Generał Wacław Iwaszkiewicz-Rudoszański (1871–1922) – zarys biografii
DOI:
https://doi.org/10.18778/0208-6050.104.08Słowa kluczowe:
generał Iwaszkiewicz-Rudoszański, generałowie polscy, obrona Lwowa, 6 Armia, wojna polsko-ukraińska 1919 r., wojna polsko-bolszewicka 1920 r.Abstrakt
Artykuł opisuje życie generała Wacława Iwaszkiewicza-Rudoszańskiego (1871–1922). Urodził się on w Omsku, w polskiej rodzinie zesłanej na Syberię po powstaniu styczniowym. Był zawodowym oficerem armii rosyjskiej, w której służył w różnych jednostkach na Dalekim Wschodzie. Brał udział w tłumieniu tzw. powstania bokserów w Chinach oraz w wojnie rosyjsko-japońskiej 1904–1905. Po wybuchu pierwszej wojny światowej dowodził 54 pułkiem strzelców syberyjskich. W 1915 r. został awansowany na stopień generała. W armii rosyjskiej służył do 1917 r., a następnie dowodził 3 Dywizją Strzelców w I Korpusie Polskim w Rosji. Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości zgłosił się do Wojska Polskiego i kolejno dowodził: Okręgiem Generalnym nr III Kielce, Dywizją Litewsko-Białoruską, a od marca 1919 r. był dowódcą Wojsk Polskich na Galicję Wschodnią. Dowodził wówczas odsieczą dla Lwowa, która uwolniła miasto od zagrożenia ze strony wojsk ukraińskich. W latach 1919–1920 dowodził kolejno: Frontem Galicyjskim, 6 Armią oraz Frontem Południowym. Następnie – od września 1920 r. do maja 1921 r. – był dowódcą Okręgu Generalnego numer I Warszawa. Wskutek choroby został przeniesionyw stan spoczynku i niebawem zmarł w Warszawie (pochowany został we Lwowie). Jako jeden z nielicznych był odznaczony Orderem Virtuti Militari II klasy.
Pobrania
Bibliografia
Centralne Archiwum Wojskowe – Wojskowe Biuro Historyczne w Warszawie [CAW-WBH], ap. W. Iwaszkiewicz-Rudoszański, sygn. I.480.11.
Google Scholar
Centralne Archiwum Wojskowe – Wojskowe Biuro Historyczne w Warszawie [CAW-WBH], Wojskowe Biuro Historyczne, sygn. I.341.1.
Google Scholar
Centralne Archiwum Wojskowe – Wojskowe Biuro Historyczne w Warszawie [CAW-WBH], Dziennik Rozkazów Okręgu Generalnego nr I Warszawa.
Google Scholar
Dowbor Muśnicki J., Moje wspomnienia, Warszawa 1936.
Google Scholar
Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych 1921.
Google Scholar
Dziennik Rozporządzeń Komisji Wojskowej 1918, nr 2.
Google Scholar
Dziennik Rozporządzeń Ministerstwa Spraw Wojskowych 1918, nr 4.
Google Scholar
Walki o Lwów i Małopolskę Wschodnią 1918–1919, t. III (1 marca 1919 r. – 30 kwietnia 1919 r. Wybór materiałów źródłowych), oprac. i wybór B. Polak, Koszalin 2001.
Google Scholar
„Dziennik Poznański” 1922.
Google Scholar
„Gazeta Lwowska” 1919.
Google Scholar
„Polska Zbrojna” 1922.
Google Scholar
„Słowo Polskie” 1922.
Google Scholar
Bagiński H., Wojsko Polskie na Wschodzie 1914–1920, Warszawa 1921.
Google Scholar
Encyklopedia wojskowa, red. O. Laskowski, t. III, Warszawa 1933.
Google Scholar
Galuba R., „Niech nas rozsądzi miecz i krew…”. Konflikt polsko-ukraiński o Galicję Wschodnią w latach 1918–1919, Poznań 2004.
Google Scholar
Gozdawa-Gołębiowski J., Od wojny krymskiej do bałkańskiej, Gdańsk 1985.
Google Scholar
Grzegorczyk T., 6. Armia Wojska Polskiego w 1920 r., Toruń 2009.
Google Scholar
Jarno W., Okręg Generalny Wojska Polskiego nr III Kielce w latach 1918–1921, Łódź 2003.
Google Scholar
Kawalerowie Virtuti Militari 1792–1945. Słownik biograficzny, t. II (1914–1921), cz. 1 (zeszyt próbny), Koszalin 1991.
Google Scholar
Klimecki M., Polsko-ukraińska wojna o Lwów i Galicję Wschodnią 1918–1919, Warszawa 2000.
Google Scholar
Kryska-Karski T., Żurakowski S., Generałowie Polski Niepodległej, Warszawa 1991.
Google Scholar
Miliński J., Pułkownik Czesław Mączyński 1881–1935. Obrońca Lwowa i polityk Drugiej Rzeczypospolitej, Warszawa 2004.
Google Scholar
Miodowski A., Związki Wojskowych Polaków w Rosji (1917–1918), Białystok 2004.
Google Scholar
Stachiewicz J., Studia operacyjne z historii wojen polskich 1918–21, t. I (Działania zaczepne 3 Armii na Ukrainie), Warszawa 1925.
Google Scholar
Stawecki P., Słownik biograficzny generałów Wojska Polskiego1918–1939, Warszawa 1994.
Google Scholar
Suchcitz A., Usunięcie generała Iwaszkiewicza z dowództwa Frontu Południowego w sierpniu 1920 r., „Niepodległość” 1992, t. XLV (XXV), s. 23–35.
Google Scholar
Wojtaszak A., Generalicja Wojska Polskiego 1918–1926, Warszawa 2012.
Google Scholar
Wrzosek M., Wojny o granice Polski Odrodzonej 1918–1921, Warszawa 1992.
Google Scholar
Zgórniak M., Iwaszkiewicz-Rudoszański Wacław, [w:] Polski słownik biograficzny, t. X, Wrocław 1962–1964.
Google Scholar
http://regiment.ru/reg/II/F/22/1.htm (dostęp: 11 XII 2018).
Google Scholar
http://regiment.ru/reg/II/F/32/1.htm (dostęp: 11 XII 2018).
Google Scholar
http://www.citywalls.ru/house18704.html (dostęp: 11 XII 2018).
Google Scholar
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.