“The narcotic of art.” Artistic experience as an impulse for Leon Chwistek’s art criticism
DOI:
https://doi.org/10.18778/0208-6107.39.04Keywords:
Formism, multiplicity of realities, imaginary reality, Grupa Krakowska [Cracow Group]Abstract
This text discusses the way in which the conception of artistic experience worked out by Leon Chwistek corresponds with his assessments of the most recent artistic phenomena in Polish art formulated by him in the 1930s. It reveals the affinity of this conception with the notion of the „complete plastic sense” describing the special character of the artistic experiments conducted within the milieu of the pre-war Grupa Krakowska [Cracow Group]. Founded upon the premises of Chwistek’s theory of multiple realities, the conception of artistic experience underscores the concomitance of the reception of imaginary reality of an artwork and the impulse to co-create this reality. According to Chwistek, this conception could provide a theoretical grounding for socially engaged art. It was also supposed to serve as a foundation for the project of nominalist aesthetics delineated by Chwistek, the project aimed at working out the intersubjective principles of the assessment of artworks, based on individual acts of reception, by the community of receivers engaged in a public discussion of art. The criteria for assessment of artworks worked out within the framework of this project could be applied in art criticism.
References
Chrobak, K. (2004). Niejedna rzeczywistość. Racjonalizm krytyczny Leona Chwistka. Kraków: Inter Esse.
Google Scholar
Chrobak, K. (2018). Leon Chwistek. Artysta wielowymiarowy. W: Chwistek L., Leon Chwistek. Nowe kierunki w sztuce. Kraków: MOCAK, s. 37–48.
Google Scholar
Chwistek, L. (1932). Sztuka żyje! Głos Plastyków, 9–10, s. 128.
Google Scholar
Chwistek, L. (1933). Tęsknota za elitą artystyczną. Słowo Polskie, 355., s. 6.
Google Scholar
Chwistek, L. (1936). Elementy twórcze sztuki dziecka. Wiadomości Literackie, 42, s. 7–8.
Google Scholar
Chwistek, L. (1937). Sukces sztuki wyobrażeniowej. Czas, 86, s. 9.
Google Scholar
Chwistek, L. (1938). Fala optymizmu. Czas, 36, s. 7.
Google Scholar
Chwistek, L. (1961), Zagadnienia kultury duchowej w Polsce. W: Chwistek L., Pisma filozoficzne i logiczne. T. I., red. K. Pasenkiewicz. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, s. 147–277.
Google Scholar
Chwistek, L. (2004a). Formizm. W: Chwistek L., Wybór pism estetycznych, wyb. i red. T. Kostyrko. Kraków: Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych Universitas, s. 93–96.
Google Scholar
Chwistek, L. (2004b). Przeżycia artystyczne. W: Chwistek L., Wybór pism estetycznych, wyb. i red. T. Kostyrko. Kraków: Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych Universitas, s. 321–340.
Google Scholar
Chwistek, L. (2004c). Tragedia naturalizmu. W: Chwistek L., Wybór pism estetycznych, wyb. i red. T. Kostyrko. Kraków: Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych Universitas, s. 221–234.
Google Scholar
Chwistek, L. (2004d). Tragedia werbalnej metafizyki. W: Chwistek L., Wybór pism estetycznych, i red. T. Kostyrko. Kraków: Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych Universitas, s. 195–219.
Google Scholar
Chwistek, L. (2004e). Twórcza siła formizmu. W: Chwistek L., Wybór pism estetycznych, wyb. i red. T. Kostyrko. Kraków: Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych Universitas, s. 343–350.
Google Scholar
Chwistek, L. (2004f). Tytus Czyżewski a kryzys formizmu. W: Chwistek L., Wybór pism estetycznych, wyb. i red. T. Kostyrko. Kraków: Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych Universitas, s. 111–114.
Google Scholar
Chwistek, L. (2004g). Zagadnienie wiedzy w malarstwie. W: Chwistek L., Wybór pism estetycznych, red. T. Kostyrko. Kraków: Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych Universitas, s. 311–320.
Google Scholar
Chwistek, L. (2000h). Rozmowa z Leonem Chwistkiem, wywiad z W. Z[echenterem] (1926).
Google Scholar
W: Chwistek L., Wybór pism estetycznych, wyb. i red. T. Kostyrko. Kraków: Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych Universitas, s. 123–125.
Google Scholar
Chwistek, L. (2018). Innego rodzaju arystokratyzm. Komentarz do dyskusji z Władysławem Strzemińskim. W: Leon Chwistek. Nowe kierunki w sztuce. Kraków: MOCAK, s. 222–223.
Google Scholar
Chwistek, L., Strzemiński, W. (2004). Dyskusja Leon Chwistek – Władysław Strzemiński. W: Chwistek L., Wybór pism estetycznych, wyb. i red. T. Kostyrko. Kraków: Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych Universitas, s. 249–260.
Google Scholar
Ilkosz, B. (2019). Historia i twórczość Grupy Krakowskiej. W: Ilkosz B., Grupa Krakowska 1932–1937. Wrocław: Muzeum Narodowe, s. 60–161.
Google Scholar
Nietzsche F. (1907). Narodziny tragedii czyli Hellenizm i pesymizm. Tłum. L. Staff. Warszawa: Jakób Mortkowicz.
Google Scholar
Osostowicz, S. (1978). Listy. Opracowanie I. Jakimowicz. Kraków: Wydawnictwo Literackie.
Google Scholar
Polit, P. (2021). „Zbudzić społeczeństwo ze śpiączki”. Postulat odnowy percepcji w twórczości artystów Grupy Krakowskiej. W: Karpowicz A., Kornhauser J. i Wójtowicz A (red.), Polityki awangardy. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, s. 23–37.
Google Scholar
Sobieraj, M. (1979). Kalendarium Grupy Krakowskiej. W: Chrobak J. i Potocka M. A. (red.) Awangarda artystyczna z kręgu KPP – wystawa Grupy Krakowskiej 1932–1937, cz. I. Kraków: Towarzystwo Przyjaciół Sztuk.
Google Scholar
Stowarzyszenie plastyków Grupa Krakowska (1935). Margines naszej orientacji plastycznej. Tygodnik Artystów, 19, s. 3.
Google Scholar
Downloads
Published
How to Cite
Issue
Section
License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
