Bajończycy – pierwsza polska jednostka walcząca na froncie zachodnim w latach 1914–1915

Witold Jarno

doi:10.18778/0208-6050.110.16

Autor

Witold Jarno Uniwersytet Łódzki / University of Lodz https://orcid.org/0000-0002-5845-6057

DOI:

https://doi.org/10.18778/0208-6050.110.16

Słowa kluczowe:

Bajończycy, bitwa pod Arras, polskie formacje wojskowe, I wojna światowa

Abstrakt

Artykuł opisuje dzieje polskiej kompanii walczącej na froncie zachodnim w latach 1914–1915 w składzie francuskiej Legii Cudzoziemskiej. Oddział ten przeszedł do historii jako Bajończycy, bądź Legion Bajończyków, a swą nazwę wziął od miejscowości Bayonna, w której został sformowany. Był to pierwszy oddział polskich ochotników walczący po stronie państw Ententy. Stał się on symbolem polskich dążeń niepodległościowych, walcząc na polach Szampanii w początkowym okresie I wojny światowej.

Pobrania

Brak dostępnych danych do wyświetlenia.

Biogram autora

Witold Jarno - Uniwersytet Łódzki / University of Lodz

Dr hab. prof. UŁ Witold Jarno – pracownik Katedry Historii Polski i Świata po 1945 r. Wydziału Filozoficzno-Historycznego Uniwersytetu Łódzkiego. Zainteresowania naukowe: dzieje wojskowości polskiej w XX w., historia najnowsza Polski po 1945 r., biografistyka wojskowa, dzieje Łodzi i miejscowości regionu Polski centralnej.

Bibliografia

Boroń P., Z notatnika bajończyka Ludgarda Morgiewicza, „Przegląd Polonijny” 1997, nr 2, s. 91–106.
Google Scholar

Dziennik Rozkazów Ministerstwa Spraw Wojskowych 1929, nr 11, poz. 104.
Google Scholar

Dziennik Rozkazów Ministerstwa Spraw Wojskowych 1939, nr 9, poz. 91.
Google Scholar

Kijewski J., Dwa dni na cmentarzu w Souchez, „Tygodnik Ilustrowany” 1918, nr 47, s. 552; nr 49, s. 592–593; nr 50, s. 608; nr 52, s. 631–633.
Google Scholar

Kozierawski J., Listy żołnierzy, „Polonia. Revue hebdomadaire polonais” 1915, nr 4, s. 6.
Google Scholar

Lipiński W., Dziennik Bajończyka Marjana Himnera, „Niepodległość” 1930, t. I, z. 2, s. 303–327.
Google Scholar

Lipiński W., Dziennik Bajończyka Marjana Himnera, cz. 2, „Niepodległość” 1933, t. II, z. 1, s. 133–156.
Google Scholar

Nekrolog Władysława Szujskiego, „Polonia. Revue hebdomadaire polonais” 1914, nr 33, s. 4.
Google Scholar

Szymański L., Ze wspomnień Bojończyka, „Błękitny Weteran” 1936, nr 6–7, s. 11–12.
Google Scholar

Szymański L., Ze wspomnień Bojończyka, „Błękitny Weteran” 1937, nr 1, s. 6–7.
Google Scholar

Wielowiejski T., Chrzest sztandaru Bajończyków, „Polonia. Revue hebdomadaire polonais” 1915, nr 33, s. 6–7.
Google Scholar

Wyrożębski W., Listy z frontu, „Polonia. Revue hebdomadaire polonais” 1915, nr 33, s. 5–6.
Google Scholar

Żyznowski J., Dla Polski pod Joffrem: 1 Rt. Etr. Bat. C II Compagnie. Wspomnienia legionisty, Warszawa–Piotrogród 1916.
Google Scholar

Żyznowski J., Krwawy strzęp (wspomnienia Bajończyka), Warszawa 1927.
Google Scholar

Beauvois D., Nasza siostra Polska, „Rocznik Polskiej Akademii Umiejętności” 2018, s. 205–229.
Google Scholar

Blond G., Histoire de la Légion étrangère: 1831–1981, Paris 1981.
Google Scholar

Boroń P., Dzieje sztandaru Bajończyków, „Przegląd Historyczno-Wojskowy” 2004, nr 3, s. 103–116.
Google Scholar

Bułhak H., Stawecki P., Armia polska na ziemi francuskiej, [w:] Armia Polska we Francji 1917–1919. Materiały sympozjum z okazji 65 rocznicy powstania Armii Polskiej we Francji, Warszawa 1983, s. 32–46.
Google Scholar

Bułhak H., Stawecki P., Armia Polska we Francji (1917–1919). Szkic do dziejów, [w:] Polonia i odbudowa państwa polskiego w 1918 roku, red. W. Śladkowski, Lublin–Warszawa 1991, s. 109–139.
Google Scholar

Bułhak H., Stawecki P., Początki Armii Polskiej na ziemi francuskiej w latach pierwszej wojny światowej, [w:] Wojska Polskie 1914–1922, t. I, red. B. Polak, Koszalin 1986, s. 163–194.
Google Scholar

Cichoracki P., Bajończycy. Polscy ochotnicy w armii francuskiej w latach 1914–1915, „Biuletyn Instytutu Pamięci Narodowej” 2008, nr 11/12, s. 24–30.
Google Scholar

Duroselle J.B., Wielka wojna Francuzów, Warszawa 2006.
Google Scholar

Gałęzowski M., Bajończycy (1914–1915), Warszawa 2020.
Google Scholar

Garçon G., Les Bayonnais. Les volontaires Polonais dans la Legion Etrangere 1914–1915, Bouvignies 2017.
Google Scholar

Gąsiorowski W., Historja armji polskiej we Francji, t. I (1910–1915), Warszawa 1931.
Google Scholar

Kaczmarek R., Polacy w armii kajzera, Kraków 2014.
Google Scholar

Lipiński W., Bajończycy i Armia Polska we Francji, „Bellona” 1929, t. XXXIII, s. 67–110.
Google Scholar

Lipiński W., Walka zbrojna o niepodległość Polski w latach 1905–1918, Warszawa 1990.
Google Scholar

Marcinek R., Legia Cudzoziemska, Warszawa 2016.
Google Scholar

Menel K., Bajończycy i Reuilczycy 1914–1915. Fakty i mity, miejsca pamięci i tradycja, [w:] Bajończycy i inni. Szkice z dziejów polskiej irredenty, red. J. Cielebon, M. Hubka, Piotrków Trybunalski–Ujazd 2020, s. 11–28.
Google Scholar

Montagnon P., Historia Legii Cudzoziemskiej. Od 1831 roku do współczesności, Wrocław 2006.
Google Scholar

Pakowski Z., Lucjan Malcz. Życiorys Bajończyka, [w:] Bajończycy i inni. Szkice z dziejów polskiej irredenty, red. J. Cielebon, M. Hubka, Piotrków Trybunalski–Ujazd 2020, s. 29–46.
Google Scholar

Polska Armia Błękitna, t. I (Zeszyt wstępny), Poznań 1929.
Google Scholar

Radziwiłłowicz D., Błękitna Armia. W 80 rocznicę utworzenia, Warszawa 1997.
Google Scholar

Satora K., Opowieści wrześniowych sztandarów, Warszawa 1990.
Google Scholar

Sierociński J., Armia Polska we Francji. Dzieje wojsk Generała Hallera na obczyźnie, Warszawa 1929.
Google Scholar

Wrzosek M., Polski czyn zbrojny podczas pierwszej wojny światowej 1914–1918, Warszawa 1990.
Google Scholar

Wyczółkowski S., Zarys historii wojennej 43 Pułku Strzelców Kresowych, Warszawa 1928.
Google Scholar