Fizjograficzne uwarunkowania obiegu i retencji wody oraz migracji zanieczyszczeń w małej zlewni strefy podmiejskiej Łodzi

Paweł Jokiel

doi:10.18778/1427-9711.13.02

Autor

Paweł Jokiel Uniwersytet Łódzki, Wydział Nauk Geograficznych, Katedra Hydrologii i Gospodarki Wodnej

DOI:

https://doi.org/10.18778/1427-9711.13.02

Słowa kluczowe:

obieg wody, małe zlewnie, środkowa Polska

Abstrakt

W artykule omówiono kilka zagadnień dotyczących roli warunków fizjograficznych w procesie obiegu wody i migracji innych substancji w obrębie małej zlewni położonej w strefie podmiejskiej dużego miasta (Łodzi). Opisu dokonano w dwu zasadniczych aspektach: formowania odpływu i kształtowania retencji. Wyniki dotyczą w szczególności roli: rzeźby terenu (nachyleń stoków), przepuszczalności gruntu oraz podatności terenu w procesie formowania różnych form odpływu. W odniesieniu do retencji, omówiono problemy retencji powierzchniowej, w tym koryt i zbiorników wodnych, pojemności wodnej ryzosfery (strefy korzeniowej roślin) oraz zasobów wód podziemnych. Szczególnie dużo uwagi poświęcono zagadnieniom prezentacji i analizy zmienności przestrzennej wymienionych cech zlewni. Do ich zobrazowania wykorzystano mapy rastrowe oparte o siatkę pól elementarnych (rys. 3–11).

Pobrania

Brak dostępnych danych do wyświetlenia.

Bibliografia

Bartnik A, Moniewski P., 2012, The impact of A2 motorway on basic physical and chemical water characteristics of a small sub-urban catchment in central Poland, [w:] HydroPredict’2012, Volume of abstract, Nachtnebel P., Kovar K. (eds), 3rd International Interdisciplinary Conference on Predictions for Hydrology, Ecology and Water Resources Management: Water Resources and Changing Global Environment, Vienna, Austria, s. 42‒43.
Google Scholar

Byczkowski A., 1996, Hydrologia [Tom I i II], Wydawnictwo SGGW, Warszawa, 375 s.; 333 s.
Google Scholar

Chełmicki W., 1997, Degradacja i ochrona wód – „Jakość”, Wydawnictwo UJ, Kraków, 252 s.
Google Scholar

Czarnecka H., 1986, Parametry fizycznogeograficzne stosowane w obliczeniach maksymalnych przepływów prawdopodobnych, Prace Inst. Bad. Bud. Dróg i Mostów, nr 3‒4, Warszawa, s. 151‒166.
Google Scholar

Jaworski J., 1986, Opór dyfuzyjny pokrywy roślinnej na tle składników bilansu wodnego i cieplnego, Wiadomości IMGW, z. 4, Warszawa, s. 24‒39.
Google Scholar

Jokiel P., 1994, Zasoby, odnawialność i odpływ wód podziemnych strefy aktywnej wymiany w Polsce, „Acta Geographica Lodziensia”, 66‒67, Wydawnictwo ŁTN, Łódź, 236 s.
Google Scholar

Jokiel P., 1999, Objętość i stan zawodnienia stref aktywnej wymiany małych zlewni rzecznych, „Czasopismo Geograficzne”, z. 3–4, Wrocław, s. 337‒348.
Google Scholar

Jokiel P., 2002, Woda na zapleczu wielkiego miasta, Wydawnictwo IMGW, Warszawa, 148 s.
Google Scholar

Kędziora A., 1995, Podstawy agrometeorologii, PWRiL, Poznań, 264 s.
Google Scholar

Klatkowa H., 1972, Paleogeografia Wyżyny Łódzkiej i obszarów sąsiednich podczas zlodowacenia warciańskiego, „Acta Geographica Lodziensia”, 28, Ossolineum, Łódź, 220 s.
Google Scholar

Klatkowa H. (red.), 1993, Szczegółowa mapa geologiczna (ark. Zgierz), PIG, Warszawa.
Google Scholar

Kleczkowski A., 1984, Ochrona wód podziemnych, Wydawnictwo Geologiczne, Warszawa, 328 s.
Google Scholar

Olechnowicz-Bobrowska B., 1978, Parowanie potencjalne w okresie wegetacyjnym w Polsce, Zeszyty Naukowe Akademii Rolniczej w Krakowie, rozpr. habil. nr 67, Kraków, 173 s.
Google Scholar

Mioduszewski W.,1997, Mała retencja i polityka melioracyjna, Zeszyty Naukowe Komitetu PAN „Człowiek i Środowisko”, z. 17, Instytut Ekologii PAN, Dziekanów Leśny. s. 49‒63.
Google Scholar

Moniewski P., Stolarska M., 2007, Podstawowe właściwości fizykochemiczne wód w niszy źródliskowej Rosanów I, [w:] Jokiel P., Moniewski P., Ziułkiewicz M. (red.), Źródła Polski. Wybrane problemy krenologiczne, Wydawnictwo Regina Poloniae, Częstochowa, s. 213‒224.
Google Scholar

Moniewski P., Stolarska M., Tomalski P., 2007, Zmiany warunków krążenia wody w zlewni Dzierżąznej pod wpływem budowy autostrady A2 w okolicach Łodzi, [w:] Michalczyk Z. (red.), Obieg wody w środowisku naturalnym i przekształconym, Wydawnictwo UMCS, Lublin. s. 394‒401.
Google Scholar

Moniewski P., Stolarska M., 2008, Wpływ przekształceń infrastruktury drogowej na podstawowe cechy fizykochemiczne wód powierzchniowych małej zlewni podmiejskiej, [w:] Bródka S. (red.), Problemy środowiska przyrodniczego miast; Problemy ekologii krajobrazu, t. 22, Bogucki Wydawnictwo Naukowe, Poznań‒Warszawa, s. 285‒296.
Google Scholar

Moniewski P., Tomalski P., 2008, Wpływ systemu odwodnienia autostrady na stosunki wodne małej zlewni, [w:] Baścik M., Partyka J. (red.), Wody na obszarach chronionych, Wydawnictwo Ojcowski PN i PTG, Ojców, s. 101‒102.
Google Scholar

Paluch J., 1999, Wykorzystanie małej retencji zlewni cząstkowych do ochrony wód powierzchniowych i podziemnych, „Gospodarka Wodna”, nr 5, 6, Warszawa, s. 172‒176, s. 213‒216.
Google Scholar

Ryszkowski L., 1994, Przeciwerozyjne działania na obszarach wiejskich, Roczniki Akademii Rolniczej w Poznaniu, nr 266, Melior. i Inż. Środ., nr 14, Poznań. s. 75‒87.
Google Scholar

Sarnacka S., Brzeska J., Świerczyńska H., 1983, Wybrane metody wyznaczania ewapotranspiracji potencjalnej, Mat. Bad. IMGW, seria: Gosp. Wod. i Ochr. Wód., Wydawnictwo IMGW, Warszawa, ss. 1‒35.
Google Scholar

Siudek R.W., 2012, Opady atmosferyczne na posterunku KHiGW w Ciosnach w przekroju wieloletnim, Praca magisterska (maszynopis w KHiGW WNG UŁ), Łódź, ss. 1‒38.
Google Scholar

Soczyńska U., 1989, System hydrologiczny zlewni i modelowanie procesów obiegu wody, [w:] Soczyńska U. (red.), Procesy hydrologiczne, PWN, Warszawa. s. 9‒19.
Google Scholar

Thornthwaite C.W., Mather J.R., Carter D.B., 1961, Water balance maps of Eastern North America, Przegląd Zagranicznej Literatury Geograficznej, z. 1, Warszawa, 124 s.
Google Scholar

Zalewski M., Wiśniewski R. (red.), 1997, Zastosowanie biotechnologii ekosystemalnych do poprawy jakości wód, PAN, Zeszyty Naukowe, 18, Kom. Człowiek i Środowisko, Warszawa, s. 5‒22.
Google Scholar

Żelazo J., 1997, Małe obiekty retencyjne a rolnictwo i środowisko przyrodnicze, Materiały Konferencyjne SITWM „Mała retencja wodna”, Sielpia Wielka. s. 21‒25.
Google Scholar