Język polski jako obcy dla Głuchych – w poszukiwaniu dobrego terminu
DOI:
https://doi.org/10.18778/0860-6587.26.21Słowa kluczowe:
Głusi, polszczyzna Głuchych, glottodydaktyka, język polski jako obcy dla Głuchych, JPJODGAbstrakt
Niniejszy artykuł dotyczy nauczania języka polskiego jako obcego dla Głuchych (JPJODG). Głusi zostali dostrzeżeni przez glottodydaktyków ponad dekadę temu, a ich sytuację językową oddaje metafora „milczących cudzoziemców”. JPJODG jest rozwijającą się gałęzią glottodydaktyki i stawia liczne wyzwania przed uczącymi, także terminologiczne. Głusi bowiem ani nie milczą, ani nie są cudzoziemcami. Nauczanie Głuchych Polaków, mimo licznych podobieństw, różni się od nauczania słyszących cudzoziemców. Również porównanie polszczyzny Głuchych do polszczyzny osób uczących się języka polskiego jako odziedziczonego ujawnia wiele różnic między tymi grupami. Głusi funkcjonują w wielojęzykowej rzeczywistości, w której oprócz polskiego języka migowego (PJM) i języka polskiego używają i uczą się także innych języków obcych, i to zarówno fonicznych, jak i migowych. Wątpliwości terminologiczne i poszukiwania odpowiedniego miejsca dla JPJODG w obrębie glottodydaktyki są dobrym znakiem – dowodzą, że wchodzimy w etap szukania konkretnych rozwiązań, które poprawią językową sytuację Głuchych Polaków.
Bibliografia
Czajkowska-Kisil M., 2014, Głusi, ich język i kultura. Zarys problematyki, w: P. Rutkowski, S. Łozińska (red.), Lingwistyka przestrzeni i ruchu. Komunikacja migowa a metody korpusowe, Warszawa, s. 17–35.
Google Scholar
Domagała-Zyśk E., 2013, Wielojęzyczni. Studenci niesłyszący i słabosłyszący w procesie uczenia się i nauczania języków obcych, Lublin.
Google Scholar
Januszewicz M., 2011, Lektoraty języka polskiego jako obcego dla głuchych w Szkole Języka Polskiego i Kultury dla Cudzoziemców Uniwersytetu Wrocławskiego. Trudności, osiągnięcia, perspektywy, [w:] K. Pluskota, K. Taczyńska (red.), Nowe perspektywy w nauczaniu języka polskiego jako obcego II, Toruń, s. 29–36.
Google Scholar
Januszewicz M., Jura M., 2017, Czy Głusi to „milczący cudzoziemcy”?, w: E. Kubicka, M. Berend, M. Rittner (red.), Nowe perspektywy w nauczaniu języka polskiego jako obcego IV, Toruń, s. 109–124.
Google Scholar
Januszewicz M., Jura M., Kowal J., 2014, Każdy ma prawo do nauki. Prawo głuchych do dostępu do języka i edukacji, w: M. Sak (red.), Edukacja Głuchych, Warszawa, s. 8–16.
Google Scholar
Kowal J., 2008, Głusi i ich języki obce a motywacja do nauki, w: A. Michońska-Stadnik, Z. Wąsik (red.), Nowe spojrzenia na motywację w dydaktyce języków obcych, Wrocław, 265–277.
Google Scholar
Kowal J., 2011, Język polski jako obcy w nauczaniu Milczących Cudzoziemców. Analiza możliwości zastosowania metod nauczania języka polskiego jako obcego w edukacji niesłyszących, Uniwersytet Wrocławski, Wydział Filologiczny, niepublikowana praca doktorska.
Google Scholar
Kowal J., Jura M., Januszewicz M., 2014, Różnice w nauczaniu języka polskiego jako obcego słyszących cudzoziemców i głuchych Polaków, w: A. Dąbrowska, U. Dobesz (red.), 40 lat wrocławskiej glottodydaktyki polonistycznej. Teoria i praktyka, Wrocław, s. 73–86.
Google Scholar
Lipińska E., 2003, Język ojczysty, język obcy, język drugi. Wstęp do badań dwujęzyczności, Kraków.
Google Scholar
Lipińska E., Seretny A., 2013, Nie swój lecz i nie obcy. Język odziedziczony w perspektywie glottodydaktycznej, w: Młoda polska emigracja w UE jako przedmiot badań psychologicznych, socjologicznych i kulturowych. Publikacja konferencyjna Euro-Emigrancji.PL, http://www.euroemigranci.pl/dokumenty/pokonferencyjna/Seretny_Lipinska.pdf [13.10.2016].
Google Scholar
Swoboda-Rydz U., 2017, Czynniki psycholingwistyczne i neurolingwistyczne warunkujące nabywanie drugiego języka (L2). Szybkość czytania jako miara kompetencji, „Kwartalnik Polonicum”, nr 24.
Google Scholar
Świdziński M., 2014, Wprowadzenie, w: M. Świdziński (red.), Sytuacja osób głuchych w Polsce. Raport zespołu do spraw g/Głuchych przy Rzeczniku Praw Obywatelskich, Warszawa, s. 8–12.
Google Scholar
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.