Od chorografii do choreografii. Łódzkie dryfy Magdaleny Skrzypczak i Krystiana Darmacha

Izabella Adamczewska-Baranowska

doi:10.18778/1505-9057.69.12

Autor

Izabella Adamczewska-Baranowska Uniwersytet Łódzki https://orcid.org/0000-0002-2775-6209

DOI:

https://doi.org/10.18778/1505-9057.69.12

Słowa kluczowe:

sytuacjonizm, dryf, autoteoria, Łódź w literaturze, performatyka, miasto

Abstrakt

Tematem artykułu jest performatywno-afektywny zwrot w literackim pisaniu o mieście. Semiotyka i hermeneutyka miasta (traktowanego jako przestrzeń zorganizowana i znacząca) zastąpiona została przez uczestnictwo w mieście-zdarzeniu czy – jak to ujęła Ewa Rewers – „mieście – miejscu zdarzeń”. Tak dzieje się w subiektywnych dokumentach i autoteoriach – Wielowarstwiu. Donosach (z) ciała miasta Magdaleny Skrzypczak (2022) i ŁDZ. Osobliwym alfabecie miasta Krystiana Darmacha (2023) – które proponuję nazwać tekstowymi dryfami, nawiązując do teorii sytuacjonistów.

Pobrania

Biogram autora

Izabella Adamczewska-Baranowska - Uniwersytet Łódzki

Izabella Adamczewska-Baranowska, adiunktka w Katedrze Teorii Literatury Instytutu Kultury Współczesnej Uniwersytetu Łódzkiego. Autorka książek Jacek Hugo-Bader. Włóczęga (Łódź 2022), Łże-reportaże i prawdziwe fikcje (Łódź 2020) oraz Krajobraz po Masłowskiej (Łódź 2011). Publikowała m.in. w „Tekstach Drugich”, „Er(r)go”, „Zagadnieniach Rodzajów Literackich”, „Zeszytach Prasoznawczych”, „Autobiografii”, „Kulturze Popularnej”. Zainteresowania naukowe: teoria powieści i reportażu, dziennikarstwo literackie, biopoetyka, literatura performatyczna.

Bibliografia

Bańko Mirosław, Z historii antyleksykografii, wyd. 2, Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2021, https://doi.org/10.31338/uw.9788323553557
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.31338/uw.9788323553557

Baryga Iwona, „Donosy rzeczywistości” Mirona Białoszewskiego, „Prace Polonistyczne” 1982, nr 38, s. 241–271.
Google Scholar

Bogołębska Barbara, Abecadła (alfabety) – popularna forma prozy wspomnieniowej, [w:] Literatura polska 1990–2000, red. T. Cieślak, K. Pietrych, t. 2, Zielona Sowa, Kraków 2002, s. 186–196.
Google Scholar

Cieślak Tomasz, Łódź. Szkice o literaturze, przestrzeni i historii, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź 2023.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.18778/8331-283-5

Darmach Krystian, ŁDZ. Osobliwy alfabet miasta, Wydawnictwo Części Proste, Gdańsk 2023.
Google Scholar

Darmach Krystian, Zapisywanie świata. W poszukiwaniu antropografii, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź 2020, https://doi.org/10.18778/8142-784-5
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.18778/8142-784-5

Elkin Lauren, Flâneuse. Women Walk the City in Paris, New York, Tokyo, Venice, and London, Random House UK, London 2017.
Google Scholar

Fournier Lauren, Autotheory as Feminist Practice in Art, Writing, and Criticism, The MIT Press, London 2021, https://doi.org/10.7551/mitpress/13573.001.0001
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.7551/mitpress/13573.001.0001

Knapik Agata, Radykalne projekty wnętrz grupy UFO jako przykład architektury narracyjnej, „Quart” 2018, nr 2, s. 88–107.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.19195/quart.2018.2.67942

Konończuk Elżbieta, Przestrzeń „uzmysłowiona”. Psychogeografia miasta w Japońskim wachlarzu Joanny Bator, „Białostockie Studia Literaturoznawcze” 2014, nr 5, s. 47-58.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.15290/bsl.2014.05.03

Księżyk Rafał, Wywracanie kultury. O donosach, hipsterach, mutantach, Wydawnictwo Czarne, Wołowiec 2018.
Google Scholar

Müller Alicja, Sobątańczenie. Między choreografią a narracją, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2017.
Google Scholar

Przewodnik dla dryfujących. Antologia sytuacjonistycznych tekstów o mieście, wyb. Kwaterko Mateusz, Krzaczkowski Paweł, Bęc Zmiana, Warszawa 2015.
Google Scholar

Rewers Ewa, Post-polis. Wstęp do filozofii ponowoczesnego miasta, Universitas, Kraków 2005.
Google Scholar

Rott Dariusz, Staropolskie chorografie. Początki – rozwój – przemiany gatunku, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice 1995.
Google Scholar

Rutkowski Krzysztof, Warszawskie pasaże, Wydawnictwo słowo/obraz terytoria, Gdańsk 2017.
Google Scholar

Rybicka Elżbieta, Modernizowanie miasta. Zarys problematyki urbanistycznej w nowoczesnej literaturze polskiej, Universitas, Kraków 2003.
Google Scholar

Rybicka Elżbieta, Poza pisanie/czytanie miasta, „Teksty Drugie” 2007, nr 3, s. 107–112.
Google Scholar

Skrzypczak Magdalena, Doświadczanie przestrzeni w figurach wędrownych, „Zagadnienia Rodzajów Literackich” 2013, nr 2, s. 239–257.
Google Scholar

Skrzypczak Magdalena, Ekspresja trajektorii w figurach wędrownych – próba kinetyczno-literackiej optyki, „Studia Poetica” 2014, nr 2, s. 51–61.
Google Scholar

Skrzypczak Magdalena, Fermentacja codzienności w doświadczeniu podmiotu twórczego. Rekonesans, „Zagadnienia Rodzajów Literackich” 2017, nr 1, s. 135–145.
Google Scholar

Skrzypczak Magdalena, Wielowarstwie. Donosy (z) ciała miasta, Stowarzyszenie Literackie im. K.K. Baczyńskiego, Łódź 2022.
Google Scholar

Szalewska Katarzyna, Urbanalia – miasto i jego teksty. Humanistyczne studia miejskie, Wydawnictwo słowo/obraz terytoria, Gdańsk 2017.
Google Scholar

Zeidler-Janiszewska Anna, Dryfujący flâneur, czyli o sytuacjonistycznej transformacji doświadczenia miejskiej przestrzeni, [w:] Przestrzeń, filozofia i architektura. Osiem rozmów o poznawaniu, produkowaniu i konsumowaniu przestrzeni, red. E. Rewers, Wydawnictwo Humaniora, Poznań 1999.
Google Scholar