Wczesnośredniowieczny grób uzbrojonego kupca z miejscowości Ciepłe na Pomorzu Gdańskim w świetle ponownej analizy

Abstrakt

Wczesnośredniowieczny grób szkieletowy uzbrojonego kupca z miejscowości Ciepłe, gm. Gniew, należy do tych znalezisk, które wzbudzają wśród archeologów-mediewistów ciągłe zainteresowanie. Nie ulega bowiem wątpliwości, że pochówek ten przedstawia unikatowy na terenie Słowiańszczyzny Zachodniej rytuał pogrzebowy, przejawiający się zwłaszcza w rodzaju i charakterze wyposażenia. Pochodzący z grobu zróżnicowany zespół luksusowego uzbrojenia, obejmujący broń sieczną, drzewcową oraz oporządzenie jeździeckie, odnotowany został w licznych polskich pracach bronioznawczych, zarówno tych o charakterze syntetyzującym, jak i w monografiach poświęconych wybranym kategoriom zabytków, np. mieczom, ostrogom lub strzemionom. Należy jednak podkreślić, że militaria nie są jedynym elementem inwentarza wyróżniającym omawiany pochówek spośród innych znalezisk sepulkralnych dorzecza Odry i Wisły 2 połowy X-X1 w. Grób z Ciepłego jest bowiem jednym z trzech z terenu Polski piastowskiej, zawierającym przybory kupieckie. Nie dziwi zatem fakt, że stanowi on ważny argument w dyskusji dotyczącej zarówno genezy oraz charakteru dalekosiężnej wymiany handlowej na wczesnośredniowiecznym Pomorzu, jak i roli tego regionu w systemie gospodarczym monarchii pierwszych Piastów.