Herstory in Young Adult Fiction by Joanna Rudniańska Based on the Examples of „Rok Smoka” and „Kotka Brygidy”
DOI:
https://doi.org/10.18778/2299-7458.08.28Keywords:
Joanna Rudniańska, herstory, young adult fiction, feminism, coming-of-age, phantasmaticAbstract
The paper discusses young adult fiction by Joanna Rudniańska, whose works belong to the stream of non-conformist coming-of-age novels marked by experiences of exclusively teenage girls/women, developing in Poland since the 1990s. Both Rok Smoka and Kotka Brygidy emphasise the personal quality of teenage girls and women, and present their fates with a particular consideration of their fairly individualised processes of maturation and intentional development of their identities. The author of this paper employs feminist methodologies to emphasise the ambivalent, borderline, and negative female experiences in the analysed texts. She offers a detailed interpretation of how the protagonists of the above-mentioned novels experience the world; she applies a metaphorical and fantastic perspective of telling herstories, while searching for matrilineal traces, the phenomenon of sisterhood, drastic rituals inscribed in the feminine domain, and the special kind of coming-of-age which constitutes the starting point for personal and subjective herstories.
Downloads
References
Baluch A., Siedem pająków mojego taty, czyli mitologemy we współczesnej fantastyce, [in:] A. Baluch, Od ludus do agora. Rozważania o książkach dla dzieci i młodzieży i o sposobach lektury, które wiodą od zabawy do poważnej rozmowy o literaturze, Kraków 2003.
Google Scholar
Bednarek M., Powieść o kobiecym dojrzewaniu, [in:] Polskie pisarstwo kobiet w wieku XX. Procesy i gatunki, sytuacje i tematy, eds. E. Kraskowska, B. Kaniewska, Poznań 2015.
Google Scholar
Bourdieu P., Męska dominacja, transl. L. Kopciewicz, Warszawa 2004.
Google Scholar
Domańska E., Historie niekonwencjonalne. Refleksja o przeszłości w nowej humanistyce, Poznań 2006.
Google Scholar
Domańska E., Mikrohistorie. Spotkania w międzyświatach, Poznań 1999.
Google Scholar
Eliade M., Święty obszar i sakralizacja świata, [in:] M. Eliade, Sacrum, mit, historia. Wybór esejów, transl. A. Tatarkiewicz, Warszawa 1993.
Google Scholar
Engelking B., Zagłada i pamięć. Doświadczenie Holocaustu i jego konsekwencje opisane na podstawie relacji autobiograficznych, Warszawa 1994.
Google Scholar
Gilbert S., Gubar S., The Madwoman in the Attic: The Woman Writer and the Nineteenth-Century Literary Imagination, New Haven–London 1979.
Google Scholar
http://www.ebib.pl/2005/64/beszczynska.php (accessed: 11.07.2018).
Google Scholar
https://www.tygodnikpowszechny.pl/do-dziecka-mozna-tylko-podskoczyc-17992 (accessed: 11.07.2018).
Google Scholar
Irigaray L., Ciało-w-ciało z matką, transl. A. Araszkiewicz, Kraków 2000.
Google Scholar
Jarzyna A., Szlemiele. Zwierzęta wobec Zagłady w literaturze dla dzieci, “Narracje o Zagładzie” 2016, issue 2.
Google Scholar
Kaniewska B., Kobieca twórczość dla dzieci, [in:] Polskie pisarstwo kobiet w wieku XX. Procesy i gatunki, sytuacje i tematy, eds. E. Kraskowska, B. Kaniewska, Poznań 2015.
Google Scholar
Kowalska-Leder J., Doświadczenie Zagłady z perspektywy dziecka w polskiej literaturze dokumentu osobistego, Wrocław 2009.
Google Scholar
Kraskowska E., Czy jest możliwa (i potrzebna) herstoria literatury polskiej?, [in:] Widnokręgi literatury – wielogłosy krytyki. Prace ofiarowane profesor Teresie Walas, eds. A. Łebkowska, R. Nycz, M. Popiel, T. Kunz, Kraków 2015.
Google Scholar
Kraskowska E., Świat według Boguszewskiej i po kobiecemu, [in:] E. Kraskowska, Piórem niewieścim. Z problemów prozy kobiecej dwudziestolecia międzywojennego, Poznań 2003.
Google Scholar
Kraskowska E., Z dziejów badań nad polskim pisarstwem kobiet, [in:] Polskie pisarstwo kobiet w wieku XX. Procesy i gatunki, sytuacje i tematy, eds. E. Kraskowska, B. Kaniewska, Poznań 2015.
Google Scholar
Lasoń-Kochańska G., Córki Penelopy. Kobiety wobec baśni i mitu, “Słupskie Prace Filologiczne” 2004.
Google Scholar
Leszczyński G., Bunt czytelników. Proza inicjacyjna netgeneracji, Warszawa 2010.
Google Scholar
Marzec L., Herstoria żywa, nie tylko jedna, nie zawsze prawdziwa, “Czas Kultury” 2010, issue 5.
Google Scholar
Morris P., Literature and Feminism, Massachusetts 1993.
Google Scholar
Mytych-Forajter B., Energia metamorfozy w prozie Joanny Rudniańskiej, [in:] I. Gralewicz-Wolny, B. Mytych-Forajter, Uwolnić Pippi! Twórczość dla dzieci wobec przemian kultury, Katowice 2013.
Google Scholar
Nikliborc A., Uwięzione w KL Auschwitz-Birkenau. Traumatyczne doświadczenia kobiet odzwierciedlone w dokumentach osobistych, Kraków 2010.
Google Scholar
Pekaniec A., Dwie opowieści o wojnie, Holokauście i nie tylko. Kotka Brygidy Joanny Rudniańskiej i Rutka Joanny Fabickiej, “Czy/tam/tu. Literatura dziecięca i jej konteksty” 2017, issue 1.
Google Scholar
Putnam Tong R., Myśl feministyczna. Wprowadzenie, transl. J. Mikos, B. Umińska, Warszawa 2002.
Google Scholar
Rowe E.K., The Female Voice in Folklore and Fairy Tales, [in:] The Classic Fairy Tales, ed. M. Tatar, New York 1999.
Google Scholar
Rudniańska J., Kotka Brygidy, Żabia Wola 2007.
Google Scholar
Rudniańska J., Rok Smoka, Warszawa 2003.
Google Scholar
Skowera M., Polacy i Żydzi, dzieci i dorośli. Kto jest kim w ‘Kotce Brygidy’ Joanny Rudniańskiej i ‘Bezsenności Jutki’ Doroty Combrzyńskiej-Nogali, “Konteksty Kultury” 2014, collection 1.
Google Scholar
Stocker-Sobelman J., Kobiety Holokaustu. Feministyczna perspektywa w badaniach nad Shoah. Kazus KL Auschwitz-Birkenau, Warszawa 2012.
Google Scholar
Ubertowska A., ‘Niewidzialne świadectwa’. Perspektywa feministyczna w badaniach nad literaturą Holokaustu, “Teksty Drugie” 2009, issue 4.
Google Scholar
Ubertowska A., ‘Pisałam sercem i krwią’. Poetyka kobiecych autobiografii Holokaustowych, “Ruch Literacki” 2008, issue 6.
Google Scholar
Waksmund R., Zrozumienie przez utożsamienie. Wokół Roku Smoka Joanny Rudniańskiej, “Orbis Linguraum” 1997, vol. 6.
Google Scholar
Witczak K., Herstory. Od historii do literatury, “Sensus Historiae” 2016, issue 4.
Google Scholar
Wójcik-Dudek M., Czytająca dziewczyna. O przemianach współczesnej powieści dla dziewcząt, [in:] Literatura dla dzieci i młodzieży (po roku 1980), ed. K. Heska-Kwaśniewicz, vol. 1, Katowice 2008.
Google Scholar
Wójcik-Dudek M., Elementarz Zagłady w polskiej najnowszej literaturze dla dzieci, [in:] Śmierć w literaturze dziecięcej i młodzieżowej, ed. K. Slany, Warszawa 2018.
Google Scholar
Wójcik-Dudek M., Transfery Zagłady. Przypadek ‘Kotki Brygidy’ Joanny Rudniańskiej, “Biblioteka Postscriptum Polonistycznego” 2015, issue 5.
Google Scholar
Wójcik-Dudek M., W(y)czytać Zagładę. Praktyki postpamięci w polskiej literaturze XXI wieku dla dzieci i młodzieży, Katowice 2016.
Google Scholar
Wróblewski M., Między baśnią a parabolą – małe formy Joanny Rudniańskiej, [in:] “Stare” i “Nowe” w literaturze dla dzieci i młodzieży: małe formy narracyjne, eds. B. Olszewska, O. Pajączkowski, Opole 2017.
Google Scholar
Żórawska N., Dziedzictwo (nie)pamięci. Holokaustowe doświadczenia pisarek drugiego pokolenia, Katowice 2018.
Google Scholar
Downloads
Published
How to Cite
Issue
Section
License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.