Granica ingerencji w sferę intymną osób poniżej 15. roku życia. Zgoda nieletniego poniżej 15. roku życia na obcowanie płciowe a sankcja z art. 200 § 1 Kodeksu karnego
DOI:
https://doi.org/10.18778/0208-6069.85.07Słowa kluczowe:
obcowanie płciowe, granica wieku zgody, wykorzystywanie seksualne dzieci, wolność seksualna, prawnorelewantna zgodaAbstrakt
Opracowanie dotyczy przedmiotu ochrony z art. 200 § 1 kodeksu karnego, jakim jest wolność seksualna osób poniżej 15. roku życia. Podstawowym jego celem jest udzielenie względnie jednoznacznej odpowiedzi na pytanie, czy w sytuacji, kiedy sprawca jest zaledwie kilka lat starszy od pokrzywdzonego oraz w momencie, gdy ofiara sama inicjuje czynności seksualne dorosły młodociany powinien być karany zgodnie z sankcją z ww. przepisu. Mając na uwadze stale obniżający się wiek inicjacji seksualnej młodzieży, gdy osoba, która nie ukończyła 15. roku życia, dobrowolnie poddała się czynności seksualnej z osobą nieznacznie starszą (powyżej 17. roku życia, ponieważ taką granicę wieku wprowadza kodeks karny, by móc sprawcy przypisać popełnienie czynu zabronionego), powstaje dysonans prawny, moralny i obyczajowy. Z jednej bowiem strony są przepisy penalizujące takie zachowanie, z drugiej to nieletni sam przekroczył granicę ingerencji w swoją sferę intymną. W sytuacji, gdy ofiara zgadza się na kontakty seksualne albo sama zachęca czy inicjuje obcowanie płciowe lub inną czynność seksualną, neguje to cel, który przyświecał ustawodawcy kryminalizującemu takie zachowania. Tym niemniej przepisy obowiązują, w związku z czym warto przybliżyć tę tematykę w odniesieniu nie tylko do zachowania nagannego w kontekście prawnym, ale także z punktu widzenia socjologii czy obyczajności.
Pobrania
Bibliografia
Adamski, Andrzej. 2001. Przestępczość w cyberprzestrzeni. Prawne środki przeciwdziałania zjawisku w Polsce, na tle projektu Rady Europy. Toruń: Dom Organizatora.
Google Scholar
Filar, Marian. 1985. Przestępstwa seksualne w polskim prawie karnym. Toruń: Uniwersytet Mikołaja Kopernika.
Google Scholar
Filar, Marian. 1989. „Przestępstwa w dziedzinie stosunków seksualnych”. W System prawa karnego. Red. Igor Andrejew, Leszek Kubicki, Jan Waszczyński. T. 4. Cz. 2: O przestępstwach w szczególności. 149–163. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
Google Scholar
Finkelhor, David. 1994. „Current Information on the Scope and Nature of Child Sexual Abuse”. The Future Of Children 4 (2): 31–53.
Google Scholar
Gardocki, Lech. 1998. Prawo karne. Warszawa: Wydawnictwo C.H. Beck.
Google Scholar
Kunicka-Michalska, Barbara. 2004. Wybrane problemy przestępstw przeciwko wolności seksualnej i obyczajności popełniane za pośrednictwem systemu informatycznego. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
Google Scholar
Mierzwińska-Lorencka, Joanna. 2012. Karnoprawna ochrona dziecka przed wykorzystywaniem seksualnym. Warszawa: Wolters Kluwer.
Google Scholar
Międzynarodowa Statystyczna Klasyfikacja Chorób i Problemów Zdrowotnych. Rewizja dziesiąta. ICD-10. [Wytyczne WHO]. 2009. T. 1: World Health Organization, Centrum Systemów Informacyjnych Ochrony Zdrowia. https://www.csioz.gov.pl/fileadmin/user_upload/Wytyczne/statystyka/icd10tomi_56a8f5a554a18.pdf [dostęp 29.03.2018].
Google Scholar
Pospiszyl, Kazimierz. 2005. Przestępstwa seksualne. Geneza postacie, resocjalizacja oraz zabezpieczenia przed powrotnością. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Google Scholar
Sajkowska, Monika. 2002. „Wykorzystywanie seksualne dzieci – ustalenia terminologiczne, skala zjawiska, oblicza problemu społecznego”. Dziecko Krzywdzone. Teoria. Badania. Praktyka 1: 5–28.
Google Scholar
SCOSAC. 1984. Definition of Child Sexual Abuse. London: Standing Committee on Sexually Abused Children.
Google Scholar
Świda, Witold. 1986. Prawo karne. Wyd. 3. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Google Scholar
Warylewski, Jarosław. 2001. Przestępstwa przeciwko wolności seksualnej i obyczajności. Rozdział XXV Kodeksu karnego. Komentarz. Warszawa: Wydawnictwo C.H. Beck.
Google Scholar
Wyrok SA w Krakowie z dnia 2 lutego 2015 r., II Aka 12/15, LEX nr 1770344.
Google Scholar
Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz.U. z 1997 r. Nr 78, poz. 483).
Google Scholar
Konwencja o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności z dnia 4 listopada 1950 r. ze zm. (Dz.U. z 1993 r. Nr 61, poz. 284).
Google Scholar
Międzynarodowy Pakt Praw Obywatelskich i Politycznych z dnia 19 grudnia 1966 r. (Dz.U. z 1977 r. Nr 38, poz. 167).
Google Scholar
Ustawa z dnia 19 kwietnia 1969 r. – Kodeks karny (Dz.U. z 1969 r. Nr 13, poz. 94).
Google Scholar
Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks karny (tekst jedn. Dz.U. z 2018 r., poz. 1600).
Google Scholar
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
