WPŁYW WYBRANEJ STRATEGII NA EFEKTYWNOŚĆ MIĘDZYNARODOWYCH GRUP BANKOWYCH DZIAŁAJĄCYCH W KRAJACH EUROPY ŚRODKOWO-WSCHODNIEJ

Abstract

Transformacja w regionie Europy Środkowo-Wschodniej spowodowała otwarcie krajowych sektorów bankowych na kapitał zagraniczny, w wyniku czego udział inwestorów zagranicznych w wielu krajach tego regionu ukształtował się na poziomie przekraczającym 80%. Taka struktura
własnościowa uniemożliwia obecnie analizę porównawczą banków krajowych i zagranicznych, gdyż banki krajowe, będące w zdecydowanej mniejszości, często mają też specjalny charakter i inną hierarchię celów (banki spółdzielcze, banki państwowe). W niniejszym artykule skoncentrowano
się zatem na bankach kontrolowanych przez kapitał zagraniczny, stosując jako kryterium ich podziału strategię wobec regionu ESW przyjętą przez inwestora strategicznego. Banki zagraniczne, które zaangażowały się w region ESW w sposób zdywersyfikowany geograficznie, budując gęstą sieć spółek zależnych w niemal wszystkich krajach, zostały porównane z bankami, które wybrały strategię obecności w regionie skoncentrowaną na kilka wybranych krajach ESW. Celem niniejszego artykułu jest weryfikacja hipotezy badawczej, że strategia zdywersyfikowanej obecności na rynkach ESW pozwala osiągnąć wyższą efektywność, poprzez zastosowanie wewnętrznych kanałów do przepływu kapitału oraz informacji i doświadczeń pozyskanych w innych krajach. W okresie pokryzysowym problem ten nabrał szczególnego znaczenia, gdyż wiele banków, ze względu na konieczność zmniejszenia dźwigni, dokonuje modyfikacji swojej strategii w stosunku do obszaru ESW. W celu weryfikacji postawionej hipotezy wykorzystano nieparametryczną metodę Data Envelopment Anaysis, pozwalającą ocenić i porównać efektywność wybranych grup banków. Ponieważ w literaturze zwraca się uwagę, że duży wpływ na uzyskane wyniki ma dobór czynników stanowiących nakłady i wyniki, w artykule zestawiono wyniki z czterech różnych modeli DEA (zróżnicowane nakłady i wyniki). Badanie przeprowadzono dla siedmiu krajów ESW: Polski, Węgier, Czech, Słowacji, Słowenii, Bułgarii i Rumunii, w okresie 2005–2011.