Smak słodko-gorzko-kwaśny. Miejsce filozofii w sztuce życia według Bohdana Dziemidoka
DOI:
https://doi.org/10.18778/0208-6107.33.08Słowa kluczowe:
estetyka, etyka, aksjologia, szczęście, Bohdan DziemidokAbstrakt
Artykuł omawia ostatnią książkę Bohdana Dziemidoka pt. Filozofia i sztuka życia. Badacz ów jest czołowym przedstawicielem polskiej estetyki, autorem dziesięciu książek, ponad stu sześćdziesięciu artykułów oraz redaktorem sześciu monografii. Pozycja ostatnia pod względem merytorycznym spaja jego dorobek powstały po roku 2000. Peryferyjnie dotyczy ona zagadnień estetycznych, natomiast z uwagi na osobisty ton refleksji zapewnia bliższy, niż zazwyczaj jest to możliwe, kontakt z autorem. Można w przypadku tej książki mówić o praktykowaniu – właśnie za jej pomocą – filozofii oraz o swoistej, intencjonalnie podjętej autoterapii. Treść książki jest w tym samym stopniu nacelowana na własne problemy, co nacechowana empatią wobec czytelnika. W rezultacie udostępnia mu nie tylko wiedzę, ale i zapewnia spotkanie z otwartym, życzliwym człowiekiem.
Bibliografia
Adorno Theodor W., Dialektyka negatywna, tłum. Krystyna Krzemień, współpr. Sław Krzemień-Ojak, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1986.
Google Scholar
Butler Judith, Walczące słowa. Mowa nienawiści i polityka performatywu, tłum. Adam Ostolski, Wydawnictwo Krytyki Politycznej, Warszawa 2010.
Google Scholar
Chłopicki Władysław, Bohdan Dziemidok: The Comical: A Philosophical Analysis [recenzja], „Humor. International Journal of Humor Research” 1994, t. 7, nr 4, s. 429–434.
Google Scholar
Dauksza Agnieszka, Weź to na poważnie (O komizmie. Od Arystotelesa do dzisiaj), 8.09.2011, E-splot [portal kulturalny], http://e-splot.pl/index.php?pid=articles&id=1508
Google Scholar
Dziemidok Bohdan, Aksjologiczne aspekty starości. Czy starość może być piękna, dobra, mądra i szczęśliwa? Przedłużający się koniec, czyli o rzeczywistych i pozornych urokach starości, „Punkt po Punkcie” 2006, nr 7, s. 289–294.
Google Scholar
Dziemidok Bohdan, Aksjologiczne aspekty starości. Czy starość może być piękna, mądra, dobra i szczęśliwa?, w: Bohdan Dziemidok, Teoretyczne i praktyczne kłopoty z wartościami i wartościowaniem. Szkice z aksjologii stosowanej, Wydawnictwo słowo/obraz terytoria, Gdańsk 2013, s. 145– 183; przedruki w: „Sofia” 2014, t. XIV, s. 143–163; Starość darem, zadaniem i wyzwaniem, red. Adam A. Zych, Stowarzyszenie Przyjaciół Domu Pomocy Społecznej „Pod Dębem” w Dąbrowie Górniczej, Sosnowiec–Dąbrowa Górnicza 2014, s. 253–281.
Google Scholar
Dziemidok Bohdan, Etyka zawodowa nauczyciela akademickiego, „Studia Gdańskie. Wizje i rzeczywistość” 2007, t. 4, s. 194–203; przedruk w: Bohdan Dziemidok, Teoretyczne i praktyczne kłopoty z wartościami i wartościowaniem. Szkice z aksjologii stosowanej, Wydawnictwo słowo/obraz terytoria, Gdańsk 2013, s. 193–202.
Google Scholar
Dziemidok Bohdan, Główne kontrowersje estetyki współczesnej, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2002.
Google Scholar
Dziemidok Bohdan, Główne tendencje estetyki współczesnej w pracach Richarda Shustermana i Wolfganga Welscha, w: Wizje i re-wizje. Wielka księga estetyki w Polsce, red. Krystyna Wilkoszewska, Wyd. Universitas, Kraków 2007, s. 23–43.
Google Scholar
Dziemidok Bohdan, O komizmie, Książka i Wiedza, Warszawa 1967.
Google Scholar
Dziemidok Bohdan, O komizmie. Od Arystotelesa do dzisiaj, opr. antologii Monika Bokiniec, Wydawnictwo słowo/obraz terytoria, Gdańsk 2011.
Google Scholar
Dziemidok Bohdan, O potrzebie odróżniania artystycznego i estetycznego wartościowania sztuki, w: Primum philosophari. Księga pamiątkowa Stefanowi Morawskiemu ofiarowana, red. Jolanta Brach-Czaina, Oficyna Naukowa, Warszawa 1993, s. 53–75.
Google Scholar
Dziemidok Bohdan, O potrzebie tożsamości narodowej, nacjonalizmie oraz integracyjnej i dezintegracyjnej roli artystycznych środków przekazu w jednoczeniu Europy, w: Integracyjna i dezintegracyjna rola artystycznych środków przekazu w kształtowaniu tożsamości narodowej i jednoczeniu Europy, red. Bohdan Dziemidok, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk 2001, s. 21–44.
Google Scholar
Dziemidok Bohdan, Pluralizm estetyczny, „Studia Estetyczne” 1975, t. XII, Wydawnictwo Naukowe PWN, s. 262.
Google Scholar
Dziemidok Bohdan, Posłowie w: Tomáš Kulka, Sztuka a kicz, tłum. Katarzyna Dudzic i Anna Wanik, Galeria Miejska, Wrocław 2013, s. 182–185.
Google Scholar
Dziemidok Bohdan, Sztuka popularna w kontekście współczesnej moralności i obyczajowości, w: Konteksty sztuki, konteksty estetyki, T.2, Przestrzenie późnej nowoczesności, red. Iwona Lorenc, Mateusz Salwa, Wyd. Officyna, Łódź 2011, s. 70–82.
Google Scholar
Dziemidok Bohdan, Sztuka, wartości, emocje, Wydawnictwo Fundacji dla Instytutu Kultury, Warszawa 1992.
Google Scholar
Dziemidok Bohdan, Teoretyczne i praktyczne kłopoty z tożsamością narodową, „Sprawy Narodowościowe” 2012, nr 211, s. 23–25; przedruk w: Bohdan Dziemidok, Teoretyczne i praktyczne kłopoty z wartościami i wartościowaniem. Szkice z aksjologii stosowanej, Wydawnictwo słowo/obraz terytoria, Gdańsk 2013, s. 93–152.
Google Scholar
Dziemidok Bohdan, Teoretyczne i praktyczne kłopoty z wartościami i wartościowaniem: szkice z aksjologii stosowanej, Wydawnictwo słowo/obraz terytoria, Gdańsk 2013.
Google Scholar
Dziemidok Bohdan, Teoretyczne i praktyczne kłopoty ze szczęściem, „Akcent” 2009, nr 3 (117), s. 55–74; przedruk w: Bohdan Dziemidok, Teoretyczne i praktyczne kłopoty z wartościami i wartościowaniem. Szkice z aksjologii stosowanej, Wydawnictwo słowo/obraz terytoria, Gdańsk 2013 (rozdział III).
Google Scholar
Dziemidok Bohdan, Teoria przeżyć i wartości estetycznych w polskiej estetyce dwudziestolecia międzywojennego, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1980.
Google Scholar
Dziemidok Bohdan, Wartości i wartościowanie sztuki popularnej. Czy sens i znaczenie sztuki popularnej sprowadza się do jej wartości rozrywkowych?, „Estetyka i Krytyka” 2011, nr 21, s. 47–63.
Google Scholar
Dziemidok Bohdan, Wartości i wartościowanie sztuki popularnej, w: Bohdan Dziemidok, Teoretyczne i praktyczne kłopoty z wartościami i wartościowaniem. Szkice z aksjologii stosowanej, Wydawnictwo słowo/obraz terytoria, Gdańsk 2013, s. 203–248.
Google Scholar
Estetyka i filozofia sztuki. Tradycje, przecięcia, perspektywy, red. Monika Bokiniec, Piotr J. Przybysz, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk 2009.
Google Scholar
Giddens Anthony, Przemiany intymności. Seksualność, miłość i erotyzm we współczesnych społeczeństwach, tłum. Alina Szulżycka, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2006.
Google Scholar
Integracyjna i dezintegracyjna rola artystycznych śródków przekazu w kształtowaniu tożsamości narodowej i jednoczeniu Europy, red. Bohdan Dziemidok, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk 2001.
Google Scholar
Iwańska Alicja, Sztuka. Emocje. Wartości (Art, Emotions, Values) by Bohdan Dziemidok, University of Gdańsk 1992, “The British Journal of Aesthetics” 1994, t. 34, nr 1, s. 103–104.
Google Scholar
Kazimierska-Jerzyk Wioletta, Bohdan Dziemidok, Teoretyczne i praktyczne kłopoty z wartościami i wartościowaniem. Szkice z aksjologii stosowanej, słowo/obraz terytoria, Gdańsk 2013 [recenzja książki], „Estetyka. Biuletyn” 2015, nr 2 (1), wyd. UJ/PTE, s. 54–57.
Google Scholar
Lazari-Pawłowska Ija, Idea tolerancji w pracy nauczyciela, „Acta Universitatis Lodziensis. Folia Pedagogica et Psychologia” 1991, nr 27, s. 7–20.
Google Scholar
McNair Brian, Seks, demokratyzacja pożądania i media, czyli kultura obnażania, tłum. Ewa Klekot, MUZA SA., Warszawa 2004.
Google Scholar
Morawski Stefan Posłowie, w: Henri Bergson, Śmiech. Esej o komizmie, tłum. Stanisław Cichowicz, Wydawnictwo Literackie, Kraków 1977, s. 7–39.
Google Scholar
Morawski Stefan, Sztuka i pornografia, „Studia Socjologiczne” 1965, nr 4 (19), s. 197–233.
Google Scholar
Noddings Nel, Caring. A Feminine Approach To Ethics and Moral Education, University of California Press, Berkeley & Los Angeles, California 1984.
Google Scholar
Panofsky Ervin, Spętany Eros, w: Ervin Panofsky, Studia z historii sztuki, tłum. Paulina Ratkowska i inni PIW, Warszawa 1971, s. 306–323.
Google Scholar
Prof. dr hab. Bohdan Dziemidok mówi o swoim filozofowaniu [wywiad przeprowadza Katarzyna M. Cwynar], „ΣΟΦΙΑ” 2014, t. 14, s. 322–331.
Google Scholar
Pytlak Andrzej, O komizmie – próba przezwyciężania mitu, „Studia Estetyczne” 1969, t. VI, s. 333–336.
Google Scholar
Rakowski-Kłos Igor, O komizmie. Bohdan Dziemidok. Słowo/obraz terytoria, „Gazeta Wyborcza” 4.11.2011, nr 257, dodatek „Co jest grane”.
Google Scholar
Sepczyńska Dorota, Etyka troski jako filozofia polityki, „Etyka” 2012, nr 45, s. 37–61.
Google Scholar
Singer Peter, Twenty Questions, „Journal of Practical Ethics” 2016, t. IV, nr 2, s. 67–78.
Google Scholar
Sontag Susan, Wyobraźnia pornograficzna, w: Susan Sontag, Style radykalnej woli, tłum. Dariusz Żukowski, Wydawnictwo Karakter, Kraków 2018, s. 47–90.
Google Scholar
Tatarkiewicz Władysław, O szczęściu, wydanie VIII, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1962.
Google Scholar
Tronowicz Henryk, Raport o śmieszności. Komiczne poczucie humoru, „Dziennik Bałtycki”, 30.09.2011, online: https://dziennikbaltycki.pl/raport-o-smiesznosci-komiczne-poczucie-humoru/ar/456707
Google Scholar
Wallis Mieczysław, Przeżycie i wartość. Pisma z estetyki i nauki o sztuce, Wydawnictwo Literackie, Kraków 1968.
Google Scholar
Wojtyszko Maciej, Komizm, czyli czy może być jeszcze śmieszniej, „Nowe Książki” 2012, nr 1.
Google Scholar
Żakowski Jacek, Czy wolność staje się dla nas ciężarem?, „Polityka”, 12 grudnia 2006, online: https://www.polityka.pl/tygodnikpolityka/spoleczenstwo/200964,1,czy-wolnosc-staje-sie-dlanas-ciezarem.read
Google Scholar
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
