Konstytucyjny status Prezydenta Republiki Armenii

Autor

DOI:

https://doi.org/10.18778/0208-6069.104.02

Słowa kluczowe:

Republika Armenii, konstytucja, podział władz, prezydent

Abstrakt

Artykuł poświęcony został pozycji ustrojowej i roli prezydenta Republiki Armenii. Autor analizuje w nim przeobrażenia statusu konstytucyjnego tego naczelnego organu państwowego wraz z kolejnymi nowelizacjami ustawy zasadniczej, które od chwili rozpadu ZSRR i uzyskania przez Armenię pełnej suwerenności w 1991 r. dokonywane były kilkakrotnie. Konstytucja z 1995 r. ukształtowała pozycję prezydenta w nawiązaniu do modelu semiprezydenckiego, przyznając mu nadrzędną rolę w stosunku do pozostałych organów państwa, w tym także wobec parlamentu. Jego uprawnienia zostały jednak istotnie ograniczone po nowelizacji konstytucji w 2005 r. Jeszcze bardziej status armeńskiego prezydenta zmienił się po ostatniej rewizji konstytucji z 2015 r., która odeszła ostatecznie od modelu semiprezydenckiego, wprowadzając system rządów parlamentarnych. W ramach tego systemu prezydentowi Armenii wyznaczona została rola głowy państwa i konstytucja nie zalicza go nawet expressis verbis do organów władzy wykonawczej.

Pobrania

Brak dostępnych danych do wyświetlenia.

Bibliografia

Akopian, Ruzanna H. 2007. ,,Prezident Respubliki Armenii kak subjekt konstitucjonnoj otwietstwiennosti”. Pravo i Upravlenie. XXI vek 2(5): 4–9.
Google Scholar

Arutunian, Armen. 1996. Institut prezidienta Riespubliki Armenia. Erewan.
Google Scholar

Bożyk, Stanisław. 2012a. System konstytucyjny Armenii. Warszawa: Wydawnictwo Sejmowe.
Google Scholar

Bożyk, Stanisław. 2012b. Zgromadzenie Narodowe. Parlament Armenii. Warszawa: Wydawnictwo Sejmowe.
Google Scholar

Bożyk, Stanisław. 2020. „Konstytucja jako podstawowe źródło prawa konstytucyjnego”. W Prawo konstytucyjne. 25–50. Red. Stanisław Bożyk. Białystok: Wydawnictwo Temida 2.
Google Scholar

Czajowski, Andrzej. 2007. „Republika Armenii”. W Ustroje polityczne krajów Wspólnoty Niepodległych Państw. 173–199. Red. Walenty Baluk, Andrzej Czajowski. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego.
Google Scholar

Dudwick, Nora. 1997. „Political Transformations in Postcommunist Armenia”. W Conflict, Cleavage and Change in Central Asia and the Caucasus. 69–109. Red. Karen Dawisha, Bruce Parrott. New York: Cambridge University Press. https://doi.org/10.1017/CBO9780511559204.004
Google Scholar

Elgie, Robert. 2011. Semi-presidentializm. Sub-types and Democratic Performance. Oxford: Oxford University Press. https://doi.org/10.1093/acprof:oso/9780199585984.001.0001
Google Scholar

Fedorowicz, Krzysztof. 2016. „Pozycja ustrojowa prezydenta w systemie politycznym Armenii”. Białostockie Studia Prawnicze 20B: 349–361. https://doi.org/10.15290/bsp.2016.20B.24
Google Scholar

Fedorowicz, Krzysztof. 2017. Transformacja ustrojowa w Armenii w latach 1991–2016. Poznań: Instytut Wschodni UAM.
Google Scholar

Hakobyan, Hranush H. Ruzanna Kh. Hakobyan. Margarita Kh. Mertarchian. 2020. „Constitutional and Legal Status of the President of the Republic of Armenia”. Pravo i Upravlenie. XX vek 3(56): 25–33. https://doi.org/10.24833/2073-8420-2020-3-56-25-33
Google Scholar

Markarov, Alexander. 2016. „Semi-presidentialism in Armenia”. W Semi-presidentialism in the Caucasus and Central Asia. 61–90. Red. Robert Elgie, Sophia Moestrup. London: Palgrave Macmillan. https://doi.org/10.1057/978-1-137-38781-3_3
Google Scholar

Matwiejuk, Jarosław. 2020. „Federacja Rosyjska”. W Ustroje konstytucyjne wybranych państw europejskich. 255–278. Red. Stanisław Bożyk. Białystok: Wydawnictwo Temida 2.
Google Scholar

Nowosad, Andrzej. 2008. „Armenia – kraj między Europą a Azją. Kształtowanie modelu politycznego”. W Życie polityczne Azji. Realia i dążenia. 71–118. Red. Joanna Marszałek-Kawa. Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek.
Google Scholar

Pogłódek, Andrzej. 2018. „Legislatywa i egzekutywa w Armenii po reformie konstytucyjnej z 6 grudnia 2015 r.” W Nowe wyzwania i rozwiązania w europejskim systemie ochrony praw człowieka. 617–636. Red. Jerzy Jaskiernia, Kamil Spryszak. Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek.
Google Scholar

Sagan, Stanisław. Victoriya Serzhanova. Red. 2004. Konstytucja Republiki Armenii. Rzeszów: Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego.
Google Scholar

Szymczak, Tadeusz. 1978. Ustrój polityczny Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich (1936–1976). Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
Google Scholar

Konstitucija (osnownoj zakon) Sojuza Sowietskich Socjalisticzeskich Riespublik. Konstitucji sojuznych sowietskich socjalisticzieskich riespublik. 1978. Moskwa.
Google Scholar

Constitution of the Republic of Armenia. http://www.president.am/en/constitution-2015/ (dostęp: 30.12.2022).
Google Scholar

Pobrania

Opublikowane

2023-09-26 — zaktualizowane 2023-11-21

Wersje

Jak cytować

Bożyk, S. (2023). Konstytucyjny status Prezydenta Republiki Armenii. Acta Universitatis Lodziensis. Folia Iuridica, 104, 9–22. https://doi.org/10.18778/0208-6069.104.02 (Original work published 26 wrzesień 2023)