Występowanie depresji u osób starszych korzystających z pomocy społecznej – wstępne wyniki badania
Keywords:
elderly people, depression, social care, osoby starsze, depresja, pomoc społecznaAbstract
Celem niniejszej pracy była próba oceny częstości występowania depresji i wybranych czynników warunkujących jej występowanie wśród podopiecznych Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej Łódź-Polesie w wieku 65 lat i więcej. Przeprowadzając badanie jakości życia związanej ze stanem zdrowia osób starszych jako jedno z narzędzi badania stosowano Geriatryczną Skalę Oceny Depresji. Pierwszy etap badania przeprowadzono w 2011 roku wśród 108 osób. W analizie statystycznej danych wykorzystano wskaźniki struktury, miary położenia dla cech mierzalnych oraz test niezależności χ2. W badaniu wzięło udział 88 (81,5%) kobiet i 20 (18,5%) mężczyzn. Średni wiek badanych wynosił 78,2 lat. Mężczyźni uzyskujący świadczenia pomocy społecznej najczęściej byli kawalerami lub wdowcami, zaś kobiety najczęściej były owdowiałe. Osoby starsze w głównej mierze korzystały z usług opiekuńczych (77,1%). Niemal 23% wszystkich badanych korzystało z pomocy finansowej w postaci zasiłków. Aż 81,2% badanych seniorów wskazało, że choruje przewlekle lub często, zaś jedynie 18,8%, że rzadko lub wcale. U 78% badanych stwierdzono prawdopodobną depresję. Stwierdzono istotną statystycznie zależność pomiędzy występowaniem depresji, a wykształceniem, subiektywną oceną stanu zdrowia, a także poziomem zadowolenia z życia. Najważniejsze wnioski płynące z badania to: 1) osoby starsze korzystające z pomocy społecznej są w dużym stopniu narażone na występowanie depresji; 2) poznanie uwarunkowań występowania depresji u osób starszych może przyczynić się do poprawy ich jakości życia i do zmniejszenia wydatków na opiekę medyczną powodowaną tą chorobą.Downloads
References
Allsup S.J., Gosney M.A., 2002, Anxiety and depression in an older research population and their impact on clinical outcomes in a randomized controlled trial. Postgrad Medical Journal, 78, 674–677
Google Scholar
Ayotte B.J., 2010, Physical Health and Depression: A Dyadic Study of Chronic Health Conditions and Depressive Symptomatology in Older Adult Couples. The Journals of Gerontology, Series B: Psychological Sciences and Social Sciences, 66B(1), 438–448
Google Scholar
Back J.H., Lee Y., 2010, Gender differences in the association between socioeconomic status (SES) and depressive symptoms in older adults. Archives of Gerontology and Geriatrics, 52(3), 140
Google Scholar
Benyamini Y., Blumstein T., Lusky A. et al., 2003, Gender differences in the self-rated healthmortality association: is it poor self-rated health that predicts mortality or excellent selfrated that predicts survival? The Gerontologist, 43(3), 396–405
Google Scholar
Bień B., 1999, Epidemiologiczna ocena rozpowszechnienia niesprawności funkcjonalnej u osób w późnej starości, a świadczenie opieki. Gerontologia Polska, 7(2), 42–47
Google Scholar
Bień B., Górska M., Pędich W., 2000, Niesprawność fizyczna, poznawcza i emocjonalna w populacji osób starszych a świadczenie opieki. [w:] Kowaleski J.T., Szukalski P. (red.), Sytuacja zdrowotna osób w starszym wieku w Polsce. Aspekt medyczny i społeczno-demograficzny. Materiały na ogólnopolskie seminarium naukowe, Zakład Demografii Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź, 149–156
Google Scholar
Bjornskov C., 2008, Healthy and happy in Europe? On the association between happiness and life expectancy over time. Social Science and Medicine, 66,1750–1759
Google Scholar
Bobeł B., 2006, Współczesna rzeczywistość a problemy i potrzeby osób w starszym wieku. [w:] Pawlak Z. (red.), Jakość życia osób niepełnosprawnych i nieprzystosowanych społecznie, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie Skłodowskiej, Lublin, 255–259
Google Scholar
Bowling A., 2007, Aspirations for older age in the 21st century. What is successful aging? International Journal of Aging and Human Development, 64(3), 263–297
Google Scholar
Bromley D.B., 1969, Psychologia starzenia się, PWN, Warszawa, 12–33
Google Scholar
Chen C.M., Mullan J., Griffiths D. et al., 2011, Trajectories of depression and their relationship with health status and social service use. Archives of Gerontology and Geriatrics, 53(2), 118–124
Google Scholar
Chipperfield J.G., 2008, Everyday physical activity as a predictor of late-life mortality. The Gerontologist, 48(3), 349–357
Google Scholar
Dudek D., Zięba-Wróbel A. i in., 2000, Zaburzenia depresyjne a jakość życia u pacjentów z chorobą niedokrwienną serca. Psychiatria Polska, 1, 73–80
Google Scholar
Gąbka-Dembal A., Milanowski J., 2004, Choroby wieku starszego oraz potrzeby zdrowotne i społeczne tej populacji. [w:] Solecki L. (red.), Problemy ludzi starych i niepełnosprawnych w rolnictwie, Instytut Medycyny Wsi, Lublin 2004, s. 75–80
Google Scholar
Heitzman J., 2007, Depresja – odpowiedzi na pytania, Urban & Partner, Wrocław, 22–24
Google Scholar
Humańska M.A., Kędziora-Kornatowska K., 2009, Współzależność pomiędzy nasileniem stanów depresyjnych a poczucie jakości życia u osób starszych. Psychogeriatria Polska, 6(1), 15–22
Google Scholar
Jaracz J., 2006, Depresja w wieku podeszłym. Świat Medycyny i Farmacji, 3 (68), 40–47
Google Scholar
Kozłowski S., 1986, Zdolności przystosowawcze organizmu a wiek człowieka. [w:] Encyklopedia seniora. Państwowe Wydawnictwo Wiedza Powszechna, Warszawa, 265–278
Google Scholar
Krzymiński S., 1993, Geriatria i psychogeriatria. Zagadnienia ogólne. [w:] Krzymiński S. (red.), Zaburzenia psychiczne wieku podeszłego, PZWL, Warszawa, 9–33
Google Scholar
Maniecka-Bryła I., Śliwińska M., Szlawska M., 2010, Próba oceny czynników determinujących jakość życia ludzi starszych mieszkających w środowisku wiejskim. [w:] Kałuża D., Szukalski P. (red.), Jakość życia seniorów w XXI wieku Ku aktywności, Wydawnictwo Biblioteka, Łódź, 243–253
Google Scholar
Orzechowska A., Wysokiński A., Przybylska B. i in., 2008, Zaburzenia depresyjne u osób w podeszłym wieku w zależności od aktywności życiowej. Polski Merkuriusz Lekarski, 25(150), 503–506
Google Scholar
Pędich W., 2004, Zróżnicowanie warunków życia i sytuacji socjalnej ludzi starszych na wsi. [w:] Solecki L. (red.), Problemy ludzi starych i niepełnosprawnych w rolnictwie, Instytut Medycyny Wsi, Lublin, 26–36
Google Scholar
Puto G., Ocetkiewicz T., Zawisza K., 2007, Wpływ depresji i funkcji poznawczych na subiektywną ocenę jakości życia pacjentów z chorobą niedokrwienną serca po 80. roku życia. Gerontologia Poska, 15(3), 90–96
Google Scholar
Pużyński S., 2009, Depresje i zaburzenia afektywne, PZWL, Warszawa, 35
Google Scholar
Rogers M.P., White K., Warshaw M.G. i wsp., 1994, Prevalence of medical illness in patients with anxiety disorders. International Journal of Psychiatry Medicine, 24, 83–96
Google Scholar
Rybakowski J., 2009, Oblicza choroby maniakalno-depresyjnej, Termedia, Poznań, 41–44
Google Scholar
Święcicki Ł., 2010, Depresja – zwykła choroba? Urban & Partner, Wrocław, 10–25
Google Scholar
Sygit M., Pietrzak M., Sygit K., 2001, Długowieczność, Problemy Medycyny Społecznej, 33, 134–142
Google Scholar
Szukalski P., 2007, Przyczyny zgonów osób sędziwych w Polsce w latach 1980–2004. Gerontologia Polska, 15(4), 119–127
Google Scholar
Tobiasz-Adamczyk B., Szafraniec K., 1998, Socjomedyczne czynniki warunkujące ryzyko zgonu osób starszych. Gerontologia Polska, 6(1), 40–43
Google Scholar
Wdowiak L., Budzyńska-Kapczuk A., 2004, Wielkie problemy geriatryczne – zespoły otępiennodepresyjne. Pielęgniarka i Położna, 46 (8), 23
Google Scholar
Wells K.B., Burnam M.A., Rogers W., 1992, The course of depression in adult outpatients. Results from the Medical Outcomes Study. Archives of General Psychiatry, 49, 788–794
Google Scholar
Worach-Kardas H., 2000, Zdrowotność ludzi starszych – możliwości i bariery socjoekonomiczne zachowań prozdrowotnych. [w:] Kowaleski J.T., Szukalski P. (red.), Sytuacja zdrowotna osób w starszym wieku w Polsce. Aspekt medyczny i społeczno-demograficzny. Materiały na ogólnopolskie seminarium naukowe, Zakład Demografii Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź, 41–46
Google Scholar
Zanetti O., Solerte S.B., Cantoni F., 2009, Life expectancy in Alzheimer disease. Archives of Gerontology and Geriatrics, 49(1), 237–243
Google Scholar
