Funkcjonalne typy substytutów w strukturze okazjonalnych innowacji frazeologicznych: interpretacja z uwzględnieniem aspektu glottodydaktycznego

Julia Stefanyszyn

doi:10.18778/0860-6587.28.17

Autor

Julia Stefanyszyn Lwowski Uniwersytet Narodowy imienia Iwana Franki, Wydział Filologiczny, Katedra Filologii Polskiej, ul. Uniwersytecka 1, 79-000 Lwów https://orcid.org/0000-0001-6114-6247

DOI:

https://doi.org/10.18778/0860-6587.28.17

Słowa kluczowe:

frazeologizm, norma frazeologiczna, innowacja frazeologiczna, substytut, znajomość frazeologii, nauczanie frazeologii

Abstrakt

Artykuł poświęcony jest badaniu frazeologicznych innowacji wymieniających w tekstach współczesnej prozy polskiej (36 utworów autorstwa 10 współczesnych pisarzy polskich). Innowacje rozpatrywane są w dwóch płaszczyznach: strukturalno-semantycznej i funkcjonalno- pragmatycznej. Wydzielono 7 typów substytutów ze względu na funkcje pełnione przez nie w strukturze innowacji. Ustalono stopień wpływu przekształcenia formalnego na znaczenie frazeologizmu z uwzględnieniem trzech składników semantyki frazeologicznej – sygnifikacyjnego, desygnacyjnego i konotacyjnego. Opisano ewentualne sposoby wykorzystania tekstów zawierających innowacje wymieniające na zajęciach z frazeologii i języka polskiego jako obcego ze studentami polonistyki lwowskiej.

Bibliografia

Bąba S., 2009, Frazeologia polska. Studia i szkice, Poznań.
Google Scholar

Dilna J., 2008, Frazeologizmy w polskiej prozie młodzieżowej. Problemy z recepcją odbiorcy ukraińskiego uczącego się polszczyzny, w: W.T. Miodunka i A. Seretny (red.), W poszukiwaniu nowych rozwiązań. Dydaktyka języka polskiego jako obcego u progu XXI wieku. Kraków, s. 143–149.
Google Scholar

Dilna J., 2011, Współczesny tekst literacki jako źródło polskiej frazeologii potocznej na zajęciach z języka polskiego jako obcego, „Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców. Teksty i podteksty w nauczaniu języka polskiego jako obcego – 3”, t. 18, Łódź, s. 129–134.
Google Scholar

Dziamska-Lenart G., 2004, Innowacje frazeologiczne w powojennej felietonistyce polskiej, Poznań.
Google Scholar

Horoz N., 2008, Transformacìï frazeologìzmìv u tekstah sučasnih horvatsʹkih gazet: avtoref. dis. na zdobuttâ nauk. stupenâ kand. fìlol. nauk: spec. 10.02.03 „Slov`ânsʹkì movi”, Kiïv.
Google Scholar

Ignatowicz-Skowrońska J., 2008, Frazeologizmy jako tworzywo stylu współczesnej powieści polskiej, Szczecin.
Google Scholar

Kravčuk A., 2005, Novij tip defìnìcìj frazeologìzmìv u polʹsʹkih slovnikah, Problemi slov`âno ânoznavstva, Vip. 55, s. 181–196.
Google Scholar

Krawczuk A., Nikołajczuk K., 2017, Frazeologia biblijna wieżą Babel? O znajomości normatywnej frazeologii biblijnej z nomen proprium wśród native speakerów oraz Ukraińców uczących się polskiego, „Prace Językoznawcze” XIX/1, Olsztyn, s. 101–120.
Google Scholar

Liberek J., 1998, Innowacje frazeologiczne w powojennej fraszce polskiej, Poznań.
Google Scholar

Nikołajczuk K., 2013, Kompetencja rodzimych użytkowników polszczyzny oraz obcokrajowców (Ukraińców) w zakresie stosowania polskiej frazeologii temporalnej, „Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców. Glottodydaktyka – media – komunikacja. Kształtowanie kompetencji komunikacyjnej”, t. 20, Łódź, s. 83–92.
Google Scholar

Pajdzińska A., 1993, Frazeologizmy jako tworzywo współczesnej poezji, Lublin.
Google Scholar

Sahata J., 2013, Świadomość normy frazeologicznej w zakresie związków zawierających nazwy zwierząt (na przykładzie ankiety przeprowadzonej wśród studentów polonistyki lwowskiej oraz uczelni polskich), w: A. Rabczuk (red.), Edukacja Międzykulturowa. Forum Glottodydaktyczne: Materiały z Konferencji Naukowej. Warszawa, s. 129–145.
Google Scholar

Stefanišin Û., 2016, Frazeologìčnì ìnnovacìï v sučasnìj polʹsʹkìj prozì: avtoref. dis. na zdobuttâ nauk. stupenâ kand. fìlol. nauk: spec. 10.02.03 „Slov`ânsʹkì movi”, Lʹvìv.
Google Scholar

Teplâkov Ì., 2005, Frazeologìčna semantika (na materìalì deâkih slov`ânsʹkih mov), Problemi slov` ânoznavstva, Vip. 55, s. 156–163.
Google Scholar

Tretʹâkova I., 2011, Okkazionalʹnaâ frazeologiâ (strukturno-semantičeskij i kommunikativno-pragmatičeskij aspekty): avtoref. dis. na soiskanie uč. stepeni d-ra filol. nauk: spec. 10.02.01 „Russkij âzyk”, Âroslavlʹ.
Google Scholar