Przemiany poziomu dzietności w obecnych miastach wojewódzkich w Polsce w latach 1983–2020

Autor

DOI:

https://doi.org/10.18778/2543-9421.06.02

Słowa kluczowe:

dzietność, płodność, miasta wojewódzkie, Polska, przełom XX i XXI w.

Abstrakt

Przełom XX i XXI w. to okres znaczących zmian w sferze zachowań rozrodczych w Polsce. Celem artykułu jest prezentacja w szerszym kontekście przemian zachodzących na bazie współczynnika dzietności (płodności całkowitej) w miastach będących aktualnie stolicami województw. Przeprowadzona analiza wykazała podobieństwo występujących zmian, choć równocześnie utrzymywanie się grup miast pionierów (największe miasta) i miast, w których – w stosunku do pionierów – występuje pewne opóźnienie względem obserwowanych tendencji przemian demograficznych (mniejsze ośrodki, ulokowane zwłaszcza we wschodniej części kraju).

Bibliografia

Bongaarts, J., Feeney, G. (1998). On the quantum and tempo of fertility. Population and Development Review, 24 (2), 271–291. https://doi.org/10.2307/2807974
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.2307/2807974

Dorbritz, J. (2003). Social, political and economic transformation. W: D. Philipov, J. Dorbritz, Demographic consequences of economic transition in countries of Central and Eastern Europe (s. 21–68). Strasbourg: Council of Europe.
Google Scholar

Frątczak, E., Ptak-Chmielewska, A. (1999). Formuła Bongaartsa–Feeneya – zastosowania dla Polski. Studia Demograficzne, 2 (136), 43–61.
Google Scholar

Garewicz, J. (1983). Pokolenie jako kategoria socjofilozoficzna. Studia Socjologiczne, 1, 75–87.
Google Scholar

Gołata, E. (2016). Estimation of fertility in Poland and of Polish born women in the United Kingdom. Studia Demograficzne, 1 (169), 13–38. https://doi.org/10.33119/SD.2016.1.1
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.33119/SD.2016.1.1

Holzer, J.Z. (2002). Demografia. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Google Scholar

Holzer-Żelażewska, D., Tymicki, K., (2009). Cohort and period fertility of Polish women. Pobrane z: http://bazekon.icm.edu.pl/bazekon/element/bwmeta1.element.ekon-element-000171229191 (15.02.2021).
Google Scholar

Janiszewska, A. (2013). Zachowania matrymonialne i prokreacyjne w Polsce – ujęcie geograficzne. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego. https://doi.org/10.18778/7525-964-3
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.18778/7525-964-3

Jończy, R. (2014). Problem nierejestrowanej emigracji definitywnej (emigracji zawieszonej) w badaniu procesów społeczno-gospodarczych na obszarach wiejskich. Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu / Research Papers of Wrocław University of Economics, 360, 11–18. https://doi.org/10.15611/pn.2014.360.01
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.15611/pn.2014.360.01

van de Kaa, D.J. (1987). Europe’s second demographic transition. Population Bulletin, 42 (1), 1–59.
Google Scholar

van de Kaa, D.J. (1996). Anchored narratives: The story and findings of half a century of research into the determinants of fertility. Population Studies. A Journal of Demography, 50 (3), 389–432. https://doi.org/10.1080/0032472031000149546
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1080/0032472031000149546

Kohler, H.-P., Billari, F.C., Ortega, J.A. (2004). The emergence of lowest-low fertility in Europe during the 1990s. Population and Development Review, 28 (4), 641–680.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1111/j.1728-4457.2002.00641.x

Kotowska, I.E. (1998). Teoria drugiego przejścia demograficznego a przemiany demograficzne w Polsce w latach 1990. Studia Demograficzne, 4 (134), 3–36.
Google Scholar

Kotowska, I.E. (2014). Uwarunkowania zachowań prokreacyjnych. Pobrane z: http://www.diagnoza.com/pliki/raporty_tematyczne/Niska_dzietnosc_w_Polsce.pdf (15.02.2021).
Google Scholar

Krzysztofik, R. (red.) (2019). Przemiany demograficzne miast Polski. Wymiar krajowy, regionalny i lokalny. Pobrane z: https://irmir.pl/wp-content/uploads/2019/11/IRM_Przemianydemograficzne_2019-10-14_www.pdf (15.02.2021).
Google Scholar

Kurek, S., Lange, M. (2013). Zmiany zachowań prokreacyjnych w Polsce w ujęciu przestrzennym. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Pedagogicznego w Krakowie.
Google Scholar

Lutz, W., Skirbekk, V., Testa, M.R. (2006). The low fertility trap hypothesis. Forces that may lead to further postponement and fewer births in Europe. Vienna Yearbook of Population Research, 167–192. https://doi.org/10.1553/populationyearbook2006s167
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1553/populationyearbook2006s167

Paradysz, J. (2017). Perspektywy rozwoju demograficznego województwa wielkopolskiego – wybrane konsekwencje ekonomiczne i społeczne. W: J. Hrynkiewicz, A. Potrykowska (red.), Sytuacja demograficzna Wielkopolski jako wyzwanie dla polityki społecznej i gospodarczej (s. 170–186). Warszawa: Rządowa Rada Ludnościowa.
Google Scholar

Podogrodzka, M. (2011). Przestrzenne zróżnicowanie płodności w Polsce. Pobrane z: http://cejsh.icm.edu.pl/cejsh/element/bwmeta1.element.desklight-93c18ecc-96ba-43c3-bcab-c3e39db0ed66 (15.02.2021).
Google Scholar

Rosset, E. (1975). Demografia Polski. T. 2: Reprodukcja ludności. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Google Scholar

Rządowa Rada Ludnościowa (2020). Sytuacja demograficzna Polski – Raport 2019–2020. Pobrane z: https://bip.stat.gov.pl/organizacja-statystyki-publicznej/rzadowa-rada-ludnosciowa/publikacje-rzadowej-rady-ludnosciowej/raporty-sytuacja-demograficzna-polski/ (15.02.2021).
Google Scholar

Smoliński, Z. (1981). Dzietność rodzin. Stan aktualny i perspektywy. Pobrane z: https://repozytorium.amu.edu.pl/bitstream/10593/21128/1/012%20ZBIGNIEW%20SMOLI%C5%83SKI%20RPEiS%2043%283%29%2C%201981.pdf (15.02.2021).
Google Scholar

Szukalski, P. (2015a). Przemiany zachowań rozrodczych w województwie łódzkim. W: P. Szukalski (red.), Procesy demograficzne w województwie łódzkim w XXI w. (s. 33–57). Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
Google Scholar

Szukalski, P. (2015b). Przestrzenne zróżnicowanie dzietności w Polsce. Pobrane z: https://ws.stat.gov.pl/Article/2015/4/013-027 (15.02.2021).
Google Scholar

Szukalski, P. (2019). Wzrost dzietności w ostatnich latach: dlaczego najbardziej z niego korzystają duże miasta? Pobrane z: http://hdl.handle.net/11089/29980 (15.02.2021).
Google Scholar

Szukalski, P. (2020). Obszary o najwyższej dzietności w Polsce w XXI wieku. Pobrane z: http://hdl.handle.net/11089/32186 (15.02.2021).
Google Scholar

Śleszyński, P. (2011). Oszacowanie rzeczywistej liczby ludności gmin województwa mazowieckiego z wykorzystaniem danych ZUS. Studia Demograficzne, 2, 35–58.
Google Scholar

Tymicki, K., Zeman, K., Holzer-Żelażewska, D. (2018). Cohort fertility of Polish women, 1945–2015: The context of postponement and recuperation. Studia Demograficzne, 2, 5–23. https://doi.org/10.33119/SD.2018.2.1
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.33119/SD.2018.2.1

Pobrania

Opublikowane

2021-12-30

Jak cytować

Szukalski, P. (2021). Przemiany poziomu dzietności w obecnych miastach wojewódzkich w Polsce w latach 1983–2020. Konwersatorium Wiedzy O Mieście, 34(6), 17–26. https://doi.org/10.18778/2543-9421.06.02

Numer

Dział

Articles