Admirator „rodowitego języka”, zatroskany purysta językowy, baczny obserwator „Polaków amerykańskich”… Wokół refleksji językowych utrwalonych w Listach z podróży do Ameryki Henryka Sienkiewicza

Katarzyna Węgorowska

doi:10.18778/0208-6077.50.13

Autor

Katarzyna Węgorowska Uniwersytet Zielonogórski, Instytut Filologii Polskiej, Pracownia Języka i Kultury Ludowej, 65-762 Zielona Góra, al. Wojska Polskiego 69

DOI:

https://doi.org/10.18778/0208-6077.50.13

Słowa kluczowe:

listy, Polonia, polszczyzna, wynaradawianie

Abstrakt

The text is devoted to those Sienkiewicz’s letters-features, letters-reports, letterscommentaries, letters-articles, letters-reviews in which the author of Quo vadis:
1) verbalizes the situations of the „American Polish people” in the contemporary United States of America,
2) describes the Polish language they used,
3) expresses anxiety about its state,
4) analyzes the phenomenon of denationalization of the compatriots living abroad,
5) pays attention to the progressive Germanization and the linguistic-cultural Anglicization,
6) shows conflicts in the Polish organizations and institutions in America,
7) displays attachment to the Polish language of Helena Modrzejweska – distinguished theatrical personality.
Letters from a journey to America (Listy z podróży do Ameryki) is a source of very valuable and diverse (also linguistic) information about the life of the 19th century Polish diaspora in America struggling not only with the material, but also spiritual, including linguistic, problems.

Pobrania

Brak dostępnych danych do wyświetlenia.

Bibliografia

Bańko M. (red.), 2005, Wielki słownik wyrazów obcych PWN, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa.
Google Scholar

Borucki M., 2009, Polskie gniazda literackie, Sport i Turystyka – Muza SA, Warszawa.
Google Scholar

Bujnicki T., 2007, Henryk Sienkiewicz, w: Historia literatury i kultury polskiej, t. III Romantyzm, Pozytywizm, Świat Książki, Warszawa.
Google Scholar

Kaczorowski W., 2013, Epistolografia staropolska XVI–XVII wieku jako źródło historyczne, w: P. Borek, M. Olma (red.), Epistolografia w dawnej Rzeczypospolitej, t. IV (stulecia XVI–XIX): Perspektywa historyczna i językowa, Collegium Columbinum, Kraków.
Google Scholar

Kowalewska D., 2011, „Oto jest Paryż, oto jest ten wir bezdenny…” Obraz Zachodu w korespondencji Stanisława Doliwy Starzyńskiego z lat 1825–1847, w: P. Borek, M. Olma (red.), Epistolografia w dawnej Rzeczypospolitej, t. II (stulecia XVII–XIX), Collegium Columbinum, Kraków.
Google Scholar

Kowkiel L., 2011, Korespondencja Zawadzkich – cenne źródło do badań czytelnictwa na prowincji litewsko-białoruskiej w XIX wieku, w: P. Borek, M. Olma (red.), Epistolografia w dawnej Rzeczypospolitej, t. II (stulecia XVII–XIX), Collegium Columbinum, Kraków.
Google Scholar

Krzyżanowski J., 1950, Uwaga wydawcy, w: Sienkiewicz H., 1950, Listy z podróży do Ameryki, cz. II, w: tenże, Dzieła, t. XLII, red. J. Krzyżanowski, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa.
Google Scholar

Nicińska M., 2011, Teoria listu z perspektywy dziewiętnastowiecznych badaczy i wydawców epistolografii, w: P. Borek, M. Olma (red.), Epistolografia w dawnej Rzeczypospolitej, t. II (stulecia XVII–XIX), Collegium Columbinum, Kraków.
Google Scholar

Powązka E., 2011, Zwierciadło i scena. Obraz świata zapisany w dwóch listach poetyckich Juliusza Słowackiego, w: P. Borek, M. Olma (red.), Epistolografia w dawnej Rzeczypospolitej, t. II (stulecia XVII–XIX), Collegium Columbinum, Kraków.
Google Scholar

Sienkiewicz H., 1950, Listy z podróży do Ameryki, cz. II, w: tenże, Dzieła, t. XLII, red. J. Krzyżanowski, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa.
Google Scholar

Skwarczyńska S., 1937, Teoria listu, Lwów.
Google Scholar

Starnawski J., 2011, Kilka uwag o listach Słowackiego (na tle epoki), w: P. Borek, M. Olma (red.), Epistolografia w dawnej Rzeczypospolitej, t. II (stulecia XVII–XIX), Collegium Columbinum, Kraków.
Google Scholar

Tomkowski J., 1993, Literatura polska, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa.
Google Scholar

Wądolny-Tatar K., 2011, Młodopolskie listy-wiersze i wiersze-listy, w: P. Borek, M. Olma (red.), Epistolografia w dawnej Rzeczypospolitej, t. II (stulecia XVII–XIX), Collegium Columbinum, Kraków.
Google Scholar

Węgorowska K., 2004, Językowe świadectwa kultury i obyczajowości Kresów Północno-Wschodnich utrwalone we wspomnieniach ich byłych mieszkańców, Oficyna Wydawnicza Uniwersytetu Zielonogórskiego, Zielona Góra.
Google Scholar

Węgorowska K., 2013, Zagadnienia językoznawcze w kilku (pisanych po polsku) dziewiętnastowiecznych listach Jana Ignacego Niecisława Baudouina de Courtenay, w: P. Borek, M. Olma (red.), Epistolografia w dawnej Rzeczypospolitej, t. IV (stulecia XVI–XIX): Perspektywa historyczna i językowa, Collegium Columbinum, Kraków.
Google Scholar

Żabski T., 1998, Sienkiewicz, Wydawnictwo Dolnośląskie, Wrocław.
Google Scholar