Ethics as a Subject of School Teaching in Poland

Authors

DOI:

https://doi.org/10.18778/0208-6107.43.02

Keywords:

ethics, education system in Poland, ethics vs religion, statistical analysis

Abstract

The article presents partial results of nationwide research devoted to teaching ethics. It discusses the place of ethics in the Polish education system and the development trends visible since its introduction (1991). When it comes to legislature, acts and ordinances of the Minister of National Education were analyzed. Next to legal acts also judgments of the Constitutional Tribunal, regulating the principles of teaching and assessing the subject of ethics, were discussed. An important aspect of these regulations, due to their practical consequences, is the positioning of ethics as an alternative to the religious education. Statistical data were also analyzed, allowing for a nationwide assessment of the development of interest in the ethics as a subject of school teaching – an increase in the number of schools in which the subject of ethics is taught (depending on the stage of education and the type of school), as well as an increase in the number of full-time equivalent for ethics teachers. The last-mentioned increase, although significant since 2014, is nevertheless small in absolute numbers; ethics still remains a niche subject. Over the years, one can observe an improvement in its status and an increase in social demand. However, the current definition of ethics as an optional subject means that the level of participation still remains low.

References

Madalińska-Michalak, J., Jeżowski, A. J. i Więsław, S. (2017). Etyka w systemie edukacji w Polsce. Warszawa: Wolters Kluwer.
Google Scholar

Pawlik, W., Sobolewski, W. i Żurkowska, D. (2015). Dostępność lekcji religii wyznań mniejszościowych i lekcji etyki w ramach systemu edukacji szkolnej. Analiza i zalecenia. Biuletyn Rzecznika Praw Obywatelskich, 6. Warszawa: Biuro Rzecznika Praw Obywatelskich.
Google Scholar

Pépin, L. (2009). Teaching about Religions in European School Systems: Policy issues and trends – NEF Initiative on Religion and Democracy in Europe. London: Alliance Publishing Trust.
Google Scholar

Robbers, G. (2013). Edukacja religijna w systemach szkół publicznych w Europie. Warszawa: Instytut Spraw Publicznych.
Google Scholar

Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z 14.04.1992 r. w sprawie warunków i sposobu organizowania nauki religii w szkołach publicznych (Dz.U. z 1992 r. Nr 36, poz. 155; uwzględniono zmiany (Dz.U. z 1993 r. Nr 83, poz. 390; Dz.U. z 2014 r., poz. 478).
Google Scholar

Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z 25.08.1993 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie warunków i sposobu organizowania nauki religii w szkołach publicznych (Dz.U. z 1993 r. Nr 83, poz. 390).
Google Scholar

Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z 30.06.1999 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie warunków i sposobu organizowania nauki religii w szkołach publicznych (Dz.U. z 1999 r. Nr 67, poz. 753).
Google Scholar

Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z 12.03.2009 r. w sprawie szczegółowych kwalifikacji wymaganych od nauczycieli oraz określenia szkół i wypadków, w których można zatrudnić nauczycieli niemających wyższego wykształcenia lub ukończonego zakładu kształcenia nauczycieli (Dz.U. z 2013 r., poz. 1207).
Google Scholar

Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z 28.05.2010 r. w sprawie świadectw, dyplomów państwowych i innych druków szkolnych (Dz.U. z 2010 r. Nr 97, poz. 624; uwzględniono zmianę: Dz.U. z 2016 r., poz. 787).
Google Scholar

Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z 15.12.2010 r. w sprawie praktycznej nauki zawodu (Dz.U. z 2010 r. Nr 244, poz. 1626 ze zm.).
Google Scholar

Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z 7.02.2012 r. w sprawie ramowych planów nauczania w szkołach publicznych (Dz.U. z 2012 r., poz. 204).
Google Scholar

Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z 27.08.2012 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół (Dz.U. z 2012 r., poz. 977 ze zm.).
Google Scholar

Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z 25.03.2014 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie warunków i sposobu organizowania nauki religii w publicznych przedszkolach i szkołach (Dz.U. z 2014 r., poz. 478).
Google Scholar

Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z 30.05.2014 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół (Dz.U. z 2014 r., poz. 803).
Google Scholar

Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z 1.06.2016 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie świadectw, dyplomów państwowych i innych druków szkolnych (Dz.U. z 2016 r., poz. 787).
Google Scholar

Ustawa z 7.09.1991 r. o systemie oświaty (Dz.U. z 1991 r. Nr 95, poz. 425) z kolejnymi nowelizacjami i tekstami jednolitymi (uwzględniono zmiany ujęte w tekstach jednolitych: Dz.U. z 1996 r. Nr 67, poz. 329; Dz.U. z 2004 r. Nr 256, poz. 2572 ze zm. Dz.U. z 1998 r. Nr 117, poz. 759).
Google Scholar

Ustawa z 25.07.1998 r. o zmianie ustawy o systemie oświaty (Dz.U. z 1998 r. Nr 117, poz. 759).
Google Scholar

Orzeczenie Trybunału Konstytucyjnego z 20.04.1993 r. w sprawie gwarancji wolności sumienia i wyznania (U 12/92; OTK ZU 1993, poz. 9).
Google Scholar

Published

2024-03-29

How to Cite

Madalińska-Michalak, J. (2024). Ethics as a Subject of School Teaching in Poland. Acta Universitatis Lodziensis. Folia Philosophica. Ethica-Aesthetica-Practica, (43), 13–29. https://doi.org/10.18778/0208-6107.43.02