Problem winy i odpowiedzialności w powieści Pierre’a Assouline’a „Klientka”

Abstract

Tematem artykułu jest problemem rozumienia i osądzania jednostkowej winy, rozwinięty w oparciu o analizę powieści Pierre’a Assouline’a Klientka. Bohaterką książki Assouline’a jest kobieta, która w czasie wojny wydała policji żydowską rodzinę. Powieściowa narracja, oparta na motywie prowadzonego przez narratora śledztwa, dotyczącego wydarzeń sprzed lat, skłania do postawienia szeregu pytań, związanych z kwestią jednostkowej odpowiedzialności, potrzeby rozliczeń historycznych, a także moralnego prawa do osądzania cudzych wyborów i działań z przeszłości. Zwracając uwagę na rolę społecznego dialogu w rozliczeniach z przeszłością, autorka nawiązuje do rozwiniętego przez Hannah Arendt pojęcia odpowiedzialności sumienia.