Zaufanie i nieufność w demokratycznym państwie prawa

Autor

DOI:

https://doi.org/10.18778/0208-6069.109.04

Słowa kluczowe:

zaufanie, prawo, państwo, społeczeństwo, władza

Abstrakt

Zagadnienie zaufania do prawa i rządzonych do rządzących towarzyszy ludzkości od zarania dziejów. Zaufanie jest jedną z najważniejszych wartości umożliwiających utrzymanie spójności grup społecznych, a w szerszym wymiarze – społeczeństw. Ludzie musieli zaufać najpierw sobie, by zaufać prawu i państwu, a na końcu, aby to ostatnie zaufało im. Kwestia zaufania do prawa pozostaje niezwykle aktualna i rozpatrywać ją należy na gruncie zaufania do ustawodawcy, tworzonych przez niego aktów prawnych, ale i zaufania do prawa stosowanego przez delegowane do tego instytucje, i organy. Zaufanie jest stanem temporalnym, możemy się nim cieszyć w sposób trwały albo okresowy, dlatego obecne w prawie instytucje i zasady są niezbędnym aspektem gwarantującym jego trwałość. Kluczowym zadaniem administracji publicznej, mającym na celu wzbudzanie oraz pogłębianie zaufania jest uzyskanie i zabezpieczanie dobra wspólnego w państwie na podstawie, i w granicach obowiązujących przepisów prawa, które jednocześnie wyznaczają metody i zakres ochrony społeczeństwa w poszczególnych sferach działania władzy ustawodawczej, wykonawczej, i sądowniczej. 

Pobrania

Brak dostępnych danych do wyświetlenia.

Bibliografia

Aristotle. 1996. Dzieła wszystkie. [Collection of All Works]. 306. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Google Scholar

Bugdol, Marek. 2010. “Zaufanie jako element system wartości organizacyjnych.” [Trust as Part of an Organisational System of Values]. Współczesne Zarządzanie 2: 11–25.
Google Scholar

Centre for Public Opinion Research (CBOS). 2012. Zaufanie społeczne. [Social Trust]. BS/33/2012.Warszawa, https://www.cbos.pl/SPISKOM.POL/2012/K_033_12.PDF.
Google Scholar

Chojnicka, Krystyna. Henryk Olszewski. 2004. “Liberalizm polityczny: Locke.” [Political Liberalism: Locke]. In Historia doktryn politycznych i prawnych. Podręcznik akademicki. [History of Political and Legal Doctrines. Academic Handbook]. Edited by Danuta Wesołowska, Jacek Wiewiórka. 111. Poznań: Ars boni et aequi.
Google Scholar

Giddens, Anthony. 1991. “Modernity and Self-Identity. Self and Society in the Late Modern Age.” Stanford: Stanford University Press.
Google Scholar

Gil, Damian. 2012. “Wyłączenie sędziego związanego uprzednio wydanym orzeczeniem w procesie karnym.” [Exclusion of a Judge Bound by a Previous Judgment in a Criminal Trial]. In Dyskrecjonalna władza sędziego. Zagadnienia teorii i praktyki. [Discretionary Power of Judges: Matters of Theory and Practice]. Edited by Marcin Dębiński, Robert Pelewicz, Tomasz Rakoczy. 45–54. Tarnobrzeg: Sąd Okręgowy w Tarnobrzegu.
Google Scholar

Graff, Grzegorz. 2001. “Czy istnieje cnota zaufania?” [Is There a Virtue of Trust?]. Przegląd Powszechny 12: 309–316.
Google Scholar

Graff, Grzegorz. 2003. “Etyczne aspekty zaufania.” [Ethical Aspects of Trust]. Prakseologia 143: 99–107.
Google Scholar

Habermas, Jürgen. 1983. “Klasyczna nauka o polityce a filozofia społeczna.” [Classical Political Science and Social Philosophy]. In Teoria i praktyka: Wybór pism [Theory and Practice: A Selection of Works]. Translated by Małgorzata Łukasiewicz. Selected by Zbigniew Krasnodębski. 90. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Google Scholar

Hardin, Russell. 2003. “Street-Level Epistemology and Democratic Participation.” In Debating Deliberative Democracy. Edited by James S. Fishkin, Peter Laslett. 163–181. Oxford: Blackwell Publishing. https://doi.org/10.1002/9780470690734.ch8.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1002/9780470690734.ch8

Hardin, Russell. 2006. Trust. Cambridge: Polity Press.
Google Scholar

Hobbes, Thomas. 1651. Leviathan, Or, The Matter, Form, and Power of a Common-Wealth, Ecclesiastical and Civil. Printed for Andrew Crooke: England.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.5479/sil.59773.39088001833995

Holmes, Stephen. 1995. Passions and Constraint: On the Theory of Liberal Democracy. Chicago: University of Chicago Press.
Google Scholar

Jakubowski, Jerzy. 1965. “Pojęcia obowiązywania, realizacji i skuteczności normy prawnej oraz podstawy ich rozróżnienia.” [The Concepts of Validity, Implementation and Effectiveness of a Legal Norm and the Grounds for their Distinction]. In Studia z teorii prawa. [Studies in Legal Theory]. 318, 320. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Google Scholar

Jasiński, Wojciech. 2009. Bezstronność sądu i jej gwarancje w polskim procesie karnym. [Impartiality of the Court and Its Guarantees in the Polish Criminal Process]. 85, 487. Warszawa: Wolters Kluwer.
Google Scholar

Kramer, Roderick. 2008. “Paranoja zbiorowa: nieufność między grupami społecznymi.” [Collective Paranoia: Distrust Between Social Groups]. In Socjologia codzienności. [Sociology of Everyday Life]. Edited by Piotr Sztompka, Małgorzata Bogunia-Borowska. 250. Kraków: Znak.
Google Scholar

Kunysz, Justyna. 2014. “Skuteczność prawa (zagadnienia wybrane).” [Effectiveness of Law (Selected Issues)]. Administracja: Teoria, Dydaktyka, Praktyka 2(35): 67–93.
Google Scholar

Luhmann, Niklas. 1978. “Soziologie der Moral.” [Sociology of Morality]. In Theorie, Technik und Moral. Edited by Stephan Pfürtner. Frankfurt am Main: Suhrkamp.
Google Scholar

Parry, Geraint. 1976. “Trust, Distrust and Consensus.” British Journal of Political Science 6(2): 129–148. https://doi.org/10.1017/S0007123400000594
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1017/S0007123400000594

Piłat, Robert. 2022.“O zaufaniu.” [On Trust]. Culture, https://culture.pl/pl/artykul/o-zaufaniu.
Google Scholar

Rau, Zdzisław. 1992. “Wstęp.” In Dwa traktaty o rządzie. John Locke. [Introduction to Two Treatises of Government by John Locke]. 59. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Google Scholar

Simmel, Georg. 1975. “Socjologia.” [Sociology]. 396. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Google Scholar

Szczepański, Jakub. 2021. “Pokój i wojna. O stanie natury według Johna Locke’a i Thomasa Hobbesa” [Peace and War. On the State of Nature According to John Locke and Thomas Hobbes]. Studia Polityczne 49(3): 65–80. https://doi.org/10.35757/STP.2021.49.3.03
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.35757/STP.2021.49.3.03

Sztompka, Piotr. 2007. Zaufanie: Fundament społeczeństwa. [Trust: The Foundation of a Society]. Kraków: Znak.
Google Scholar

Tuleja, Piotr. 2016. “Komentarz do art. 2” [Comments on Article 2]. In Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. [The Constitution of the Republic of Poland]. Komentarz do art. 1–86. [Comments to Articles 1–86]. Edited by Marek Safjan, Leszek Bosek. Warszawa: Legalis/el.
Google Scholar

Wojciechowski, Bartosz. 2004. Dyskrecjonalność sędziowska: Studium teoretycznoprawne. [Judicial Discretion: A Theoretical and Legal Study]. Toruń: Wydawnictwo UMK.
Google Scholar

Ziembiński, Zygmunt. 1980. Problemy podstawowe prawoznawstwa. [Fundamental Problems of Jurisprudence]. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Google Scholar

Zubik, Marek. Wojciech Sokolewicz. 2016. “Komentarz do art. 2” [Comments on Article 2]. In Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. [The Constitution of the Republic of Poland]. Komentarz do art. 1–86. [Comments to Articles 1–86]. Edited by Leszek Garlicki, Marek Zubik. Warszawa: LEX/el
Google Scholar

The Constitution of the Republic of Poland of 2 April 1997 (official journal “Dz.U.” of 1997, 78, item 483).
Google Scholar

The Act of 10 September 1999 – The Fiscal Penal Code (official journal “Dz.U.” of 2024, item 628, 850).
Google Scholar

Opublikowane

2024-12-20

Jak cytować

Krasoń, M., & Krasoń, R. (2024). Zaufanie i nieufność w demokratycznym państwie prawa. Acta Universitatis Lodziensis. Folia Iuridica. https://doi.org/10.18778/0208-6069.109.04

Numer

Dział

Articles

Podobne artykuły

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 > >> 

Możesz również Rozpocznij zaawansowane wyszukiwanie podobieństw dla tego artykułu.