Zakres autonomii informacyjnej pracownika w przedmiocie danych dotyczących religii lub wyznania

Magdalena Kuba

doi:10.18778/0208-6069.111.11

Authors

Magdalena Kuba Akademia Leona Koźmińskiego w Warszawie; Uniwersytet Łódzki https://orcid.org/0000-0002-9090-4737

DOI:

https://doi.org/10.18778/0208-6069.111.11

Keywords:

informational autonomy, processing personal data, sensitive data, religion, consent of an employee

Abstract

The aim of the article is to attempt to assess the scope of an employee’s informational autonomy regarding data concerning religion, taking into account the legal conditions resulting from both European law and national regulations. The author analyses the admissibility of the employer processing information on the employee’s religion as a circumstance determining the scope of the employee’s freedom to disclose the above data. He considers this issue in particular in the context of granting employees a day off to celebrate religious holidays, noting that the regulations concerning this issue do not provide the authorisation for the employer to process data on religion, and therefore do not meet the requirements specified in art. 9 par. 2 let. b of GDPR.

Downloads

Download data is not yet available.

References

Adamus, A. 2008. „Zgoda na przetwarzanie danych osobowych jako wyraz autonomii informacyjnej jednostki”. Radca Prawny 2: 6–16.
Google Scholar

Banaszak, Bogusław. 2014. „Unia Europejska jako wspólnota wartości”. Przegląd Sejmowy 4: 9–21.
Google Scholar

Barta, Janusz. Ryszard Markiewicz. 2001. Ochrona danych osobowych. Komentarz. Kraków: Kantor Wydawniczy Zakamycze.
Google Scholar

Bień, Alicja. 2024. „Wolność religijna w miejscu pracy w orzecznictwie Europejskiego Trybunału Praw Człowieka”. Acta Universitatis Lodziensis. Folia Iuridica 107: 177–189. https://doi.org/10.18778/0208-6069.107.14
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.18778/0208-6069.107.14

Brzozowski, Wojciech. 2012. „Uzewnętrznianie przynależności religijnej. Zagadnienia systemowe”. W Prawne granice wolności sumienia i wyznania. 271–285. Red. Roman Wieruszewski, Mirosław Wyrzykowski, Lena Kondratiewa-Bryzik. Warszawa: Wolters Kluwer.
Google Scholar

Falski, Jacek. 2018. „Nowe tendencje interpretacyjne w orzecznictwie ETPC z zakresu prawa do wolności myśli, sumienia i religii”. Studia Prawnicze 2(214): 35–71. https://doi.org/10.37232/sp.2018.2.2
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.37232/sp.2018.2.2

Florczak-Wątor, Monika. 2023. „Komentarz do art. 51”. W Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz. Red. Piotr Tuleja. Warszawa: Wolters Kluwer.
Google Scholar

Góral, Zbigniew (red.). Krzysztof Stefański. 2013. Czas pracy. Warszawa: Wolters Kluwer.
Google Scholar

Grzybowski, Karol. 2020. „Autonomia informacyjna jednostki a zgoda na przetwarzanie przez pracodawcę danych osobowych”. Przegląd Sejmowy 6(161): 47–67. https://doi.org/10.31268/PS.2020.80
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.31268/PS.2020.80

Kamiński, Ireneusz C. 2012. „Wolność myśli, sumienia i wyznania a swoboda wypowiedzi”. W Prawne granice wolności sumienia i wyznania. 217–242. Red. Roman Wieruszewski, Mirosław Wyrzykowski, Lena Kondratiewa-Bryzik. Warszawa: Wolters Kluwer.
Google Scholar

Kuba, Magdalena. 2022. „Komentarz do art. 221a”. W Kodeks pracy. Komentarz. Tom I. 258–265. Red. Krzysztof W. Baran. Warszawa: Wolters Kluwer.
Google Scholar

Kucharski, Olgierd. Paweł Wolnicki. 2018. „Przetwarzanie danych osobowych dotyczących zatrudnienia w Kościołach i innych związkach wyznaniowych”. Studia z Zakresu Prawa Pracy i Polityki Społecznej 25(4): 355–364. https://doi.org/10.4467/25444654SPP.18.022.8950
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.4467/25444654SPP.18.022.8950

Litwiński, Paweł (red.). Paweł Barta. Maciej Kawecki. 2018. Rozporządzenie UE w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i swobodnym przepływem takich danych. Komentarz. Warszawa: C.H.Beck.
Google Scholar

Lubasz, Dominik. 2018. „Komentarz do art. 4 pkt 11”. W RODO. Ogólne rozporządzenie o ochronie danych. Komentarz. 242–263. Red. Edyta Bielak-Jomaa, Dominik Lubasz. Warszawa: Wolters Kluwer.
Google Scholar

Mielczarek, Marcin A. 2013. Realizacja wolności religijnej w zatrudnieniu pracowniczym. Warszawa: Difin.
Google Scholar

Safjan, Marek. 2007. Wyzwania dla państwa prawa. Warszawa: Wolters Kluwer.
Google Scholar

Skwarzyński, Michał. 2013. „Sprzeciw sumienia w europejskim i krajowym systemie ochrony praw człowieka”. Przegląd Sejmowy 6(119): 9–26.
Google Scholar

Skwarzyński, Michał. 2016. „Korzystanie ze sprzeciwu sumienia w kontekście zasady równouprawnienia i kryterium zawodu”. Studia z Prawa Wyznaniowego 19: 63–88. https://doi.org/10.31743/spw.124
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.31743/spw.124

Sobczak, Witold. 2012. „Komentarz do art. 18. W Międzynarodowy pakt praw obywatelskich (osobistych) i politycznych. Komentarz. 419–460. Red. Roman Wieruszewski. Warszawa: Wolters Kluwer.
Google Scholar

Sobczyk, Arkadiusz. 2019. RODO. Rozproszona władza publiczna. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Google Scholar

Sobczyk, Paweł. 2010. „Ograniczenia praw podmiotów ze względu na przetwarzanie danych osobowych dotyczących przekonań religijnych i przynależności wyznaniowej”. Studia z Prawa Wyznaniowego 13: 143–159.
Google Scholar

Sobczyk, Paweł. Michał Poniatowski. 2016. Polskie prawo wyznaniowe. Wybór orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego. W 30. rocznicę utworzenia Trybunału Konstytucyjnego. Lublin: Wydawnictwo Naukowe Academicon.
Google Scholar

Strzała, Marek. 2015. „Gwarancje wolności religijnej w przepisach prawa pracy: Zarys stanu prawnego de lege lata i postulaty de lege ferenda”. Internetowy Przegląd Prawniczy TBSP UJ 4(21): 100–119.
Google Scholar

Szewczyk, Helena. 2007. Ochrona dóbr osobistych w zatrudnieniu. Warszawa: Wolters Kluwer.
Google Scholar

Torbus, Urszula. 2018. „Dane szczególnie chronione w stosunkach pracy”. W RODO. Ochrona danych osobowych w zatrudnieniu ze wzorami. 90–113. Red. Małgorzata Mędrala. Warszawa: Wolters Kluwer.
Google Scholar

Winczorek, Piotr. 2008. Komentarz do Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 roku. Warszawa: LIBER.
Google Scholar

Wujczyk, Marcin. 2012. Prawo pracownika do ochrony prywatności. Warszawa: Wolters Kluwer.
Google Scholar

Wyka, Teresa. 2012. „Propozycje zmian w prawie pracy w zakresie gromadzenia i przetwarzania danych osobowych kandydata na pracownika i pracownika”. W Ochrona danych osobowych podmiotów objętych prawem pracy i prawem ubezpieczeń społecznych. Stan obecny i perspektywy zmian. 130–143. Red. Teresa Wyka, Arleta Nerka. Warszawa: Wolters Kluwer.
Google Scholar

Zubik, Marek. 2007. „Podmioty konstytucyjnych wolności, praw i obowiązków”. Przegląd Legislacyjny 2(60): 26–43.
Google Scholar

Powszechna Deklaracja Praw Człowieka przyjęta dnia 10 grudnia 1948 r. przez Zgromadzenie Ogólne ONZ.
Google Scholar

Konwencja o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności z dnia 4 listopada 1950 r. (Dz.U. z 1993 r. Nr 61, poz. 284).
Google Scholar

Międzynarodowy Pakt Praw Obywatelskich i Politycznych z dnia 19 grudnia 1966 r. (Dz.U. z 1977 r. Nr 38, poz. 167).
Google Scholar

Karta praw podstawowych Unii Europejskiej z dnia 7 grudnia 2000 r. (Dz. Urz. UE C 326 z dnia 26 października 2012 r., s. 391).
Google Scholar

Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (Dz. Urz. UE L 119 z dnia 4 maja 2016 r.).
Google Scholar

Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz.U. Nr 78, poz. 483 ze zm.). Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (t.j. Dz.U. z 2025 r. poz. 277).
Google Scholar

Ustawa z dnia 17 maja 1989 r. o gwarancjach wolności sumienia i wyznania (t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 265).
Google Scholar

Ustawa z dnia 4 lipca 1991 r. o stosunku Państwa do Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego (t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 544).
Google Scholar

Ustawa z dnia 13 maja 1994 r. o stosunku Państwa do Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego w Rzeczypospolitej Polskiej (t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 509).
Google Scholar

Ustawa z dnia 5 grudnia 1996 r. o zawodzie lekarza i lekarza dentysty (t.j. Dz.U. z 2024 r. poz. 1287).
Google Scholar

Ustawa z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (t.j. Dz.U. z 2024 r. poz. 44).
Google Scholar

Rozporządzenie Ministrów Pracy i Polityki Socjalnej oraz Edukacji Narodowej z dnia 11 marca 1999 r. w sprawie zwolnień od pracy lub nauki osób należących do kościołów i innych związków wyznaniowych w celu obchodzenia świąt religijnych nie będących dniami ustawowo wolnymi od pracy (Dz.U. Nr 26, poz. 235).
Google Scholar

Dekret ogólny w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych w Kościele katolickim wydany przez Konferencję Episkopatu Polski w dniu 13 marca 2018 r., Akta Konferencji Episkopatu Polski 30/2018.
Google Scholar

Wyrok TK z dnia 20 listopada 2002 r., K 41/02.
Google Scholar

Wyrok TK z dnia 19 czerwca 2018 r., SK 19/17, OTK-A 2018/42.
Google Scholar

Europejska Rada Ochrony Danych, Wytyczne 05/2020 dotyczące zgody na mocy rozporządzenia 2016/679 z dnia 4 maja 2020 r.
Google Scholar

Komitet Praw Człowieka ONZ, Komentarz Ogólny nr 22 do Międzynarodowego Paktu Praw Obywatelskich i Politycznych z dnia 30 lipca 1993 r., CCPR/C/21/Rev.1/Add.4.
Google Scholar