Izometrycznie czy z rymem? Nowy przekład zbioru „Basia” (Pocałunki) Ianusa Secundusa

Agata Łuka

doi:10.18778/2544-9796.01.01

Authors

Agata Łuka Katolicki Uniwersytet Lubelski

DOI:

https://doi.org/10.18778/2544-9796.01.01

Keywords:

Ianus Secundus, Basia, Polish translations of Secundus’ Basia

Abstract

Jan Everaerts, a poet from The Hague, also known as Ianus Secundus (1511–1536) gave the posterity his translations from Greek into Latin, epigrams, letters and travel diaries among others, but he is mainly known as the author of love poetry: a book of elegies entitled Iulia in honor of his first beloved and the famous collection of 19 poems entitled Basia (The Kisses), written for the other lady of his heart, named Neaera. Basia were willingly read, imitated and translated both by contemporaries of Secundus and poets of the next centuries; there are plenty of translations of Basia into European languages, more or less faithful to the Latin original. In Polish we may read Pocałunki (The Kisses) by Arnold Spaet (1932) and by Wiesław Sienkiewicz (1991) – the latter is an isometric translation based on the philological one by Ksawery Sajewicz. The author of the paper presents both observations on selected Polish translations and a sample of her own translation of Secundus’ Basia.

References

Catullus C.V., 1980, Carmina, recogn. brevique andotatione critica instruxit R.A.B. Mynors, Oxonii.
Google Scholar

Katullus, 1956, Poezje, przeł. A. Świderkówna, oprac. J. Krókowski, Wrocław–Kraków.
Google Scholar

Owidiusz [brw], Sztuka kochania, wolny przekład J. Ejsmonda, Lublin.
Google Scholar

Secundus I., 1932, Pocałunki, z łac. oryginału przeł. A. Spaet, wstęp napisał R. Ganszyniec, Lwów.
Google Scholar

Secundus I.N., 1991, Pocałunki, przeł. W. Sienkiewicz, Kraków.
Google Scholar

Secundus I., 2018, Poezje, przeł. A. Łuka, Lublin (w przygotowaniu do druku).
Google Scholar

Ejsmond J., 1985, Podręcznik całowania, Warszawa.
Google Scholar

Forcellini (red.), 1940, Lexicon Totius Latinitatis, Ae. Forcellini, t. III, Patavii.
Google Scholar

Grimal P., 1987, Słownik mitologii greckiej i rzymskiej, red. nauk. J. Łanowski, hasła przeł. M. Bronarska i in., przedmowę przeł. J. Łanowski, Wrocław.
Google Scholar

Łuka A., 2014, Translatorskie losy pieśni Horacego Ad Lydiam meretricem, „Między Oryginałem a Przekładem” 26, Przekład w kulturze, s. 79–100.
Google Scholar

Łukaszewicz-Chantry M., 2014, Kobieta jako postać literacka w łacińskiej poezji renesansu. Italia i Polska, Wrocław.
Google Scholar

Plezia M. (red.), 1999, Słownik łacińsko-polski, t. IV, Warszawa.
Google Scholar

Skwara E., 2012, Kłopotliwi mistrzowie, czyli o rymotworcach tłumaczących literaturę antyczną, „Przekładaniec” 26, Kraków, s. 150–164.
Google Scholar

Sternbach H., 1932, Joannes Secundus, Pocałunki, przeł. A. Spaet, wstęp napisał R. Ganszyniec (recenzja), „Kwartalnik Klasyczny” 6/2, s. 200.
Google Scholar

Urban-Godziek G., 2005, Elegia renesansowa. Przemiany gatunku w Polsce i w Europie, Kraków.
Google Scholar

Urban-Godziek G., 2009, Magistri basiorum – neoplatońskie wariacje na temat katullańskich pocałunkow. Od Giovannniego Pontana do Jacobusa Pontanusa, [w:] K. Rzepkowski (red.), Aemulatio & Imitatio. Powrot pisarzy starożytnych w epoce renesansu, Warszawa, s. 39–58.
Google Scholar

Leśmian B., 1989, Poezje wybrane, wybór i wstęp Cz.M. Szczepaniak, Warszawa.
Google Scholar

Mickiewicz A., 1994, Dziady, cz. II i IV, Poznań.
Google Scholar