Ekonomiczne, społeczne i polityczne aspekty kryzysu pandemicznego w polskim futbolu. Analiza socjologiczna

Piotr Chmielewski

doi:10.18778/0208-600X.84.02

Autor

Piotr Chmielewski Instytut Socjologii, Uniwersytet Łódzki, ul. Rewolucji 1905 r. 41/43, 90-214 Łódź https://orcid.org/0000-0002-6051-9977

DOI:

https://doi.org/10.18778/0208-600X.84.02

Słowa kluczowe:

piłka nożna, COVID-19, polityka, kryzys, ekonomia

Abstrakt

Celem artykułu jest zaprezentowanie najważniejszych wniosków z kryzysu w polskiej piłce nożnej wywołanego przez pandemię COVID-19. W badaniu dokonano jakościowej analizy treści materiałów prasowych opisujących doniesienia dotyczące futbolu oraz przeprowadzono wywiady pogłębione w wariancie eksperckim z osobami pełniącymi ważne funkcje w środowisku zawodowej piłki nożnej. Wyniki analizy pokazują niespotykaną od dekad skalę negatywnych konsekwencji dla całego ekosystemu piłkarskiego. Najważniejsze z nich obejmowały kwestie: bezpośredniego zagrożenia zdrowia, ekonomii (widmo krachu na rynku piłkarskim), trudności organizacyjno-formalnych oraz wątpliwości wobec politycznego zaangażowania w proces przywrócenia futbolu. Szybkie i zakończone sukcesem wdrożenie planu odmrażania polskiej piłki nożnej ostatecznie uchroniło najważniejszych interesariuszy przed urzeczywistnieniem się najbardziej pesymistycznych scenariuszy (np. niewydolności finansowej i bankructw).

Bibliografia

Abboud L. (2020), French football’s slow-motion crisis should open door to change, https://www.ft.com/content/8bc47209-c8ad-496b-a2a6-5d2813ba3609 (dostęp: 17.01.2022).
Google Scholar

Bankomania (2021), Ekstraklasa: 321 mln zł w roku pandemii dla PKO Banku Polskiego, https://bankomania.pkobp.pl/sport/ekstraklasa/ekstraklasa-321-mln-zl-w-roku-pandemii-dla-pkobanku-polskiego/ (dostęp: 17.01.2022).
Google Scholar

BBC (2020), England: Phil Foden & Mason Greenwood to leave camp after quarantine breach, https://www.bbc.com/sport/football/54059328 (dostęp: 17.01.2022).
Google Scholar

Bogner A., Littig B., Menz W. (red.) (2009), Interviewing Experts, Palgrave Macmillan UK, London, https://doi.org/10.1057/9780230244276
Google Scholar

Brzozowski A. (2020), Piłkarze odpowiedzialni za losy swojego klubu. Pijarowski majstersztyk Śląska Wrocław, https://wroclaw.wyborcza.pl/wroclaw/7,35771,25824060,odpowiedzialni-zalosy-swojego-klubu-pijarowski-majstersztyk.html?_ga=2.164965503.196041764.1609681231-341328223.1605432671 (dostęp: 17.01.2022).
Google Scholar

Chmielewski P. (2021), Mecz z niewidzialnym przeciwnikiem. Analiza kryzysu pandemicznego w polskim futbolu (praca magisterska), Uniwersytet Łódzki.
Google Scholar

Cichy A. (2020), PKO Ekstraklasa. Legia zwalnia pracowników, a porozumienia z piłkarzami wciąż nie ma, https://sport.tvp.pl/47395384/koronawirus-w-polsce-legia-zwolnila-juz-blisko-50-pracownikow-wciaz-nie-ma-prozumienia-z-pilkarzami-tvpsportpl (dostęp: 17.01.2022).
Google Scholar

Deloitte (2022), Piłkarska liga finansowa – sezon 2021/2022, https://www2.deloitte.com/pl/pl/pages/consumer-business/articles/raport-pilkarska-liga-finansowa-sezon-2021-2022.html (dostęp: 17.01.2022).
Google Scholar

Drozda J., Jaskulowski K., Majewski P. (2020), The politics of sport in Poland after 1945. From socialist mass sports to market-oriented elite sports?, [w:] E. Rojo-Labaien, Á. Rodríguez Díaz, J. Rookwood (red.), Sport, Statehood and Transition in Europe. Comparative Perspectives from Post-Soviet and Post-Socialist Societies, Routledge, Taylor & Francis Group, London–New York.
Google Scholar

Gol24 (2020), Górnik Zabrze nie pojechał do Łodzi na mecz z ŁKS. Prosi PZPN o „znalezienie bezpiecznego terminu”, https://gol24.pl/gornik-zabrze-nie-pojechal-do-lodzi-na-mecz-z-lksprosi-pzpn-o-znalezienie-bezpiecznego-terminu/ar/c2-14854865 (dostęp: 17.01.2022).
Google Scholar

Gołaszewski P. (2020), Treningi na dachu, „Piłka Nożna”, nr 14, s. 46.
Google Scholar

Guder J. (2020), Piłkarze Śląska zamiast się izolować, poszli na imprezę w nocnym klubie, https://gazetawroclawska.pl/pilkarze-slaska-zamiast-sie-izolowac-poszli-na-impreze-w-nocnym-klubie/ar/c2-15122899 (dostęp: 17.01.2022).
Google Scholar

Iwański M. (2020), Ekstraklasa: prawnicy kwestionują uchwałę o obniżce wynagrodzeń dla piłkarzy, https://sport.tvp.pl/47373909/ekstraklasa-obnizka-pensji-i-mniejsze-pieniadze-dla-pilkarzyprawnicy-maja-watpliwosci (dostęp: 17.01.2022).
Google Scholar

Kennedy P., Kennedy D. (2012), Football supporters and the commercialisation of football: comparative responses across Europe, „Soccer & Society”, nr 13(3), s. 327–340, https://doi.org/10.1080/14660970.2012.655503
Google Scholar

Lenartowicz M., Jankowski K. (2020), Instytucjonalizacja współczesnego sportu: sport jako produkt, różnice interesów i gusta masowej widowni, [w:] Z. Dziubiński, M. Jasny (red.), Kultura fizyczna a instytucjonalizacja – praca zbiorowa, Salezjańska Organizacja Sportowa Rzeczypospolitej Polskiej, Akademia Wychowania Fizycznego Józefa Piłsudskiego, Warszawa.
Google Scholar

Liczę na to, że dokończymy sezon (2020), „Piłka Nożna”, nr 12, s. 48.
Google Scholar

Lisowska-Magdziarz M. (2004), Analiza zawartości mediów. Przewodnik dla studentów, Uniwersytet Jagielloński, Kraków.
Google Scholar

Milewski J. (2020), Boniek zdziwiony, że prezydenta wybiorą „ludzie ze wsi, emeryci, z podstawowym wykształceniem”, https://niezalezna.pl/338188-boniek-zdziwiony-ze-prezydenta-wybiora-ludzie-ze-wsi-emeryci-z-podstawowym-wyksztalceniem (dostęp: 17.01.2022).
Google Scholar

Mucha Z. (2020), Nakaz gry w piłkę, „Piłka Nożna”, nr 17, s. 2.
Google Scholar

Nawrot R. (2020a), Jeżeli Polska zakończy teraz rozgrywki piłkarskie, sankcje będą bardzo surowe. UEFA grozi, https://poznan.wyborcza.pl/poznan/7,3601325843628,uefa-grozi-klubom-jezeli-zakoncza-teraz-rozgrywki-sankcje.html (dostęp: 17.01.2022).
Google Scholar

Nawrot R. (2020b), PZPN i Ekstraklasa SA przygotowały pomoc dla klubów na nowy sezon. Wiele jednak może upaść wcześniej, https://wyborcza.pl/7,154903,25825302,pzpn-i-ekstra-klasa-saprzygotowaly-pomoc-dla-klubow-na-nowy.html (dostęp: 17.01.2022).
Google Scholar

Nawrot R., Osowski T. (2020), Koronawirus uderza w polską piłkę. Hity ekstraklasy bez publiczności?, https://wyborcza.pl/7,154903,25773534,koronawirus-uderza-w-polska-pilkehity-ekstra-klasy-bez-publicznosci.html (dostęp: 17.01.2022).
Google Scholar

Pawlak P. (2020), Gra na czas, „Piłka Nożna”, nr 14, s. 16.
Google Scholar

Piekarski T. (2020), Jagiellonia Białystok. Iwajło Petew: Drużyna będzie gotowa do pierwszego spotkania, https://bialystok.wyborcza.pl/bialystok/7,35239,25927138,jagiellonia-bialystokiwajlo-petew-druzyna-bedzie-gotowa-do.html (dostęp: 17.01.2022).
Google Scholar

„Piłka Nożna” (2020), nr 10, s. 1.
Google Scholar

Power M.J., Widdop P., Parnell D., Carr J., Millar S.R. (2020), Football and politics: the politics of football, „Managing Sport and Leisure”, t. 25(1–2), s. 1–5, https://doi.org/10.1080/23750472.2020.1723437
Google Scholar

PZPN powinien nam pomóc (2020), „Piłka Nożna”, nr 12, s. 49.
Google Scholar

Smart B. (2007), Not playing around: global capitalism, modern sport and consumer culture, „Global Networks”, nr 7(2), s. 113–134.
Google Scholar

Stempień J.R., Rostocki W.A. (2013), Wywiady eksperckie i wywiady delfickie w socjologii – możliwości i konsekwencje wykorzystania. Przykłady doświadczeń badawczych, „Przegląd Socjologiczny”, nr 62(1), s. 87–100.
Google Scholar

Tomlinson A. (2005), The commercialization of the Olympics: Cities, corporations and the Olympic commodity, [w:] K. Young, K.B. Wamsley (red.), Global Olympics: historical and sociological studies of the modern games, „Research in the sociology of sport”, t. 3, Emerald, Bingley.
Google Scholar

Wesołek M. (2020a), Kibice mogą wrócić na stadiony. Premier Morawiecki: Dostępnych będzie 25 proc. miejsc na trybunach, https://wyborcza.pl/7,154903,25985114,kibice-moga-wrocic-nastadiony-premier-morawiecki-dostepnych.html (dostęp: 17.01.2022).
Google Scholar

Wesołek M. (2020b), W co harata z nami Mateusz Morawiecki, https://wyborcza.pl/7,154903,25900897,w-co-harata-z-nami-mateusz-morawiecki.html (dostęp: 17.01.2022).
Google Scholar

Weszło (2020), Zbozień: – Przepisy sanitarne to fikcja i pokazówka, https://weszlo.com/2020/09/29/zbozien-przepisy-sanitarne-to-fikcja-i-pokazowka/ (dostęp: 17.01.2022).
Google Scholar

Włoch R. (2016), Globalne przez narodowe: Euro 2012 w Polsce, DELab UW, Warszawa.
Google Scholar

Włoch R. (2017), Organizacje sportowe, [w:] H. Jakubowska, P. Nosal (red.), Socjologia sportu, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Google Scholar

Woźniak W. (2015), Euro 2012 i Kraków 2022. Polskie elity polityczne wobec wielkich imprez sportowych, „Przegląd Socjologii Jakościowej”, nr 11(2), s. 60–83, https://doi.org/10.18778/1733-8069.11.2.04
Google Scholar

Woźniak W. (2017), Polityka wobec sportu. Sport jako element polityki publicznej, „Problemy Polityki Społecznej”, nr 37, s. 33–52.
Google Scholar