Archiwizacja cyfrowa dziedzictwa. Wybrana terminologia
DOI:
https://doi.org/10.18778/0860-7435.37.05Słowa kluczowe:
archiwizacja cyfrowa, dziedzictwo piśmiennicze, dziedzictwo cyfrowe, proces digitalizacji, ochrona i dostęp do dziedzictwaAbstrakt
Opracowanie zawiera wybraną terminologię z zakresu archiwizacji dziedzictwa, ze szczególnym uwzględnieniem zagadnień archiwizacji cyfrowej. Jako materiały do słownika rzeczowego obejmuje hasła w grupach: (1) dziedzictwo piśmiennicze utrwalone na nośniku tradycyjnym, (2) stan zachowania dziedzictwa piśmienniczego: badania i przeciwdziałanie zagrożeniom, (3) rodzaje dziedzictwa i jego chronienie, (4) archiwa: rodzaje, cechy, cele, (5) dziedzictwo cyfrowe: nowe wyzwania, (6) systemy, standardy, formaty zapisu/opisu plików. Podstawą do sporządzenia haseł była literatura naukowa (opracowania), treści zamieszczone w serwisach ważnych instytucji oraz dokumenty urzędowe. Przyczynkowe opracowanie powstało jako praca zbiorowa w toku zajęć konwersatoryjnych, realizowanych zgodnie z założeniami programu oraz efektami uczenia się przedstawionymi w sylabusie przedmiotu Metody archiwizacji cyfrowej.
Pobrania
Bibliografia
Abdelaziz, Abid (1992). Program UNESCO ,,Pamięć Świata’’ [offline, archiwum wykładowcy].
Google Scholar
Adamus-Kowalska, Justyna (2011). System informacji archiwalnej w Polsce Historia, infrastruktura, standardy i metody. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
Google Scholar
Archiwa społeczne w Polsce (stan obecny i perspektywy) (2016). Karta.org [online]. Pobrano 10 stycznia 2023 r., z: https://karta.org.pl/sites/default/files/archiwa_spoleczne_w_polsce.stan_obecny_i_perspektywy.pdf
Google Scholar
Archiwum dokumentów elektronicznych. W: archiwa.gov [online]. Pobrano 10 stycznia 2023 r., z: https://archiwa.gov.pl
Google Scholar
Biblioteka cyfrowa jako repozytorium OAI-PMH [online]. Pobrano 10 stycznia 2023 r., z: https://docs.psnc.pl/display/KB/Biblioteka+cyfrowa+jako+repozytorium+OAI-PMH
Google Scholar
Derfert-Wolf, Lidia (2017). Archiwizacja Internetu. Biuletyn EBIB, 172 [online]. Pobrano 7 lutego 2023 r., z: https://ebibojs.pl/index.php/ebib/article/view/145/147
Google Scholar
Digitalizacja. W: Narodowe Archiwum Cyfrowe [online]. Pobrano 8 stycznia 2023 r., z: https://www.nac.gov.pl/archiwum-cyfrowe/digitalizacja/
Google Scholar
Dudek, Paulina & Kowalska, Anna (red.) (2010). Narodowe Archiwum Cyfrowe, wizja, projekt ludzie [online]. Warszawa: Narodowe Archiwum Cyfrowe. Pobrano 7 lutego 2023 r., z: https://www.nac.gov.pl/wp-content/uploads/2015/05/NAC_wizja_projekt_ludzie_WWW.pdf
Google Scholar
Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie otwartych danych i ponownego wykorzystywania informacji sektora publicznego (2019). W: EUR-LEX Baza aktów Unii Europejskiej [online]. Pobrano 10 stycznia 2023 r., z: https://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/?uri=CELEX%3A32019L1024
Google Scholar
General Guidelines of the Memory of the World (MoW) Programme (2021). W: en.unesco.org [online]. Pobrano 7 lutego 2023 r., z: https://en.unesco.org/sites/default/files/mow_general_guidelines_en.pdf
Google Scholar
Górska, Dominika (2018). Identyfikator DOI dla czasopisma naukowego. Głos Akademicki, 2 (263), 38 [online]. Pobrano 7 lutego 2023 r., z: https://www.bg.wat.edu.pl/images/pliki/glos_akademicki/2018/doi.pdf
Google Scholar
Januszko-Szakiel, Aneta (2018). Długoterminowa archiwizacja Polskich zasobów cyfrowych w teorii i praktyce. W: Biblioteki i archiwa na jednolitym rynku cyfrowym (s. 75–96). Poznań: Silva Rerum.
Google Scholar
Karta UNESCO w sprawie zachowania dziedzictwa cyfrowego (2003). W: Archiwa Państwowe [online]. Pobrano 29 listopada 2022 r., z: https://www.archiwa.gov.pl/wp-content/uploads/2022/02/Karta_UNESCO.pdf
Google Scholar
Katalog dobrych praktyk digitalizacyjnych dla obiektów bibliotecznych. W: Biblioteka Narodowa [online]. Pobrano 10 stycznia 2023 r., z: https://bn.org.pl/download/document/1529562992.pdf
Google Scholar
Kompresja. W: drukowalnia.pl [online]. Pobrano 10 grudnia 2022 r., z: https://www.drukowalnia.pl/pomoc/kompresja-rozdzielczosc/
Google Scholar
Komunikat Komisji do Parlamentu Europejskiego, Rady, Europejskiego Komitetu ekonomiczno-społecznego oraz Komitetu Regionów, (2005). W: EUR-LEX Baza aktów Unii Europejskiej [online]. Pobrano 8 lutego 2023 r., z: https://eur-lex.europa.eu/legal-content/pl/TXT/?uri=CELEX:52005DC0465
Google Scholar
Konopa, Bartłomiej (2018). Archiwa Internetu jako nowe bazy źródłowe. Archiwa, Kancelarie, Zbiory. 9 (11), 49–62 [online]. Pobrano 7 lutego 2023 r., z: https://apcz.umk.pl/AKZ/article/view/AKZ.2018.003
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.12775/AKZ.2018.003
Konwencja UNESCO w sprawie ochrony niematerialnego dziedzictwa kulturowego (2003). W: Polski Komitet ds. UNESCO [online]. Pobrano 7 lutego 2023 r., z: https://www.unesco.pl/fileadmin/user_upload/pdf/Konwencja_o_ochronie_dz._niemater_2003.pdf
Google Scholar
Konwencja w sprawie ochrony światowego dziedzictwa kulturalnego i naturalnego przyjęta w Paryżu dnia 16 listopada 1972 r. przez Konferencję Generalną Organizacji Narodów Zjednoczonych dla Wychowania, Nauki i Kultury na jej siedemnastej sesji w 1972 r. (1972). Dz.U. 1976 nr 32 poz. 190.
Google Scholar
Kowalska, Małgorzata (2007). Dygitalizacja zbiorów bibliotek polskich. Warszawa: Wydawnictwo SBP.
Google Scholar
Międzynarodowa Lista Programu UNESCO „Pamięć świata”. W: Polski Komitet ds. UNESCO [online]. Pobrano 7 lutego 2023 r., z: https://www.unesco.pl/komunikacja-i-informacja/lista-swiatowa/
Google Scholar
Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego (2009). Program digitalizacji dóbr kultury oraz gromadzenia, przechowywania i udostępniania obiektów cyfrowych w Polsce 2009–2020. Warszawa: Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego.
Google Scholar
Odkażanie zbiorów. W: Biblioteka UŁ [online]. Pobrano 10 stycznia 2023 r., z: https://www.uni.lodz.pl/oferta-biblioteki-ul
Google Scholar
Otwarty System Archiwizacji. Panel OSA [online]. Pobrano 10 stycznia 2023 r., z: https://panel.osa.archiwa.org/
Google Scholar
Paradowski, Dariusz (2010). Digitalizacja piśmiennictwa. Warszawa: Biblioteka Narodowa.
Google Scholar
Parchańska-Puczek, Zofia (2014). Trwały papier i bezpieczne opakowania. Wymagania stawiane opakowaniom do długotrwałego przechowywania zbiorów papierowych w świetle norm ISO 9706 i ISO 16245 [online]. Pobrano 30 października 2022 r., z: https://beskidplus.com/public/upload/source/E-book%20Trwa%C5%82y%20papier%20i%20bezpieczne%20opakowania.pdf
Google Scholar
Płoszajski, Grzegorz (red.) (2008). Standardy w procesie digitalizacji obiektów dziedzictwa kulturowego. Warszawa: Biblioteka Główna Politechniki Warszawskiej.
Google Scholar
Program digitalizacji dóbr kultury oraz gromadzenia przechowywania i udostępnienia obiektów cyfrowych w Polsce 2009–2020 (2009). W: Narodowe Archiwum Cyfrowe [online]. Pobrano 8 lutego 2023 r., z: https://www.nac.gov.pl/wp-content/uploads/2015/05/Program-digitalizacji-2009-2020-1.pdf
Google Scholar
Przygotowanie materiałów archiwalnych do przekazania do Archiwum. W: Archiwum Narodowe w Krakowie [online]. Pobrano 25 października 2022 r., z: https://ank.gov.pl/co-robimy/konserwacja-i-zabezpieczanie-materialow/przygotowanie-materialow-archiwalnych-do-przekazania-do-archiwum/
Google Scholar
Rozporządzenie RM w sprawie krajowych ram interoperacyjności (2016). Dz.U. 2016 poz. 1744 [online]. Pobrano 10 stycznia 2023 r., z: https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WDU20160001744
Google Scholar
Skoczyńska, Barbara (2006). Niebezpieczna książka. W: Biblioteka Uniwersytecka KUL [online]. Pobrano 7 lutego 2023 r., z: http://www.bu.kul.pl/niebezpieczna-ksiazka,art_10734.html
Google Scholar
Sobucki, Władysław (2006). Stan zachowania księgozbiorów powstałych po 1800 roku. W: Drewniewska-Idziak, B. (red.), Stan zachowania polskich zbiorów bibliotecznych i archiwalnych z XIX i XX wieku. Warszawa: Biblioteka Narodowa.
Google Scholar
Sobucki, Władysław (2008). Problematyka ochrony zbiorów z XIX i XX w. o podłożu z papieru. Ochrona Zabytków, 56/3 (242), 65–74.
Google Scholar
Sobucki, Władysław & Czajka, Anna (2006). Stan zachowania archiwaliów z XIX i XX wieku. W: Drewniewska-Idziak, B. (red.), Stan zachowania polskich zbiorów bibliotecznych i archiwalnych z XIX i XX wieku. Warszawa: Biblioteka Narodowa. Pobrano 15 października 2022 r., z: https://docplayer.pl/7492452-Stan-zachowania-archiwaliow-z-xix-i-xx-wieku.html
Google Scholar
Spectrum. Strona NIMOZ [online]. Pobrano 20 stycznia 2023 r., z: https://www.nimoz.pl/
Google Scholar
Standard w zakresie archiwizacji publikacji elektronicznych. Open Archival Information System OAIS [online]. Pobrano 10 stycznia 2023 r., z: https://docplayer.pl/65964093-Open-archival-information-system-oais-standard-w-zakresie-archiwizacji-publikacji-elektronicznych.html
Google Scholar
Szukaj w archiwach to zbiory archiwalne on-line. W: Szukaj w Archiwach [online]. Pobrano 10 stycznia 2023 r., z: https://www.szukajwarchiwach.gov.pl/
Google Scholar
Trembowiecki, Aleksander (2014). Digitalizacja dla początkujących. Warszawa: Wydawnictwo Stowarzyszenia Bibliotekarzy Polskich
Google Scholar
Ustawa o otwartych danych i ponownym wykorzystywaniu informacji sektora publicznego (2021) Dz.U. 2021 poz. 1641 [online]. Pobrano 10 stycznia 2023 r., z: https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU20210001641/T/D20211641L.pdf
Google Scholar
Ustawa z dnia 21 listopada 1996 r. o muzeach (1997). Dz.U. 1997 nr 5 poz. 24 [online]. Pobrano 7 lutego 2023 r., z: https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=wdu19970050024
Google Scholar
Wasilewska, Jolanta (2004a). Chora książka: destrukcyjne czynniki biologiczne. W: Biblioteka Uniwersytecka KUL [online]. Pobrano 7 lutego 2023 r., z: http://www.bu.kul.pl/chora-ksiazka-destrukcyjne-czynniki-biologiczne,art_10737.html
Google Scholar
Wasilewska, Jolanta (2004b). Chora książka: starzenie się papierów. W: Biblioteka Uniwersytecka KUL [online]. Pobrano 7 lutego 2023 r., z: http://www.bu.kul.pl/chora-ksiazka-starzenie-sie-papierow,art_10735.html
Google Scholar
Wilkowski, Marcin (2018). Archiwa WEB’u otwarte na współpracę z użytkownikami. Biuletyn EBIB, 183 [online]. Pobrano 7 lutego 2023 r., z: https://ebibojs.pl/index.php/ebib/article/view/39/40
Google Scholar
Wytyczne dotyczące pracy z obiektami dziedzictwa kulturowego w zakresie digitalizacji. Strona NIMOZ [online]. Pobrano 20 stycznia 2023 r., z: https://www.nimoz.pl/
Google Scholar
Zalecenie Komisji Europejskiej w sprawie digitalizacji i udostępniania w Internecie dorobku kulturowego oraz w sprawie ochrony zasobów cyfrowych (2011). W: EUR-LEX Baza aktów Unii Europejskiej [online]. Pobrano 8 lutego 2023 r., z: https://eur-lex.europa.eu/LexUriServ/LexUriServ.do?uri=OJ:L:2011:283:0039:0045:PL:PDF
Google Scholar
Zalecenie Komisji (UE) 2021/1970 w sprawie wspólnej europejskiej przestrzeni danych na potrzeby dziedzictwa kulturowego (2021). W: EUR-LEX Baza aktów Unii Europejskiej [online]. Pobrano 10 stycznia 2023 r., z: https://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/?uri=CELEX:32021H1970
Google Scholar
Zalecenie UNESCO w sprawie zachowania i dostępu do dziedzictwa dokumentacyjnego, w tym dziedzictwa cyfrowego (2015). W: Archiwa Państwowe [online]. Pobrano 29 listopada 2022 r., z: https://pamiecpolski.archiwa.gov.pl/wp-content/uploads/2013/09/broszura_ZALECENIA_UNESCO.pdf
Google Scholar
Zarządzenie Nr 14 Naczelnego Dyrektora Archiwów Państwowych w sprawie digitalizacji zasobu archiwalnego archiwów państwowych (2015). [online]. Pobrano 10 stycznia 2023 r., z: https://wbh.wp.mil.pl/c/pages/atts/2022/2/bzaacznik_nr_3_zarzadzenie_nr_14_Naczelnego_Dyrektora_Archiwow_Panstwowych_z_dnia_31_sierpnia_2015.pdf
Google Scholar
Ziętal, Katarzyna (red.) (2012). Archiwistyka społeczna. Poradnik. Warszawa: Ośrodek KARTA.
Google Scholar
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
