O wykorzystaniu testów permutacyjnych w analizie wyników eksperymentów czynnikowych
DOI:
https://doi.org/10.18778/0208-6018.343.08Słowa kluczowe:
test Tukey’a, test Fishera, planowanie eksperymentów, testy permutacyjneAbstrakt
Metody planowania eksperymentów są wykorzystywane w statystycznej kontroli jakości procesu produkcyjnego. Właściwe planowanie eksperymentów przed realizacją procesu produkcyjnego prowadzi do poprawy jego rezultatów technologicznych, co w efekcie powoduje poprawę rezultatów ekonomicznych procesu. W ostatnich latach na znaczeniu zyskały metody repróbkowania, wykorzystujące symulacje komputerowe. Jedną z nich są testy permutacyjne służące do weryfikacji hipotez statystycznych. W porównaniu do testów parametrycznych nie wymagają one spełnienia restrykcyjnych założeń i mogą być stosowane do niewielkiej liczby obserwacji. Przedmiotem artykułu jest wskazanie możliwości wykorzystania testów permutacyjnych w analizie wyników eksperymentu. Rozważania przeprowadzone zostały dla danych dotyczących rezultatów ustalonego procesu produkcyjnego.
Pobrania
Bibliografia
Berry K. J., Johnston J. E., Mielke Jr P. W. (2014), A Chronicle of Permutation Statistical Methods, Springer International Publishing, New York.
Google Scholar
Elandt R. (1964), Statystyka matematyczna w zastosowaniu do doświadczalnictwa rolniczego, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa.
Google Scholar
Good P. (2005), Permutation, Parametric and Bootstrap Tests of Hypotheses, Springer Science Business Media Inc., New York.
Google Scholar
Kończak G. (2007), Metody statystyczne w sterowaniu jakością produkcji, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej, Katowice.
Google Scholar
Kończak G. (2016), Testy permutacyjne. Teoria i zastosowania, Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach, Katowice.
Google Scholar
Lawson J. (2015), Design and Analysis of Experiments with R, CRC Press Taylor & Francis Group, Boca Raton.
Google Scholar
Montgomery D. C. (1997), Introduction to statistical quality control, John Wiley & Sons Inc., New York.
Google Scholar
Montgomery D. C. (2001), Design and Analysis of Experiments, John Wiley & Sons Inc., New York.
Google Scholar
Pesarin F., Salamaso L. (2010), Permutation Tests for Complex Data. Theory, Applications and Software, John Wiley & Sons Inc., Chichester.
Google Scholar
Ryan T. P. (2007), Modern Experimental Design, John Wiley & Sons, New Jersey.
Google Scholar
Wawrzynek J. (1993), Statystyczne planowanie eksperymentów w zagadnieniach regresji w warunkach małej próby, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej, Wrocław.
Google Scholar
Wawrzynek J. (2009), Planowanie eksperymentów zorientowane na doskonalenie jakości produktu, Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego, Wrocław.
Google Scholar