English Law and Tadeusz Czacki: Analysis of References to English Legal Sources in Czacki’s Opus Magnum

Konrad Cimachowicz; Łukasz Jan Korporowicz

doi:10.18778/0208-6069.102.06

Autor

Konrad Cimachowicz University of Lodz, Doctoral School of Social Sciences of the University of Lodz https://orcid.org/0000-0003-4608-3967
Łukasz Jan Korporowicz University of Lodz, Faculty of Law and Administration, Department of Roman Law https://orcid.org/0000-0002-5725-5018

DOI:

https://doi.org/10.18778/0208-6069.102.06

Słowa kluczowe:

dawne prawo polskie, prawo angielskie, traktaty prawnicze, historia prawa

Abstrakt

Tadeusz Czacki jest jedną z kluczowych postaci, które uczestniczyły w wielkiej naukowej dyskusji poświęconej historii, źródłom rozwoju oraz pozycji prawa rzymskiego w dawnym prawie polskim. Dyskusja rozpoczęta przez Czackiego oraz Jana Wincentego Bandtkiego u początku XIX w. trwała wiele dziesięcioleci. Jej konsekwencje są także dostrzegalne prawniczych, jednak większość jego zasadniczych idei dotyczących wskazanych powyżej zagadnień została zaprezentowana w jego opus magnum, tj. O litewskich i polskich prawach, opublikowanym po raz pierwszy w 1800 r. Czacki jest dobrze znany jako samouk-erudyta, który odwoływał się w swych pracach do licznych opracowań polskich oraz zagranicznych. Celem tego artykułu jest przeprowadzenie analizy stanu wiedzy Czackiego oraz wykorzystania przez niego angielskich źródeł. W czasach Oświecenia niektórzy polscy intelektualiści zaczęli interesować się angielską kulturą, a także systemami politycznym i prawnym Anglii. Nigdy jednak nie podjęto próby oceny analizy angielskich wpływów na twórczość Czackiego. Zadaniem artykułu jest wypełnienie tej luki.

Pobrania

Brak dostępnych danych do wyświetlenia.

Bibliografia

Bartel, Wojciech M. 1987. “Knowledge of the English Criminal Law in Poland at the Turn of the Eighteenth and Nineteenth Centuries.” In The Political Context of Law. Proceedings of the Seventh British Legal History Conference. Canterbury 1985. Edited by Richard Eales, David Sullivan. 103–118. London and Ronceverte: The Hambledon Press.
Google Scholar

Brand, Paul. 2000. “Jews and the Law in England, 1275–90.” The English Historical Review 115(464): 1138–1158. https://doi.org/10.1093/ehr/115.464.1138
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1093/ehr/115.464.1138

Czacki, Tadeusz. 1800. O litewskich i polskich prawach, o ich duchu, źródłach, związku i o rzeczach zawartych w pierwszem Statucie dla Litwy 1529 Roku wydanem. Vol. 1–2. Warszawa: W Drukarni J.C.G. Ragoczego.
Google Scholar

Danowska, Ewa. 2006. Tadeusz Czacki 1765–1813. Na pograniczu epok i ziem. Kraków: Polska Akademia Umiejętności.
Google Scholar

Domahue Jr., Charles. 1974. “Roman Canon Law in the Medieval English Church: Stubbs vs. Maitland Re-Examined after 75 Years in the Light of Some Records from the Church Courts.” Michigan Law Review 72(4): 647–716. https://doi.org/10.2307/1287758
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.2307/1287758

Gsovski, Vladimir. 1943. “Roman Law and the Polish Jurists. From the Later Medieval Ages to the Partition of Poland.” Seminar 1: 74–98.
Google Scholar

Halberda, Jan. 2000. “Porównanie angielskich Wielkich Kart Swobód z 1215 r. oraz z 1297 r.” Studenckie Zeszyty Prawnicze 1: 73–102.
Google Scholar

Jakubowski, Ireneusz. 2000a. “Tadeusz Czacki – Jurist, Rechtshistoriker oder Antiquitätensammler.” In Au-delà des frontières. Mélanges de droit romain offerts à Witold Wołodkiewicz. Edited by Maria Zabłocka, Jerzy Krzynówek, Jakub Urbanik, Zuzanna Służewska. Vol. 1. 343–354. Varsovie: Liber.
Google Scholar

Jakubowski, Ireneusz. 2000b. “Kilka uwag o działalności Tadeusza Czackiego jako prawnika.” In Profesorowi Janowi Kodrębskiemu in mermoriam. Edited by Anna Pikulska-Robaszkiewicz. 71–79. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
Google Scholar

Jakubowski, Ireneusz. 2001. “Romanistyczne akcenty w twórczości Tadeusza Czackiego w związku z 200-leciem ukazania się tomu I O litewskich i polskich prawach.” In Przez tysiąclecia: państwo – prawo – jednostka. Edited by Adam Lityński, Marian Mikołajczyk. Vol. 1. 60–68. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
Google Scholar

Jakubowski, Ireneusz. 2005a. “Elementy rzymskiego prawa karnego w dziełach Tadeusza Czackiego.” In Contra leges et bonos mores. Przestępstwa obyczajowe w starożytnej Grecji i Rzymie. Edited by Henryk Kowalski, Marek Kuryłowicz. 101–108. Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.
Google Scholar

Jakubowski, Ireneusz. 2005b. “Tadeusza Czackiego Rozprawa o Żydach a prawo rzymskie.” Studia Prawno-Ekonomiczne 72: 9–20.
Google Scholar

Jakubowski, Ireneusz. 2008a. “Kilka słów o obowiązywaniu prawa rzymskiego w dawnym prawie polskim w świetle dzieła Tadeusza Czackiego O źródłach prawa, które miały moc obowiązującą w Polsce i w Litwie.” Acta Universitatis Wratlislaviensis. Prawo 305: 95–103.
Google Scholar

Jakubowski, Irenusz. 2008b. “Z badań nad prawem rzymskim w twórczości Tadeusza Czackiego.” In Leges Sapere. Studia i prace dedykowane profesorowi Januszowi Sondlowi w pięćdziesiątą rocznicę pracy naukowej. Edited by Wacław Uruszczak, Paulina Święcicka-Wystrychowska, Andrzej Kremer. 189–199. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Google Scholar

Jakubowski, Ireneusz. 2009. “Kodyfikacja prawa polskiego w wieku Oświecenia i spór o rolę prawa rzymskiego na początku XIX stulecia.” Studia Prawno-Ekonomiczne 80: 103–113.
Google Scholar

Jakubowski, Ireneusz. 2013. “Twórcy i apolegeci prawa rzymskiego w opinii Tadeusza Czackiego.” Studia Prawno-Ekonomiczne 88: 49–70.
Google Scholar

Jakubowski, Ireneusz. 2016. “O prawie rzymskim w opus magnum Tadeusza Czackiego słów kilka.” In Nil nisi veritas. Księga dedykowana Profesorowi Jackowi Matuszewskiemu. Edited by Marcin Głuszak, Dorota Wiśniewska-Jóźwiak. 345–355. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego. https://doi.org/10.18778/8088-187-7.23
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.18778/8088-187-7.23

Kodrębski, Jan. 1990. Prawo rzymskie w Polsce XIX w. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
Google Scholar

Kukulski, Zygmunt. 1914. Działalność pedagogiczna Tadeusza Czackiego (w setną rocznicę zgonu). Warszawa: Gebethner i Wolff.
Google Scholar

Langier, Cecylia. 1999–2001. “Tadeusz Czacki jako historyk.” Prace Naukowe. Pedagogika 8–9–10: 145–157.
Google Scholar

Milsom, Stroud Francis Charles. 1981. Historical Foundations of the Common Law. 2nd edition. Oxford: Oxford University Press.
Google Scholar

Oleksiuk, Adam. 2019. “Tadeusz Czacki jako ekonomista z Wołynia. Selektywny przegląd dorobku.” Przegląd Wschodnioeuropejski 10(1): 187–199. https://doi.org/10.31648/pw.4513
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.31648/pw.4513

Parry, Graham. 2009. “Dugdale, Sir William (1605–1686).” Oxford Dictionary of National Biography. https://doi.org/10.1093/ref:odnb/8186
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1093/ref:odnb/8186

Samuel, Edgar. 1988–1990. “The readmission of the Jews to England in 1656, in the context of English economic policy.” Jewish Historical Studies 31: 153–169.
Google Scholar

Sherbo, Arthur. 2013. “Rymer, Thomas (1642/3–1713).” Oxford Dictionary of National Biography. https://doi.org/10.1093/ref:odnb/24426
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1093/ref:odnb/24426

Turner, Ralph V. 1990. “Who Was the Author of Glanvill? Reflections on the Education of Henry II’s Common Lawyers.” Law and History Review 8(1): 97–127. https://doi.org/10.2307/743677
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.2307/743677

Zdrójkowski, Zbigniew. 1956. Teodor Ostrowski (1750–1802). Pisarz dawnego polskiego prawa sądowego (proces, prawo prywatne i karne) jego projekty reformy prawa karnego w Polsce oraz ich związek z europejskim ruchem humanitarnym. Warszawa: Wydawnictwo Prawnicze.
Google Scholar