskich. Przejawy, struktury, zróżnicowania, IRWiR PAN, Warszawa.
Google Scholar

Witryna Wiejska [2009], http://ww.org.pl/strona.php?p=2549, http://www.witrynawiejska.org.pl, 9.08.2013.
Google Scholar

Wskaźniki monitorowania. Krajowa Strategia Rozwoju Regionalnego 2008‒2020 (2010), Ministerstwo Rozwoju Regionalnego Warszawa, marzec.
Google Scholar

Wypowiedzi uczestników konferencji „Wiejska Polska” (2012), Krajowe Stowarzyszenie Sołtysów, ogólnopolskie spotkanie sołtysów, Licheń 26 i 27 maja.
Google Scholar