Port jako czynnik rozwoju miasta nadmorskiego (na przykładzie Ustki)

Autor

  • Tomasz Michalski Uniwersytet Gdański, Wydział Nauk Społecznych, Instytut Geografii Społeczno-Ekonomicznej i Gospodarki Przestrzennej image/svg+xml
  • Iwona Kiniorska Uniwersytet Jana Kochanowskiego w Kielcach, Wydział Nauk Ścisłych i Przyrodniczych, Instytut Geografii i Nauk o Środowisku image/svg+xml https://orcid.org/0000-0001-5630-4554

DOI:

https://doi.org/10.18778/2543-9421.08.04

Słowa kluczowe:

małe porty i przystanie morskie, funkcje miastotwórcze, Ustka

Abstrakt

Po transformacji ustrojowej z 1989 r. polskie miasta i wsie, w których znajdowały się małe porty i przystanie morskie, stanęły przed dużą szansą rozwoju. Jednak przemiany ekonomiczne, przystąpienie do Unii Europejskiej oraz degradacja Bałtyku zmniejszyły znaczenie portów i przystani w rozwoju tych miast i wsi. Celem niniejszego opracowania jest analiza zmiany funkcji usteckiego portu i wpływ tego procesu na szanse rozwojowe miasta Ustka. W toku przeprowadzonej analizy stwierdzono, że znaczenie portu dla miasta bardzo zmalało. Stracił on funkcję przemysłową i przeładunkową, a rola bazy dla rybołówstwa uległa zmniejszeniu. Port zachował funkcję turystyczną, lecz ma ona charakter uzupełniający wobec plaż nadmorskich, które są głównym walorem turystycznym Ustki. Port zyskał także przeznaczenie mieszkaniowe, co uznano za mylną koncepcję. Również zamierzona lokalizacja w porcie bazy serwisowej dla planowanych morskich farm wiatrowych nie będzie mieć tu nowej roli miastotwórczej.

Bibliografia

Adamowicz, M. (2012). Przyszłość regulacji problematyki portów morskich. Prawo Morskie, 27, 205–216. https://www.czasopisma.pan.pl/dlibra/publication/107553/edition/93228/content/przyszlosc-regulacji-problematyki-portow-morskichthe-future-of-sea-harbour-regulation-adamowicz-magdalena
Google Scholar

Adrjanowska, E. (1977). Morze jako czynnik lokalizacji przemysłu. Zeszyty Naukowe Wydziału Biologii i Nauk o Ziemi – Uniwersytet Gdański. Geografia. T: 7. Wydawnictwo Uczelniane Uniwersytetu Gdańskiego.
Google Scholar

Adrjanowska, E. (1982). Morze naturalnym czynnikiem lokalizacji obiektów gospodarczych. Studia i Materiały Oceanologiczne, 36, 19–34.
Google Scholar

Andruszkiewicz, W. (2012). Ustawa o portach i przystaniach morskich wymaga nowelizacji. Czas Morza, 1(50), 6–10. http://www.smp.am.szczecin.pl/Content/1589/e-czas%20morza_50.pdf
Google Scholar

Aps, R., Lassen, H. (2010). Recovery of depleted Baltic Sea fish stocks: A review. ICES Journal of Marine Science, 67(9), 1856–1860. https://doi.org/10.1093/icesjms/fsq118
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1093/icesjms/fsq118

Baranowski, D. (2008). Warunki klimatyczne Ustki. Słupskie Prace Geograficzne, 5, 101–111. https://spg.upsl.edu.pl/baza/wydawn/spg05/baranowski.pdf
Google Scholar

Borowska-Beszta, B., Bartnikowska, U., Ćwirynkało, K. (2017). Analiza wtórna jakościowych danych zastanych: przegląd założeń teoretycznych i aplikacji metodologicznych, Jakościowe Badania Pedagogiczne, 2(1), 5–24. https://wnus.usz.edu.pl/jbp/pl/issue/499/article/8203
Google Scholar

Centrum Funduszy UE. (2022a). Diagnoza sytuacji społecznej, gospodarczej i przestrzennej miasta Ustka. Załącznik nr 2 do Uchwały Rady Miasta Ustka nr LXIV/563/2022 z dnia 29.09.2022 roku w sprawie przyjęcia Strategii Rozwoju Miasta Ustka do 2030 roku. https://www.ustka.pl/uploads/files/Diagnoza%20spo%C5%82eczno,%20gospodarczo,%20przestrzenna%20M.Ustka.pdf
Google Scholar

Centrum Funduszy UE. (2022b). Strategia rozwoju miasta Ustka do roku 2030. Załącznik nr 1 do Uchwały Rady Miasta Ustka nr LXIV/563/2022 z dnia 29.09.2022 roku w sprawie przyjęcia Strategii Rozwoju Miasta Ustka do 2030 roku. https://www.ustka.pl/uploads/files/Strategia%20Rozwoju%20Miasta%20Ustka%20do%20roku%202030.pdf
Google Scholar

Chojnicki, Z., Czyż, T., Parysek, J. (1999). Transformation and dilemmas of the Polish economy. W: W.F. Carter, W. Maik (red.), Shock – shift in an enlarged Europe: Geography of socio-economic change in East-Central Europe after 1989 (s. 7–26). Ashgate.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.4324/9780429434907-2

Czapliński, P. (2012). Lokalne centrum pierwszej sprzedaży ryb jako narzędzie regulacji rynku rybnego na przykładzie LCPSR – Aukcji Rybnej Ustka Sp. z o.o. Słupskie Prace Geograficzne, 9, 6–22. https://spg.upsl.edu.pl/baza/wydawn/spg09/czaplinski.pdf
Google Scholar

Czapliński, P. (2018). Przemiany w polskim przemyśle przetwórstwa rybnego. Prace Komisji Geografii Przemysłu Polskiego Towarzystwa Geograficznego / Studies of the Industrial Geography Commission of the Polish Geographical Society, 32(2), 60–72. https://doi.org/10.24917/20801653.322.4
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.24917/20801653.322.4

Dąbrowa-Januszewski, J. (1979). Ustka i okolice. Krajowa Agencja Wydawnicza.
Google Scholar

Dobrzycka-Krahel, A., Bogalecka, M. (2022). The Baltic Sea under anthropopressure – the sea of paradoxes. Water, 14(22), 3772. https://doi.org/10.3390/w14223772
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.3390/w14223772

Eulitz, O. (1926). Stolp (Pommern) und feine Umgebung. Oskar Eulitz Verlag.
Google Scholar

Gielo-Politewicz, M. (2019). The effects in the common fisheries policy on the theory of the availability of marine resources. Współczesna Gospodarka / Contemporary Economy, 10(1(32)), 21–33. https://doi.org/10.26881/wg.2019.1.03
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.26881/wg.2019.1.03

Głos Pomorza. (2007, 5 października). Prawa miejskie potwierdzone. https://gp24.pl/prawa-miejskie-potwierdzone/ar/4317917
Google Scholar

Główny Urząd Statystyczny. (2007). Rocznik statystyczny gospodarki morskiej 2007. https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/rocznikistatystyczne/roczniki-statystyczne/rocznik-statystycznygospodarki-morskiej-2007,11,1.html
Google Scholar

Główny Urząd Statystyczny. (2017). Rocznik statystyczny gospodarki morskiej 2017. https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/rocznikistatystyczne/roczniki-statystyczne/rocznik-statystycznygospodarki-morskiej-2017,11,10.html
Google Scholar

Główny Urząd Statystyczny. (2020). Rocznik statystyczny gospodarki morskiej 2020. https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/rocznikistatystyczne/roczniki-statystyczne/rocznik-statystycznygospodarki-morskiej-2020,11,13.html
Google Scholar

Główny Urząd Statystyczny. (2022). Rocznik statystyczny gospodarki morskiej 2022. https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/rocznikistatystyczne/roczniki-statystyczne/rocznik-statystycznygospodarki-morskiej-2022,11,15.html
Google Scholar

Gruszkowski, W. (1982). Rozwój przestrzenny miast portowych. Studia i Materiały Oceanologiczne, 36, 119–129.
Google Scholar

Heaton, J. (2008). Secondary analysis of qualitative data: An overview. Historical Social Research / Historische Sozialforschung, 33(3), 33–45. http://www.jstor.org/stable/20762299
Google Scholar

Karwacka, K., Bursztyński, A. (2011). Porty środkowego wybrzeża. Charakterystyka i potencjalne zagrożenia dla infrastruktury portowej. Logistyka, 5, 685–696.
Google Scholar

Kołodko, G.W. (2009). A two-thirds of success: Poland’s post-communist transformation 1989–2009. Communist and Post-Communist Studies, 42(3), 325–351. https://doi.org/10.1016/j.postcomstud.2009.07.005
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1016/j.postcomstud.2009.07.005

Königliche Preußische Landesaufnahme. (1891). Stolpmünde 265 [Neue Nr 1467] [mapa topograficzna]. 1 : 25 000. Kujawsko-Pomorska Biblioteka Cyfrowa. https://kpbc.umk.pl/dlibra/publication/82767/edition/92449
Google Scholar

Lindegren, M., Möllmann, C., Nielsen, A., Stenseth, N.C. (2009). Preventing the collapse of the Baltic cod stock through an ecosystem-based management approach. Proceedings of the National Academy of Sciences of the United States of America, 106(34), 14722–14727. https://doi.org/10.1073/pnas.0906620106
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1073/pnas.0906620106

Lindmajer, J., Machura, T., Szultka, Z. (1985). Dzieje Ustki. Polskie Towarzystwo Historyczne.
Google Scholar

Long-Sutehall, T., Sque, M., Addington-Hall, J. (2011). Secondary analysis of qualitative data: A valuable method for exploring sensitive issues with an elusive population? Journal of Research in Nursing, 16(4), 335–344. https://doi.org/10.1177/1744987110381553
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1177/1744987110381553

Luks, K. (2011). Strategia aktywizacji nadbałtyckich regionów peryferyjnych wobec zjawiska marginalizacji małych portów w Polsce. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego. Problemy Transportu i Logistyki, 15, 197–213.
Google Scholar

Matczak, M., Włodarski, M. (2019). Strategia rozwoju portu morskiego w Ustce do 2030 roku. Załącznik do Uchwały Rady Miasta Ustka nr XIII/133/2019 z dnia 29 października 2019 r. http://ustkaport.pl/wp-content/uploads/2022/07/Zal._Strategia__UCHWALA_NR_133_2019_przyjecia_Strategii_Rozwoju_Portu_Morskiego_w_Ustce_do_roku_2030.pdf
Google Scholar

Michalski, T. (1994). Wybrane problemy genezy struktury przestrzennej Ustki. W: M. Koter, J. Tkocz (red.), Zagadnienia geografii historycznej osadnictwa w Polsce (s. 103–109). Uniwersytet Mikołaja Kopernika; Uniwersytet Łódzki.
Google Scholar

Michalski, T. (2020). Czy mamy do czynienia z regresem małych polskich portów i przystani morskich? Prace Komisji Geografii Komunikacji PTG / Transport Geography Papers of Polish Geographical Society, 23(5), 61–72. https://doi.org/10.4467/2543859XPKG.20.032.13249
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.4467/2543859XPKG.20.032.13249

Michalski, T. (2021). Wpływ zmiany pełnionych funkcji na fizjonomię portu w Ustce. Prace Komisji Geografii Komunikacji PTG / Transport Geography Papers of Polish Geographical Society, 24(3), 64–75. https://doi.org/10.4467/2543859XPKG.21.019.15046
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.4467/2543859XPKG.21.019.15046

Michalski, T., Szymańska, W. (2016). Perspektywy rozwoju a pełnione funkcje portu w Ustce. W: M. Połom (red.), Wybrane problemy funkcjonowania transportu na obszarach nadmorskich (s. 101–114). Wydawnictwo „Bernardinum”.
Google Scholar

Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi. (2022, 13 grudnia). Kwoty połowowe na rok 2023 przyjęte. https://www.gov.pl/web/rolnictwo/kwoty-polowowe-na-rok-2023-przyjete
Google Scholar

Nowaczyk, P. (2015a). Znaczenie działalności rekreacyjno-sportowej w małych portach morskich w Polsce dla społeczno-gospodarczego rozwoju gmin nadmorskich. Rozprawy Naukowe Akademii Wychowania Fizycznego we Wrocławiu, 51, 37–43.
Google Scholar

Nowaczyk, P. (2015b). Analiza wpływu przystąpienia Polski do Unii Europejskiej na krajowe rybołówstwo morskie. Zeszyty Naukowe Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego. Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, 110, 81–95. https://doi.org/10.22630/EIOGZ.2015.110.22
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.22630/EIOGZ.2015.110.22

Pacuk, M., Michalski, T. (2002). Problemy funkcjonowania małych portów morskich na przykładzie Ustki. W: J. Wendt (red.), Wybrane zagadnienia geografii transportu (s. 143–158). Zakład Geografii Społecznej i Turyzmu, Zakład Geografii Ekonomicznej Morza, Uniwersytet Szczeciński.
Google Scholar

Parysek, J.J. (2000). Rola polskich samorządów terytorialnych w procesie planowania rozwoju społeczno-gospodarczego i zagospodarowania przestrzennego. W: J.J. Parysek, H. Rogacki (red.), Procesy społeczno-gospodarcze w Polsce w końcu XX wieku (s. 79–90). Bogucki Wydawnictwo Naukowe.
Google Scholar

Polska Agencja Prasowa. (2021, 21 października). Port w Ustce może być bazą serwisową farm wiatrowych PGE. https://www.pap.pl/mediaroom/978226%2Cport-w-ustce-moze-byc-bazaserwisowa-farm-wiatrowych-pge.html
Google Scholar

Rozkrut, M., Rozkrut, D. (2015). Tendencje rozwojowe w obszarach polskich portów morskich z uwzględnieniem tranzytu. Studia i Prace Wydziału Nauk Ekonomicznych i Zarządzania Uniwersytetu Szczecińskiego, 42(1), 241–256. https://doi.org/10.18276/sip.2015.42/1-16
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.18276/sip.2015.42/1-16

Szopowski, Z. (1962). Małe porty Pomorza Zachodniego w okresie do drugiej wojny światowej. Polska Akademia Nauk.
Google Scholar

Szymańska, W. (2012). Miasto Ustka jako uzdrowisko – rozwój przestrzenny i funkcjonalny. W: E. Rydz (red.), Ekonomiczne i organizacyjne aspekty funkcjonowania polskich uzdrowisk (s. 209–236). Akademia Pomorska w Słupsku.
Google Scholar

Szymańska, W. Michalski, T. (2018). Przekształcenia funkcji polskich małych portów morskich. Prace Komisji Geografii Komunikacji PTG / Transport Geography Papers of Polish Geographical Society, 21(3), 70–77. https://doi.org/10.4467/2543859XPKG.18.015.10140
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.4467/2543859XPKG.18.015.10140

Ustawa z dnia 20 grudnia 1996 r. o portach i przystaniach morskich, DzU 1997, nr 9, poz. 44. https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WDU19970090044
Google Scholar

Waluczkiewicz, G. (2011). Sieć małych portów w Polsce. Czas Morza, 4(49), 12–13.
Google Scholar

Zieziula, J., Nowaczyk, P. (2017). Identyfikacja czynników determinujących działalność przeładunkową w małych portach morskich na przykładzie portu Darłowo. Problemy Transportu i Logistyki, 1(37), 335–346. https://doi.org/10.18276/ptl.2017.37-40
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.18276/ptl.2017.37-40

Pobrania

Opublikowane

2023-12-30

Jak cytować

Michalski, T., & Kiniorska, I. (2023). Port jako czynnik rozwoju miasta nadmorskiego (na przykładzie Ustki). Konwersatorium Wiedzy O Mieście, 36(8), 27–33. https://doi.org/10.18778/2543-9421.08.04

Numer

Dział

Articles