W kierunku rozumienia struktury języka, czyli po co i jak kształtować świadomość morfologiczną chińskojęzycznych studentów uczących się języka polskiego
DOI:
https://doi.org/10.18778/0860-6587.30.06Słowa kluczowe:
świadomość metajęzykowa, morfologia, glottodydaktyka, język polski jako obcy, język chińskiAbstrakt
Celem artykułu jest zwrócenie uwagi na możliwości kształtowania świadomości morfologicznej jako elementu świadomości metajęzykowej, odgrywającego istotną rolę w percepcji i produkcji językowej w nauczaniu/ uczeniu się języka polskiego jako obcego. Podjęto w nim refleksję teoretyczną nad ujęciami morfologii, problemami metodyki nauczania zagadnień morfologicznych w kontekście relacji fleksja – słowotwórstwo i przedstawiono propozycje praktycznych rozwiązań dydaktycznych, stanowiące rezultat doświadczeń z pracy ze studentami, dla których językiem pierwszym jest język chiński. Do realizacji założonego celu posłużyły metoda analizy i krytyki piśmiennictwa, metoda analizy i konstrukcji logicznej oraz metoda indywidualnych przypadków oparta na analizie wyodrębnionego procesu dydaktycznego. Przedstawione rozważania stanowią przyczynek do dalszych badań nad metodyką nauczania gramatyki i słownictwa w ramach glottodydaktyki polonistycznej z uwzględnieniem języka pierwszego ucznia.
Bibliografia
Bakuła K., 2012, O świadomości językowej, krytycznej świadomości językowej i nauczaniu języka, „Acta Universitatis Wratislaviensis. Kształcenie Językowe”, nr 10 (20), s. 9–20.
Google Scholar
Bańko M., 2002, Wykłady z polskiej fleksji, Warszawa.
Google Scholar
Bartnicka B., Satkiewicz H., 1995, Gramatyka języka polskiego. Podręcznik dla cudzoziemców, Warszawa.
Google Scholar
Dembińska K., Faustyn-Pleger K., Małyska A., Ułańska M., 2021, Gramatyka dla praktyka.
Google Scholar
Fleksja i słowotwórstwo. Funkcjonalne ćwiczenia gramatyczne z języka polskiego dla obcokrajowców na poziomie A1, A2, B1, Poczdam.
Google Scholar
Elbro C., 1990, Differences in Dyslexia. A Study of Reading Strategies and Deficits in a Linguistic Perspective, Copenhagen.
Google Scholar
Europejski system opisu kształcenia językowego: uczenie się, nauczanie, ocenianie [ESOKJ], 2003, Warszawa.
Google Scholar
Gaze M., 2015, Słowotwórstwo w wybranych pomocach do nauczania leksyki języka polskiego jako obcego, w: M. Gaze, P. Góralczyk-Mowczan (red.), Bogactwo językowe i kulturowe Europy w oczach Polaków i cudzoziemców, Łódź, s. 56–65. http://dx.doi.org/10.18778/8088-034-4.06
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.18778/8088-034-4.06
Gaze M., 2022, Miejsce słowotwórstwa w nauczaniu języka polskiego jako obcego – głos w dyskusji, „Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców” 29, s. 245–259. http://doi.org/10.18778/0860-6587.29.16
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.18778/0860-6587.29.16
Grzegorczykowa R., 1984, Zarys słowotwórstwa polskiego. Słowotwórstwo opisowe, Warszawa.
Google Scholar
Heinz A., 1961, Fleksja a derywacja, „Język Polski”, nr XLI, z. 5, s. 343–354.
Google Scholar
Kaleta Z., 1995, Gramatyka języka polskiego dla cudzoziemców, Kraków.
Google Scholar
Kałużyńska I., 2020, Nazwotwórstwo w języku chińskim, „Onomastica” LXIV, s. 83–92. http://dx.doi.org/10.17651/ONOMAST.64.8
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.17651/ONOMAST.64.8
Kern B., 2014, Zagadnienia słowotwórcze w wybranych podręcznikach do nauczania języków słoweńskiego i polskiego jako obcych, „Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców” 21, s. 211–220.
Google Scholar
Krasowicz-Kupis G., 2004, Rozwój świadomości językowej dziecka, Lublin.
Google Scholar
Kuryłowicz J., 1987, Derywacja leksykalna a derywacja syntaktyczna (przyczynek do teorii części mowy), w: J. Kuryłowicz (red.), Studia językoznawcze. Wybór prac opublikowanych w języku polskim, Warszawa, s. 203–212.
Google Scholar
Künstler M.J., 2000, Języki chińskie, Warszawa.
Google Scholar
Laskowski R., 1998, Zagadnienia ogólne morfologii, w: R. Grzegorczykowa, R. Laskowski, H. Wróbel (red.), Gramatyka współczesnego języka polskiego, t. 2, Warszawa, s. 27–86.
Google Scholar
Maciołek M., 2021, Słowotwórstwo w nauczaniu języka polskiego jako obcego – ograniczenia i możliwości, „Roczniki Humanistyczne”, t. 69, z. 10, s. 57–72. https://doi.org/10.18290/rh216910-4
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.18290/rh216910-4
Maćkowiak K., 2011, U źródeł polskiej świadomości językowej (X–XV wiek), Poznań.
Google Scholar
Maćkowiak K., 2020, Podstawowe problemy teorii świadomości językowej, „Poradnik Językowy”, z. 2, s. 29–45. https://doi.org/10.33896/PorJ.2020.2.2
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.33896/PorJ.2020.2.2
Mędak S., 2011, Słownik odmiany rzeczowników polskich, Kraków.
Google Scholar
Mędak S., 2013, Słownik form koniugacyjnych czasowników polskich, Kraków.
Google Scholar
Nagórko A., 2003, Zarys gramatyki polskiej, Warszawa.
Google Scholar
Pastuchowa M., 2007, O słowotwórstwie z perspektywy leksykalnej, w: A. Achtelik, J. Tambor (red.), Sztuka czy rzemiosło? Nauczyć Polski i polskiego, Katowice, s. 21–27.
Google Scholar
Pastuchowa M., 2013, Słowotwórstwo – sposób na nazywanie świata czy część systemu gramatycznego, w: J. Tambor, A. Achtelik (red.), Sztuka to rzemiosło. Nauczyć Polski i polskiego, t. 2, Katowice, s. 9–19.
Google Scholar
Przetacznik M., Kielar M., 1973, Rozumienie odrębności gramatycznej i semantycznej klas wyrazów przez dzieci w wieku 13–15 lat, „Przegląd Pedagogiczny”, nr 1–2, s. 33–52.
Google Scholar
Pyzik J., 2003, Przygoda z gramatyką. Fleksja i słowotwórstwo imion. Ćwiczenia funkcjonalnogramatyczne dla cudzoziemców (B2, C1), Kraków.
Google Scholar
Ryle G., 2009, The Concept of Mind, Routledge, London–New York.
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.4324/9780203875858
Saussure de F., 2002, Szkice z językoznawstwa ogólnego, Warszawa.
Google Scholar
Seretny A., Lipińska E., 2005, ABC metodyki nauczania języka polskiego jako obcego, Kraków.
Google Scholar
Seretny A., Stefańczyk W., 2015, Między gramatyką a słownikiem – słowotwórstwo w perspektywie glottodydaktycznej, „Postscriptum Polonistyczne” 2 (16), s. 45–61.
Google Scholar
Skarżyński M., 1999, Powstanie i rozwój polskiego słowotwórstwa opisowego, Kraków.
Google Scholar
Tokarski J., 1973, Fleksja polska, Warszawa.
Google Scholar
Urbaniak M., 2016, Filogenetyczne uzasadnienie zjawiska rozumienia oraz wiedzy proceduralnej i deklaratywnej, „Filozofia i Nauka”, t. 4, s. 259–274.
Google Scholar
Pobrania
Opublikowane
Wersje
- 2024-02-16 - (2)
- 2023-12-07 - (1)
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.