Problemy historii Słowian południowych w słowiańskich badaniach ukraińskich naukowców Wschodniej Galicji w XIX wieku
DOI:
https://doi.org/10.18778/1644-857X.21.02.10Słowa kluczowe:
naukowcy ukraińscy, Galicja Wschodnia w XIX w., slawistyka historyczna, historia ludów południowosłowiańskich, ruchy narodowowyzwoleńcze, stosunki międzysłowiańskieAbstrakt
Artykuł analizuje dorobek naukowy ukraińskich badaczy Galicji Wschodniej w XIX w., dotyczący aktualnych problemach dziejów ludów południowosłowiańskich. Omówiono jego treść, problematykę i metodologię w kontekście rozwoju narodowej slawistyki. Mowa tu o specjalistycznych studiach nad historią Bułgarii, Serbii, Chorwacji i Czarnogóry. Najdokładniejsze z tych opracowań to badania naukowe Denysa Zubryckiego Wiadomości o Czarnogórcach i Jakywa Hołowackiego Typy ludów słowiańskich. Bułgarzy, O Słowianach Zadunajskich żyjących na Półwyspie Bałkańskiej oraz Wielka Chorwacja czy Ruś galicyjsko-karpacka. Treść i problemy tych badań dają podstawy do stwierdzenia słabej, epizodycznej wiedzy galicyjskich uczonych o tych ludach, w porównaniu z historią Słowian zachodnich. Mimo to stawiane przez uczonych pytania, dotyczące m.in. osobliwości wprowadzenia chrześcijaństwa przez Cyryla i Metodzego w Bułgarii, kulturalnej, narodowej i religijnej polityki Imperium Osmańskiego wobec południowych Słowian, ruchu wyzwoleńczego Bułgarów, Serbów, Czarnogórców w XIX w., świadczą o zainteresowaniu uczonych Galicji Wschodniej Słowianami południowymi. Jednocześnie interpretacja ich dziejów miała charakter cywilizacyjny i odzwierciedlała ogólne tendencje rozwoju ukraińskiej slawistyki historycznej w XIX w.
Pobrania
Bibliografia
Viddil rukopysiv Lvivskoi natsionalnoi naukovoi biblioteky im. V. Stefanyka (Manuscripts Department of V. Stefanyk Lviv National Scientific Library) [V. Stefanyk LNSL MD]
Google Scholar
Holovatskyi Ya., Narysy z Chornohorii, V. Stefanyk LNSL MD, fund 36, case 698/file 48
Google Scholar
Holovatskyi Ya., Novootkrytyya svedenіya o sv. Metodіi, V. Stefanyk LNSL MD, fund 36, case 649/file 45
Google Scholar
Holovatskyi Ya., Pro slov’ian zadunaiskykh, shcho zhyvut na Balkanskomu pivostrovi, V. Stefanyk LNSL MD, fund 36, case 922/file 62
Google Scholar
Materialy A. Petrushevycha do istorii okremykh krain (Albaniia, Polshcha, Bolhariia), V. Stefanyk LNSL MD, fund 77, case 773/file 69
Google Scholar
Materialy A. Petrushevycha do istorii okremykh krain (Serbiia, Chekhiia, Slovachchyna), V. Stefanyk LNSL MD, fund 77, case 774/file 70
Google Scholar
Holovatskyi Ya., Tipy slavyanskikh narodov. Bolgary, “Vsemіrnaya illyustratsiya” 1877, No. 423, p. 130.
Google Scholar
Holovatskyi Ya., Tipy slavyanskikh narodov. Bolgary, “Vsemіrnaya illyustratsiya” 1877, No. 424, p. 146.
Google Scholar
Holovatskyi Ya., Velyka Khorvatiia abo Halytsko-Karpatskaia Rus, “Ruskaia pysmennist. Tvory Markiiana Shashkevycha i Yakova Holovatskoho”, vyd. 2, (Z dodatkom tvoriv Ivana Vahylevycha i Tymka Padury), t. III, Lviv 1913, pp. 296–320.
Google Scholar
Petrushevych A., Gde umer sv. Mefodiy?, “Slovo” 1884, parts 140–143.
Google Scholar
Petrushevych A., Gde umer sv. Mefodiy?, “Slovo” 1885, parts 1, 3–8, 10–18, 20–38.
Google Scholar
Petrushevych A., Kratkoe istoricheskoe izvestіe o vvedenіi khristіanstva v Predkarpatskikh stranakh vo vremena sv. Kirilla i Mefodіya tikh zhe uchenikami i propovѣdnikami, Lvov 1882.
Google Scholar
Petrushevych A., O podlozhnykh starocheshskikh pismennykh pamyatnikakh. Sude Lyubushi, Yevangelskom otrivke sv. Іoanna, Kraledvorskoy rukopisi i podlozhnykh cheshskikh glossakh v prazhskoy rukopisi Mater Verborum, Lvov 1878.
Google Scholar
Zubrytskyi D., Vedomost o Chernogorskom narode, ili Montegrintsakh, vynyataya iz knigi Gospodina Kovalevskogo, “Pchola” 1849, parts 8–13, pp. 116–135.
Google Scholar
Ilnytska L., Mizhslov’ianski zv’iazky I. Vahylevycha i Ya. Holovatskoho v 30–60-kh rokakh ХІХ st. (z malovidomykh materialiv), “Problemy slov’ianoznavstva” 1989, vol. XXXIX, pp. 33–39.
Google Scholar
Kopylov S., Problemy istorii slov’ianskykh narodiv v istorychnii dumtsi Ukrainy (ostannia tretyna ХVII – pochatok ХХ st.), Kam’ianets-Podilskyi 2005.
Google Scholar
Kril M., Neopublikovana pratsia Yakova Holovatskoho “Novootkrytyya svedenіya o sv. Metodіi”, “Problemy slov’ianoznavstva” 2004, vol. LIX, pp. 211–220.
Google Scholar
Kril M., Slov’ianski narody Avstriiskoi monarkhii: osvitni ta naukovi vzaiemyny z ukraintsiamy. 1772–1867, Lviv 1999.
Google Scholar
Kutsyi I., Tsyvilizatsiini identychnosti v ukrainskii istoriohrafii kintsia XVIII – pochatku ХХ st.: mizh Slov’ianshchynoiu ta Yevropoiu: Monohrafiia, Ternopil 2016.
Google Scholar
Kutsyi I., Ukrainska naukovo-istorychna dumka Halychyny (1830–1894): retseptsiia natsionalnoi istorii, Ternopil 2006.
Google Scholar
Matysiakevych Z., Ukrainskyi istoryk Yakiv Holovatskyi, Lviv 2002.
Google Scholar
Matysiakevych Z., Ya. F. Holovatskyi i Bolhariia, “Problemy slov’ianoznavstva” 1981, vol. XXIV, pp. 63–69.
Google Scholar
Matysiakevych Z., Zv’iazky Yakova Holovatskoho z yuhoslov’ianamy, “Problemy slov’ianoznavstva” 1980, vol. XX, pp. 128–131.
Google Scholar
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.