Przemieszczanie się partii powstańczych podczas powstania styczniowego

Abstrakt

Podczas powstania styczniowego ze względu na partyzancki charakter walk i przygniatającą przewagę wojsk rosyjskich niezmiernie istotną rolę odgrywało przemieszczanie się partii powstańczych. Wiele zależało w tym względzie od umiejętności i inwencji dowódców poszczególnych oddziałów powstańczych. W sytuacji, kiedy nie było zagrożenia ze strony nieprzyjaciela, marsze odbywały się według ustalonych zasad, zawsze jednak z odpowiednim ubezpieczeniem kolumny marszowej. Jednak najczęściej partie powstańcze musiały się ukrywać i maszerować nocami lub przez wiele godzin, a nawet dni, uciekać przed ścigającymi je Rosjanami. Podczas marszów powstańcy stosowali wiele różnych działań maskujących i wprowadzających wroga w błąd. Negatywną konsekwencją tej wymuszonej mobilności był niemal tułaczy tryb życia, jaki wiedli insurgenci styczniowi. Powstańcy wracali do domów, jednak trudy partyzanckiego charakteru walki, a w tym nieustanne przemieszczanie się partii powstańczych, pozostawały w ich pamięci na długie lata, na co wyraźnie wskazuje analiza niejednego pamiętnika.