Od bycia umiejscowionym do utraty własnego miejsca w świecie. Studium przypadku

Łukasz Kutyło

doi:10.18778/0208-600X.91.07

Autor

Łukasz Kutyło Uniwersytet Łódzki https://orcid.org/0000-0002-0499-1900

DOI:

https://doi.org/10.18778/0208-600X.91.07

Słowa kluczowe:

ponowoczesność, przestrzeń, rozterki egzystencjalne, światy życia

Abstrakt

Przedmiotem uwagi w artykule uczyniono problem umiejscowienia się związany z: posiadaniem, poszukiwaniem lub/i utratą własnego miejsca w świecie. Wiele wskazuje na to, że zyskuje on współcześnie na znaczeniu, być może ze względu na przemiany towarzyszące ponowoczesności. Próbując lepiej zrozumieć to zjawisko, w artykule zaprezentowano wyniki analizy przypadku mężczyzny będącego obecnie w średnim wieku. Rozważając jego sytuację, skupiono się jednak na wcześniejszych etapach jego życia: od dzieciństwa, przez okres nastoletni, po okres wczesnej dorosłości, w którym doświadczył on egzystencjalnej bezdomności. W analizie jego przypadku skoncentrowano się na przeżyciach, jakie towarzyszyły mu na tych poszczególnych etapach życia, a także na tym, w jaki sposób próbował się do nich ustosunkować. Źródłem inspiracji dla analizy były: socjologia biograficzna i socjologia fenomenologiczna.

Bibliografia

Al-Koni I. (1985), Dokąd beduinie, dokąd…, [w:] al-Koni I., Tajemnice pustyni, RSW „Prasa-Książka-Ruch”, Warszawa.
Google Scholar

Ayaß R. (2017), Life-World, Sub-Worlds, After-Worlds: The Various „Realness” of Multiple Realities, „Human Studies”, nr 40, s. 519–542.
Google Scholar

Bachelard G. (1975), Dom rodzinny i dom oniryczny, [w:] Bachelard G., Wyobraźnia poetycka. Wybór pism, Biblioteka Krytyki Współczesnej, Warszawa.
Google Scholar

Bauman Z. (1994), Dwa szkice o moralności ponowoczesnej, Instytut Kultury, Warszawa.
Google Scholar

Berger V. (2020), Phenomenology Of Online Spaces: Interpreting Late Modern Spatialities, „Human Studies”, nr 43, s. 603–626.
Google Scholar

Czyżewski M. (2013), Socjologia interpretatywna i metoda biograficzna: przemiana funkcji, antyesencjalistyczne wątpliwości oraz sprawa krytyki, „Przegląd Socjologii Jakościowej”, t. 9(4), s. 14–27.
Google Scholar

Czyżewski M. (2023), The single case as an object of analysis: In defence of a species threatened with extinction, [w:] Kumięga Ł., Nowicka-Franczak M. (red.), Analysing Discourse, Analysing Poland. The Case of Political Interview, („Interdisziplinäre Verortungen der Angewandten Linguistik”, nr 11), Brill, Göttingen.
Google Scholar

Czyżewski M., Rokuszewska-Pawełek A. (2016), Analiza biografii Rudolfa Hössa, [w:] Dopierała R., Waniek K. (red.), Metoda biograficzna w badaniu procesów społecznych, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź.
Google Scholar

Deleuze G., Guattari F. (2023), Tysiąc Plateau, Fundacja Nowej Kultury „bęc zmiana!”, Warszawa.
Google Scholar

Delsol Ch. (2020), Czas wyrzeczenia, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa.
Google Scholar

Duara R., Hugh-Jones S., Madill A. (2021), „Forced Adulthood”: An aspect of ‘quarterlife crisis’ suffered by young English and Assamese adults, „Qualitative Studies”, t. 6(1), s. 11–37.
Google Scholar

Foucault M. (2012), Narodziny biopolityki, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Google Scholar

Han B.-Ch. (2022), Społeczeństwo zmęczenia, [w:] Han B.-Ch., Społeczeństwo zmęczenia i inne eseje, Wydawnictwo Krytyki Politycznej, Warszawa.
Google Scholar

Hesse H. (2017). Demian, Wydawnictwo „Media Rodzina”, Poznań.
Google Scholar

Jacobi J. (1993), Psychologia C.G. Junga, Wydawnictwo Wodnik, Warszawa.
Google Scholar

Jung C.G. (2016), Archetypy nieświadomości zbiorowej, [w:] Jung C.G., Archetypy i nieświadomość zbiorowa, Wydawnictwo KR, Gdańsk.
Google Scholar

Kasperek A. (1999), Perspektywa fenomenologiczna w socjologii, „Pisma humanistyczne”, nr 1, s. 181–189.
Google Scholar

Luckmann B. (1970), The Small-Life Worlds of Modern Man, „Social Research”, t. 37(4), s. 580–596.
Google Scholar

Lundvall M., Hörberg U., Palmér L., Carlsson G., Lindberg E. (2020), Young men’s experiences of living with existential concerns: „living close to a bottomless darkness”, „International Journal of Qualitative Research on Health and Well-Being”, t. 15(1), s. 1–10.
Google Scholar

Lundvall M., Lindberg E., Hörberg U., Carlsson G., Palmér L. (2019), Lost in unknown terrain: a phenomenological contribution to the understanding of existential concerns as experienced by young women in Sweden, „International Journal of Qualitative Research on Health and Well-Being”, t. 14(1), s. 1–11.
Google Scholar

Lundvall M., Palmér L., Hörberg U., Carlsson G., Lindberg E. (2022), Finding an existential place to rest: enabling well-being in young adults, „International Journal of Qualitative Research on Health and Well-Being”, t. 17(1), s. 1–11.
Google Scholar

McDuffie M.F. (1995), Art as an Enclave of Meaning, [w:] Crowell S.G., The Prism of the Self. Philosophical Essays in Honor Of Maurice Natanson, Springer Netherlands, Heidelberg.
Google Scholar

Merleau-Ponty M. (2001), Fenomenologia percepcji, Wydawnictwo „Aletheia”, Warszawa.
Google Scholar

Morgan B.P., Ushiyama R. (2021), Existence theory: Outline for a theory of social behavior, „Journal of Classical Sociology”, t. 22(1), s. 7–29.
Google Scholar

Riemann G., Schütze F. (2012), „Trajektoria” jako podstawowa koncepcja teoretyczna w analizach cierpienia i bezładnych procesach społecznych, [w:] Kaźmierska K. (red.), Metoda biograficzna w socjologii, Zakład Wydawniczy „Nomos”, Kraków.
Google Scholar

Schütz A. (1985), Don Kichot i problem rzeczywistości, „Literatura na świecie”, nr 2, s. 269–284.
Google Scholar

Schütz A. (2012a), O wielości rzeczywistości, [w:] Schütz A., O wielości światów, Zakład Wydawniczy „Nomos”, Kraków.
Google Scholar

Schütz A. (2012b), Dokonywanie wyboru projektu działania, [w:] Schütz A., O wielości światów, Zakład Wydawniczy „Nomos”, Kraków.
Google Scholar

Schütz A. (2012c), Powracający do domu, [w:] Schütz A., O wielości światów, Zakład Wydawniczy „Nomos”, Kraków.
Google Scholar

Schütze F. (1997), Trajektorie cierpienia jako przedmiot badań socjologii interpretatywnej, „Studia Socjologiczne”, t. 1(144), s. 11–56.
Google Scholar

Scott J.C. (2020), Jak udomowiono człowieka. U początków historii pierwszych państw, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Google Scholar

Szyszka K. (2021), Złoto ukryte w ciemności: jungowska koncepcja cienia, „Humanistyka i przyrodoznawstwo”, nr 27, s. 203–217.
Google Scholar

von Franz M.-L. (2000), The problem of the Puer Aeternus, Inner City Books, Toronto.
Google Scholar

Waniek K. (2016), Potencjały bezładu i cierpienia w biografiach młodych kobiet wchodzących w świat sztuki i medycyny, „Przegląd Socjologii Jakościowej”, t. 12(2), s. 114–144.
Google Scholar

Waniek K. (2019), Lekceważone potencjały i narosłe nieporozumienia: kilka uwag o metodzie autobiograficznego wywiadu narracyjnego Fritza Schützego, „Przegląd Socjologii Jakościowej”, t. 15(2), s. 132–163.
Google Scholar

Waniek K. (2021), Ucieczka jako przyczyna mobilności Europejczyków. Socjolingwistycznie ugruntowana analiza procesów społecznych w relacjach biograficznych, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź.
Google Scholar

Woźniak A. (2004), Struktura i funkcje mikroświatów, „Principia”, t. XXXIX, s. 189–204.
Google Scholar

Yalom I.D. (2008), Psychoterapia egzystencjalna, Instytut Psychologii Zdrowia (Polskie Towarzystwo Psychologiczne), Warszawa.
Google Scholar