Skrzydlate słowa w podręcznikach do nauczania języka polskiego jako obcego

Anna Brzozowska

doi:10.18778/0860-6587.27.28

Autor

Anna Brzozowska Uniwersytet Łódzki, Wydział Filologiczny, Instytut Filologii Polskiej i Logopedii, Zakład Lingwistyki Stosowanej i Kulturowej, ul. Pomorska 171/173, 90-236 Łódź https://orcid.org/0000-0003-3189-2809

DOI:

https://doi.org/10.18778/0860-6587.27.28

Słowa kluczowe:

skrzydlate słowa, podręcznik, glottodydaktyka

Abstrakt

Skrzydlate słowa należą do zjawisk stosunkowo rzadko pojawiających się w podręcznikach do nauczania języka polskiego jako obcego. W artykule przeanalizowanych zostało 13 podręczników. Celem badania była odpowiedź na dwa pytania. Po pierwsze, w jakiej funkcji i w jakiej pozycji pojawiają się jednostki skrzydlate. Po drugie, czy recepcja tekstu wymaga rozumienia skrzydlatego słowa przez ucznia. Użyte przez autorów opracowań jednostki skrzydlate można przyporządkować do kilku kategorii. Występują w tytułach podręczników, tytułach rozdziałów, tekstach (tytułach/podtytułach oraz tekście właściwym), a także ćwiczeniach: leksykalno-frazeologicznych i gramatycznych (w oderwaniu od semantyki frazemu bądź łączących semantykę z zagadnieniami gramatycznymi). Dodatkowy podział obejmuje przypadki uzależniające właściwą recepcję tekstu/ćwiczenia od rozumienia skrzydlatego słowa oraz takie, w których jego znajomość nie jest konieczna.

Bibliografia

Bralczyk J., 2007, 444 zdania polskie, Warszawa.
Google Scholar

Chlebda W., 2005, Szkice o skrzydlatych słowach. Interpretacje lingwistyczne, Opole.
Google Scholar

Eco U., 2003, O literaturze, Warszawa.
Google Scholar

Kochan J., 2014, Fryderyk Engels, Karol Marks: religia jako opium ludu, „Nowa Krytyka” t. 32, s. 41–60.
Google Scholar

Kostomarov V. G., 1998, Čitaja i počitaja Griboedova: krylatye slova i vyraženija, Moskwa.
Google Scholar

Markiewicz H., Romanowski A., 1990, Skrzydlate słowa, Warszawa.
Google Scholar

Markiewicz H., Romanowski A., 2005, Skrzydlate słowa. Wielki słownik cytatów polskich i obcych, Warszawa.
Google Scholar

Ožegov S.I., 1974, Leksikologija. Leksikografija. Kulʹtura reči, Moskwa.
Google Scholar

Sławiński J. (red.), 1976, Słownik terminów literackich, Wrocław.
Google Scholar

Sierotwiński S., 1986, Słownik terminów literackich, Wrocław.
Google Scholar

Šuležkova S.G., 2002, Krylatye vyraženija russkogo jazyka, ih istočniki i razvitie, Moskwa.
Google Scholar

Švarckopf B.S., 1990 Osnovnye parametry opisanija krylatyh vyraženij sovremennogo russkogo literaturnogo jazyka, w: V.N. Telija (red.), Frazeografija w Mašinnom fonde russkogo jazyka, Moskwa.
Google Scholar

Tarsa J., 1996, Tekst artystyczny jako generator skrzydlatych słów. Problemy recepcji, „Studia Rossica III”, s. 307–312.
Google Scholar

Trębska-Kerntopf A., 2015, Aforyzm w nauczaniu języka polskiego jako obcego, Lublin.
Google Scholar

Zarzycka G., 2010, Skrzydlate słowa w procesie nauczania języka polskiego jako obcego. Propozycje programowe, w: P. Garncarek, P. Kajak, A. Zieniewicz (red.), Kanon kultury w nauczaniu języka polskiego jako obcego, Warszawa, s. 121–142.
Google Scholar

Zarzycka G., 2012, Kultura popularna w polskich skrzydlatych słowach, w: P. Garncarek, P. Kajak (red.), Kultura popularna w nauczaniu języka polskiego jako obcego, Warszawa, s. 205–220.
Google Scholar

Achtelik A., Hajduk-Gawron W., Madeja A., Świątek M., 2012, Bądź na B1. Zbiór zadań z języka polskiego oraz przykładowe testy certyfikatowe dla poziomu B1, Kraków.
Google Scholar

Bajor E., Madej E., 1999, Wśród ludzi i ich spraw: kurs języka polskiego jako obcego dla humanistów, Warszawa.
Google Scholar

Burkat A., Jasińska A., Małolepsza M., Szymkiewicz A., 2010, Hurra!!! Po polsku 3. Podręcznik studenta, Kraków.
Google Scholar

Dąmbska E.G., Lipińska E., 2003a, Kiedyś wrócisz tu... Cz. 1, Kraków.
Google Scholar

Dąmbska E.G., Lipińska E., 2003b, Kiedyś wrócisz tu... Cz. 2, Kraków.
Google Scholar

Kubiak B., 2012a, Na łamach prasy. Część 1. Podręcznik do nauki języka polskiego. Ćwiczenia rozwijające sprawność czytania (C2), Kraków.
Google Scholar

Kubiak B., 2012b, Na łamach prasy. Część 2. Podręcznik do nauki języka polskiego. Ćwiczenia rozwijające sprawność czytania (C2), Kraków.
Google Scholar

Lipińska E., 2014, Z polskim na Ty. Podręcznik do nauki języka polskiego (B1), Kraków.
Google Scholar

Madeja A., Morcinek B., 2007, Polski mniej obcy: Podręcznik do nauki języka polskiego dla średnio zaawansowanych, Katowice.
Google Scholar

Martyniuk W., 1986, „Mów do mnie jeszcze!”: podręcznik języka polskiego dla średniozaawansowanych, Kraków.
Google Scholar

Pięcińska A., 2014, Co raz wejdzie do głowy – już z niej nie wyleci, czyli frazeologia prosta i przyjemna. Podręcznik dla uczniów, pomoc dla nauczycieli (B1–C1), Kraków.
Google Scholar

Seretny A., 2014, Per aspera ad astra. Podręcznik do nauki języka polskiego. Ćwiczenia rozwijające sprawność czytania (C1), Kraków.
Google Scholar

Seretny A., 2017, Kto czyta – nie błądzi. Podręcznik do nauki języka polskiego. Ćwiczenia rozwijające sprawność czytania (B2, C1), Kraków.
Google Scholar

Szelc-Mays M., 2006, Coś wam powiem...: ćwiczenia komunikacyjne, Kraków.
Google Scholar