Zrównoważenie sektora finansów publicznych w Polsce w kontekście wskaźników stabilności fiskalnej
DOI:
https://doi.org/10.18778/0208-6018.341.01Słowa kluczowe:
sektor finansów publicznych, zrównoważenie, dług publiczny, deficyt pierwotnyAbstrakt
Celem artykułu jest ocena stopnia zrównoważenia sektora finansów publicznych w Polsce. Tak postawionemu celowi badawczemu towarzyszy następująca hipoteza badawcza: wysokie wartości deficytów pierwotnych uniemożliwiają ustabilizowanie poziomu długu publicznego nawet w długim okresie. W analizach wykorzystano koncepcję tzw. wskaźników stabilności fiskalnej zaproponowanych między innymi przez W. H. Buitera, O. Blancharda oraz J. Rudina i G. Smitha. Odwołano się do koncepcji schematu C. Ponziego w obszarze wypłacalności państwa. W badaniach wykorzystano dane pochodzące z Eurostatu oraz Dyrektoriatu Generalnego ds. Gospodarczych i Finansowych Komisji Europejskiej. Dane dotyczą okresu 2001–2017. Wykorzystano też prognozy dla lat 2018–2019. Wyniki dla Polski porównywano z wartościami dla wszystkich krajów UE.
Pobrania
Bibliografia
Adam A. (2015), Approaches of public finance sustainability taking into account the current economic context, „Financial Studies”, t. 19, nr 1, s. 93–101.
Google Scholar
Alesina A., Ardagna S.(1998), Tales of fiscal adjustment, „Economic Policy”, t. 13, nr 27, s. 489–545.
Google Scholar
Alesina A., Favero C., Giavazzi F. (2018), Climbing Out gf Debt: A New Study Offers More Evidence that Cutting Spending is Less Harmful to Growth than Raising Taxes, „Finance and Development”, t. 55, nr 1, s. 6–11.
Google Scholar
Alesina A., Tabellini G. (1990), A Positive Theory of Fiscal deficits and Public Debt, „Review of Economic Studies”, t. 57, nr 3, s. 403–414.
Google Scholar
AMECO (2018), Baza danych Dyrektoriatu Generalnego ds. Gospodarczych i Finansowych Komisji Europejskiej, http://ec.europa.eu/economy_finance/ameco/user/serie/SelectSerie.cfm (dostęp: 27.05.2018).
Google Scholar
Baglioni A., Cherubini U. (1993), Intertemporal budget constraint and public debt sustainability: the case of Italy, „Applied Economics”, t. 25, nr 2, s. 275–283, https://doi.org/10.1080/00036849300000033.
Google Scholar
Bergman U. M., Hutchison M. M., Jensen S. E.H. (2016), Promoting sustainable public finances in the European Union: the role of fiscal rules and government efficiency, „European Journal of Political Economy”, nr 44, s. 1–19, https://doi.org/10.1016/j.ejpoleco.2016.04.005.
Google Scholar
Blanchard O. J. (1990), Suggestions of a new set of fiscal indicators, „OECD Working Papers”, nr 79, s. 1–34, http://dx.doi.org/10.1787/18151973.
Google Scholar
Bohn H. (2007), Are stationarity and cointegration restrictions really necessary for the intertemporal budget constraint?, „Journal of Monetary Economics”, t. 54, nr 7, s. 1837–1847, https://doi.org/10.1016/j.jmoneco.2006.12.012.
Google Scholar
Buiter W. H. (1985), A guide to public sector debt and deficits, „Economic Policy”, t. 1, nr 1, s. 13–61, https://academic.oup.com/economicpolicy/article-abstract/1/1/13/2392189?redirectedFrom=fulltext (dostęp: 27.05.2018).
Google Scholar
Chalk N., Hemming R. (2000), Assessing fiscal sustainability in theory and practice, „International Monetary Fund Working Paper”, WP/00/81, s. 1–27.
Google Scholar
Chen P.‑F. (2016), US fiscal sustainability and the causality relationship between government expenditures and revenues: a new approach based on quantile cointegration, „Fiscal Studies”, t. 37, nr 2, s. 301–320, https://doi.org/10.1111/j.1475–5890.2015.12053.
Google Scholar
Croce E., Juan‑Ramon V. H. (2003), Assessing fiscal sustainability: a cross country comparison, „International Monetary Fund Working Paper”, WP/03/145, s. 1–33.
Google Scholar
European Commission (2017), Sustainability of public finances, „European Semester: Thematic Factsheet”, s. 1–13.
Google Scholar
European Commission, Directorate‑General for Economic and Financial Affairs (2016), Fiscal sustainability report 2015, „European Economy Institutional Paper”, nr 18, s. 1–311, https://doi.org/10.2765/412671.
Google Scholar
Eurostat (2018), Government deficit/surplus, debt and associated data [gov_10dd_edpt1], http://appsso.eurostat.ec.europa.eu/nui/show.do?dataset=gov_10dd_edpt1&lang=en (dostęp: 27.05.2018).
Google Scholar
Franek S. (2016), Trwałość reguł fiskalnych jako kryterium ich oceny, „Finanse. Czasopismo Komitetu Nauk o Finansach PAN”, t. 1, nr 9, s. 77–88.
Google Scholar
Franek S. (2017), Zróżnicowanie reguł fiskalnych dla jednostek samorządu terytorialnego w krajach Unii Europejskiej, „Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu”, nr 485, s. 123–133.
Google Scholar
Ghatak S., Sánchez‑Fung J. R. (2007), Is fiscal policy sustainable in developing economies?, „Review of Development Economics”, t. 11, nr 3, s. 518–530.
Google Scholar
Hajdenberg A., Romeu R. (2010), Parameter estimate uncertainty in probabilistic debt sustainability analysis, „IMF Staff Papers”, t. 57, nr 1, s. 61–83.
Google Scholar
Hall R. E. (2014), Fiscal stability of high‑debt nations under volatile economic conditions, „German Economic Review”, t. 15, nr 1, s. 4–22, https://doi.org/10.1111/geer.12025.
Google Scholar
Kurian N. J., John J. (2009), Sub‑national fiscal sustainability in a globalised setting, Cambridge Scholars Publishing, Cambridge.
Google Scholar
Lubińska T. (2011), Radykalna zmiana metody planowania budżetowego i finansowego jako kluczowy mechanizm poprawy parametrów fiskalnych w Polsce, [w:] A. Moździerz, K. Surówka (red.), O nowy model działalności regulacyjnej państwa w sferze finansów: księga jubileuszowa prof. zw. dr. hab. Stanisława Owsiaka, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa.
Google Scholar
Mahdavi S. (2014), Bohn’s test of fiscal sustainability of the American state governments, „Southern Economic Journal”, t. 80, nr 4, s. 1028–1054, https://doi.org/10.4284/0038–4038–2012.223.
Google Scholar
Malito D. V. (2014), Measuring sustainability: benefits and pitfalls of fiscal sustainability indicators, „European University Institute Working Papers”, nr 77, s. 1–26.
Google Scholar
Marchewka‑Bartkowiak K. (2010), Reguły fiskalne, „Analizy BAS”, t. 7, nr 32, s. 1–7.
Google Scholar
Marchewka‑Bartkowiak K. (2012), Reguły fiskalne w warunkach kryzysu finansów publicznych, „Ekonomia i Prawo”, t. 10, nr 3, s. 47–59.
Google Scholar
Miłaszewicz D. (2013), Stabilność fiskalna jako przymus w polityce fiskalnej, „Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu”, nr 306, s. 260–271.
Google Scholar
Miłaszewicz D., Milczarek A., Nagaj R., Szkudlarek P., Zakrzewska M. (2015), Dążenie do stabilności fiskalnej – przypadki wybranych gospodarek, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego, Szczecin.
Google Scholar
Minea A., Villieu P. (2010), Endogenous growth, government debt and budgetary regimes: A Corrigendum, „Journal of Macroeconomics”, t. 32, nr 2, s. 709–711, https://doi.org/10.1016/j.jmacro.2009.11.003.
Google Scholar
Molendowski E., Stanek P. (2012), Globalny kryzys finansowo‑gospodarczy i strefy euro a sytuacja fiskalna nowych państw członkowskich (UE–10), „Acta Universitatis Lodziensis. Folia Oeconomica”, nr 273, s. 267–284.
Google Scholar
Neck R., Sturm J.‑E. (2008), Sustainability of public debt, Massachusetts Institute of Technology, Cambridge.
Google Scholar
Postuła M. (2011), Reguły fiskalne na świecie i w Polsce, „Master of Business Administration”, t. 5, nr 162, s. 39–55.
Google Scholar
Potrafke N., Reischmann M. (2015), Fiscal transfers and fiscal sustainability, „Journal of Money, Credit & Banking”, t. 47, nr 5, s. 975–1005, https://doi.org/10.1111/jmcb.12231.
Google Scholar
Próchnicki L. (2012), Rola deficytu budżetowego w gospodarce – ewolucja teorii i praktyki, [w:] D. Miłaszewicz (red.), Stabilizacja fiskalna. Teorie i doświadczenia wybranych gospodarek, Wydawnictwo PPH Zapol, Szczecin.
Google Scholar
Qin D., Cagas M. A., Ducanes G., Magtibay‑Ramos N., Quising P. (2006), Empirical assessment of sustainability and feasibility of government debt: The Philippines case, „ Journal of Asian Economics”, t. 17, nr 1, s. 1–33.
Google Scholar
Rowley C. K., Shughart W. F., Tollison R. D. (red.) (2002), The economics of budget deficits, Edward Elgar, Cheltenham.
Google Scholar
Rudin J., Smith G. (1994), Government deficits: Measuring sustainability and solvency, [w:] W. B. Robson, W. M. Scarth (red.), Deficit reduction: What pain?, C. D. Howe Institute, Toronto.
Google Scholar
Steger G. (2012), Redirecting public finance towards a sustainable path, „OECD Journal on Budgeting”, t. 2012, nr 2, s. 61–67, http://dx.doi.org/10.1787/16812336.
Google Scholar
Tanner E., Samake I. (2008), Probabilistic Sustainability of Public Debt: A Vector Autoregression Approach for Brazil, Mexico, and Turkey, „IMF Staff Papers”, t. 55, nr 1, s. 1–42.
Google Scholar
Tsuchiya Y. (2016), Directional analysis of fiscal sustainability: revisiting Domar’s debt sustainability condition, „International Review of Economics and Finance”, nr 41, s. 189–201, https://doi.org/10.1016/j.iref.2015.08.012.
Google Scholar
Uryszek T. (2015a), Long‑term sustainability of public finance in the central and eastern EU member states, „Comparative Economic Research”, t. 18, nr 4, s. 47–61, https://doi.org/10.1515/cer–2015–0028.
Google Scholar
Uryszek T. (2015b), Zrównoważone finanse lokalne w praktyce. Przykład dużych miast w Polsce, [w:] B. Guziejewska (red.), Zrównoważony rozwój miast. Polityka i finanse, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź.
Google Scholar
Wigger B. U. (2009), A note on public debt, tax‑exempt bonds, and Ponzi games, „Journal of Macroeconomics”, t. 31, nr 3, s. 1–18.
Google Scholar
Zioło M. (2011), Deficyt i dług jako kategorie objęte dyscypliną fiskalną, „Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu”, nr 167, s. 589–599.
Google Scholar