Jakość życia osób starszych korzystających z pomocy instytucjonalnej
DOI:
https://doi.org/10.18778/0208-6018.329.09Słowa kluczowe:
starzenie, jakość życia, międzypokoleniowość, domy pomocy społecznej, pomoc społecznaAbstrakt
We współczesnym świecie obserwuje się coraz większą liczbę osób starszych, przy jednoczesnym spadku możliwości sprawowania nad nimi opieki, na co znaczący wpływ mają zmiany demograficzne rodziny. Celem niniejszego badania była ocena jakości życia osób starszych korzystających z pomocy instytucjonalnej. Badanie przeprowadzono od kwietnia do czerwca 2015 r. po uzyskaniu zgody Komisji Bioetycznej Uniwersytetu Medycznego w Łodzi. Badaną populację stanowili pensjonariusze 5 losowo dobranych do badania domów pomocy społecznej na terenie województwa łódzkiego Do oceny stanu umysłowego badanych wykorzystano Skrócony Test Sprawności Umysłowej wg Hodgkinsona. Finalnie analizą statystyczną objęto 117 osób. Narzędziem badania był anonimowy kwestionariusz wywiadu (49 pytań dotyczących stylu życia, relacji rodzinnych, samooceny stanu zdrowia i jakości życia). Uzyskane dane wprowadzone zostały do bazy w programie Microsoft Excel i Statistica. W analizie statystycznej wykorzystano miary z zakresu statystyki opisowej i analitycznej. Do oceny zależności pomiędzy analizowanymi zmiennymi a samooceną jakości życia wykorzystano test Chi² (p < 0,05). 62,1% badanych deklarowało złą samoocenę jakości życia – częściej kobiety (Chi² = 0,919). 69,2% seniorów deklarowało niesamodzielne podjęcie decyzji o zamieszkaniu w dps. Czynnikami istotnie związanymi z samooceną jakości życia badanych były: czas pobytu w placówce, częstość spotkań z rodziną, wynik skali ADL i samoocena stanu zdrowia. Pielęgnowanie kontaktów rodzinnych wpływa na poczucie jakości życia seniorów zamieszkujących domy pomocy społecznej. Migracje ludzi młodych ograniczają udzielanie wsparcia seniorom przez rodzinę, prowadząc do wzmożonego zaangażowania placówek instytucjonalnych w pomoc ludziom starszym.
Pobrania
Bibliografia
Arnold J., Dai J., Nahapetyan L. et al. (2010), Predicting successful ageing in a population‑based sample of Georgia centenerians, „Current Gerontology and Geriatric Research”, vol. 56, no. 1, s. 88–92.
Google Scholar
Beck U., Beck‑Gernsheim E. (2002), Individualization. Institutionalized Individualism and its Social and Political Consequences, Sage, London.
Google Scholar
Beekman A., van Balkom A., Deeg D. et al. (2000), Anxiety and depression in later life: Co‑occurrence and communality of risk factors, „American Journal of Psychiatry” vol. 157, no. 1, s. 89–95.
Google Scholar
Bełtowska K. (2008), Reakcje emocjonalne opiekunów osób z demencją – potrzeba pomocy społecznej, „Przegląd Lekarski”, t. 65, nr 6, s. 304–307.
Google Scholar
Bielak M. (2013), Standard życia i zamieszkania osób starszych w placówkach opiekuńczych, „Acta Universitatis Lodziensis. Folia Oeconomica”, t. 297, s. 81–92.
Google Scholar
Bień B. (2000), Miejsce człowieka starszego w systemie opieki zdrowotnej i społecznej w Polsce, [w:] J.T. Kowaleski, P. Szukalski (red.), Sytuacja zdrowotna osób w starszym wieku w Polsce. Aspekt medyczny i społeczno‑demograficzny. Materiały na ogólnopolskie seminarium naukowe, Zakład Demografii Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź.
Google Scholar
Bień B., Wojszel B., Wilmańska J. i in. (1999), Epidemiologiczna ocena rozpowszechnienia niesprawności funkcjonalnej u osób w późnej starości a świadczenie opieki, „Gerontologia Polska”, t. 7, nr 2, s. 42–47.
Google Scholar
Bonior P., Łysy J. (2000), Poziom i uwarunkowania interakcji społecznych ludzi starszych zamieszkujących w Domu Pomocy Społecznej, „Zdrowie Publiczne”, t. 5, s. 169–178.
Google Scholar
Bowling A. (2009), Predictors of mortality among a national sample of elderly widowed people: analysis of 28‑year mortality rates, „Age and Ageing”, vol. 38, no. 5, s. 527–530.
Google Scholar
Bronnum‑Hansen H., Baadsgaard M. (2007), Increasing social inequality in life expectancy in Denmark, „European Journal of Public Health”, vol. 17, no. 6, s. 585–586.
Google Scholar
Bryła M., Burzyńska M., Maniecka‑Bryła I . (2013), Self‑rated quality of life of city‑dwelling elderly people benefitting from social help: results of a cross‑sectional study, „Health Quality of Life Outcomes”, vol. 11, s. 181–191.
Google Scholar
Burzynska M., Bryla M., Bryla P., Maniecka‑Bryla I . (2015), Factors determining the use of social suport services among elderly people living in a city environment in Poland, „Health and Social Care in the Community”, 30 Juny, doi:10.1111/HSC.12259.
Google Scholar
Burzyńska M., Maniecka‑Bryła I . (2015), Niepełnosprawność osób starszych jako czynnik determinujący korzystanie z usług pomocy społecznej, „Acta Universitatis Lodziensis. Folia Oeconomica”, t. 4, nr 315, s. 29–41.
Google Scholar
Czapiński J., Panek T. (2009), Diagnoza Społeczna 2009. Warunki i jakość życia Polaków. Raport, Rada Monitoringu Społecznego, Warszawa.
Google Scholar
Czapiński J., Panek T. (2011), Diagnoza społeczna 2011. Warunki i jakość życia Polaków. Raport, Rada Monitoringu Społecznego, Warszawa.
Google Scholar
Dudek D., Zięba‑Wróbel A. i in. (2000), Zaburzenia depresyjne a jakość życia u pacjentów z chorobą niedokrwienną serca, „Psychiatria Polska”, t. 1, nr 1, s. 73–80.
Google Scholar
Gabryś T. (2008), Sprawność funkcjonalna u osób w wieku podeszłym w domach pomocy społecznej, „Problemy Higieny i Epidemiologii”, t. 89, nr 1, s. 62–66.
Google Scholar
Górna K. (2005), Obiektywny i subiektywny wymiar jakości życia chorych na schizofrenię po pierwszej hospitalizacji, Akademia Medyczna im. K. Marcinkowskiego, Poznań.
Google Scholar
GUS (2002), Ludność i gospodarstwa domowe. Stan i struktura społeczno‑ekonomiczna, Warszawa.
Google Scholar
GUS (2007), Stan zdrowia ludności Polski w przekroju terytorialnym w 2004 r., Warszawa.
Google Scholar
GUS (2011), Raport z wyników. Narodowy Spis Ludności i Mieszkań 2011, Warszawa.
Google Scholar
GUS (2012), Wyniki Narodowego Spisu Powszechnego Ludności i Mieszkań 2011. Podstawowe informacje o sytuacji demograficzno‑społecznej ludności Polski oraz zasobach mieszkaniowych, Warszawa.
Google Scholar
Jachimowicz V., Kostka T. (2009), Ocena poczucia własnej skuteczności u pensjonariuszy DPS, „Gerontologia Polska”, t. 1, s. 23–31.
Google Scholar
Jeste D.V. (2005), Feeling fine at a hundred and three. Secrets of successful aging, „American Journal of Preventive Medicine”, vol. 28, no. 3, s. 323–324.
Google Scholar
Karwat I., Krawczyk A. (2004), Kategorie zdrowotnych i społecznych problemów osób starszych i niepełnosprawnych zamieszkałych na wsi, [w:] L. Solecki (red.), Problemy ludzi starych i niepełnosprawnych w rolnictwie, Instytut Medycyny Wsi, Lublin.
Google Scholar
Kowalik S., Ratajska A., Szmaus A. (2001), W poszukiwaniu nowego wymiaru jakości życia związanego ze stanem zdrowia, [w:] L. Wołowicka (red.), Jakość życia w naukach medycznych, Wydawnictwo Uczelniane AM, Poznań.
Google Scholar
Lee I., Wang H.H., Chiou C.J. et al. (2009), Family caregivers’ viewpoints towards quality of long‑term care services for community‑dwelling elders in Taiwan, „Health and Social Care in the Community”, vol. 17, s. 312–320.
Google Scholar
Lewin G., de San M.K., Knuiman M. et al. (2013), A randomised controlled trial of the Home Independence Program (HIP), an Australian restorative home care programme for older adults, „Health and Social Care in the Community”, vol. 21, s. 69–78.
Google Scholar
Maniecka‑Bryła I., Gajewska O., Burzyńska M., Bryła M. (2013), Factors associated with self‑rated health (SRH) of a University of the Third Age (U3A) class participants, „Archives of Gerontology Geriatrics”, vol. 57, no. 2, s. 156–161.
Google Scholar
Maniecka‑Bryła I., Pikala M., Bryła M. (2013), Life years lost due to cardiovascular diseases, „Kardiologia Polska”, vol. 71, no. 10, s. 1065–1072.
Google Scholar
Miller M., Gębska‑Kuczerowska A. (1998), Ocena stanu zdrowia ludzi w starszym wieku w Polsce, „Gerontologia Polska”, t. 6, nr 3–4, s. 19–23.
Google Scholar
Muszalik M., Ćwikła A., Kędziora‑Kornatowska K. (2010), Ocena wpływu czynników socjodemograficznych i medycznych na poziom sprawności funkcjonalnej pacjentów geriatrycznych, „Pielęgniarstwo XXI Wieku”, t. 1–2, s. 9–15.
Google Scholar
Muszalik M., Kędziora‑Kornatowska K., Sury M. i in. (2009), Ocena funkcjonalna pacjentów w starszym wieku w odniesieniu do jakości życia w świetle kwestionariusza Oceny Funkcjonalnej Przewlekle Chorych, „Problemy Higieny i Epidemiologii”, t. 4, s. 569–576.
Google Scholar
Park H.L., O’Connell J.E., Thomson R.G. (2003), A systematic review of cognitive decline in the general elderly population, „International Journal of Geriatric Psychiatry”, vol. 18, no. 12, s. 1121–1134.
Google Scholar
Pichot V., Roche F., Denis C. et al. (2005), Interval training in elderly men increases both heart rate variability and baroreflex activity, „Clinical Autonomic Research”, vol. 15, no. 2, s. 107–115.
Google Scholar
Porta M. (2008), A Dictionary of Epidemiology, Oxford University Press, New York.
Google Scholar
Reijula J., Rosendahl T., Reijula K. et al. (2009), A new method to assess perceived well‑being among elderly people – a feasibility study, „BMC Geriatrics”, vol. 9, s. 55–62.
Google Scholar
Szczerbińska K. (2006), Problemy zdrowotne starzejącego się społeczeństwa, [w:] K. Szczerbińska (red.), Dostępność opieki zdrowotnej i pomocy społecznej dla osób starszych w Polsce, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków.
Google Scholar
Szweda‑Lewandowska Z. (2015), Niesamodzielni a.d. 2035 – w poszukiwaniu sposobów i źródeł wsparcia, „Acta Universitatis Lodziensis. Folia Oeconomica”, t. 4, nr 315, s. 173–183.
Google Scholar
Williams A.M., Wang L., Kitchen P. (2014), Differential impacts of care‑giving across three caregiver groups in Canada: end‑of‑life care, long‑term care and short‑term care, „Health and Social Care in the Community”, vol. 22, no. 2, s. 187–196.
Google Scholar
Zboina B. (2008), Jakość życia osób starszych, Stowarzyszenie Nauka Edukacja Rozwój, Ostrowiec Świętokrzyski.
Google Scholar
Zych A. (2009), Przekraczając smugę cienia. Szkice z gerontologii i tanatologii, Wydawnictwo Naukowe Śląsk Spółka z o.o., Katowice.
Google Scholar
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
