Gospodarowanie przestrzenią w odnowie wsi – zastosowanie koncepcji miejsca do analizy projektów odnowy wsi
DOI:
https://doi.org/10.18778/1508-1117.28.02Słowa kluczowe:
Przestrzeń, miejsce, Odnowa WsiAbstrakt
Nie tylko termin „przestrzeń” posiada wiele znaczeń, lecz także pojęcia bezpośrednio z nim powiązane są bogate w różnorodne konotacje. Przestrzeń może być rozumiana zarówno jako abstrakcyjna idea, właściwość materii, środowisko naturalne wykształcone w określony sposób w toku ewolucji lub wreszcie jako wytwór ludzki – antropogeniczny, kulturowy i społeczny (Jałowiecki, Szczepański 2009: 314). Wynika to nie tyle z braku precyzji językowej, ile z pewnych nastawień teoretycznych i filozoficznych, czasem nawet nieuświadomionych i niezwerbalizowanych, stosowanych przez różne środowiska naukowe. Niniejszy artykuł stanowi próbę przybliżenia różnych koncepcji przestrzeni funkcjonujących w naukach społecznych i wyodrębnienia z nich koncepcji miejsca jako „przestrzeni oswojonej” – bogatej w sensy i znaczenia. A to w celu spojrzenia na wybrany projekt zrealizowany w ramach programu Odnowa Wsi w kategoriach przemiany przestrzeni obcej w miejsce oswojone. Powstaje zatem pytanie o sposób „gospodarowania” przestrzenią w Odnowie Wsi, który prowadzi do nadania jej wartości miejsca.
Bibliografia
Chojnicki Z., 1999, Podstawy metodologiczne i teoretyczne geografii, Wydawnictwo Naukowe Bogucki, Poznań.
Google Scholar
Chojnicki Z., 1999a, Pojęcie odległości w analizie przestrzeni społeczno-ekonomicznej, [w:] Chojnicki Z., Podstawy metodologiczne i teoretyczne geografii, Wydawnictwo Naukowe Bogucki, Poznań.
Google Scholar
Chojnicki Z., 1999b, Podstawowe problemy filozoficzne i metodologiczne przestrzeni i czasu, [w:] Chojnicki Z., Podstawy metodologiczne i teoretyczne geografii, Wydawnictwo Naukowe Bogucki, Poznań.
Google Scholar
Dramowicz K., 1984, Przestrzeń – wciąż nowy stary problem, „Przegląd Zagranicznej Literatury Geograficznej”, 3–4: 25–44.
Google Scholar
Dziewoński K., 1965, Zagadnienia integracji analizy kartograficznej i statystycznej w badaniach geograficznych, „Przegląd Geograficzny”, 37 (4): 585–597.
Google Scholar
Fliedner D., 1992, Antropogeographie, Paradigmenwechsel, kulturelle Evolution, „Geographische Zeitschrift”, 80 (1): 1–19.
Google Scholar
Fuhrmann Ch., 2013, Przyszłość krajobrazu kulturowego. Strategia projektowania i odnowy obszarów wiejskich, [w:] Niedźwiecka-Filipiak I., Kuriata Z. (red.), Współczesny krajobraz wsi. Szanse i zagrożenia, Agencja Wydawnicza „ARGI” s.c., Wrocław.
Google Scholar
Giddens A., 2003, Stanowienie społeczeństwa. Zarys teorii strukturacji, Wydawnictwo Zysk i S-ka, Poznań.
Google Scholar
Heffner K., 2007, Fundamenty procesu przemian aktywizacyjnych na obszarach wiejskich, [w:] Kłodziński M., Błąd M., Wilczyński R. (red.), Odnowa wsi w integrującej się Europie, IRWiR, Warszawa.
Google Scholar
Jałowiecki B., Szczepański M.S., 2009, Miasto i przestrzeń w perspektywie socjologicznej, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa.
Google Scholar
Jeziorska-Biel P., 2015a, Odnowa Wsi w gminie Nowosolna w województwie łódzkim, [w:] Psyk-Piotrowska E. (red.), Nowe mechanizmy rozwoju obszarów wiejskich, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź.
Google Scholar
Jeziorska-Biel P., 2015b, The „Rural Renewal” Programme as a mechanism of promoting sustainable development of municipalities in Poland example of the Lodz Region, [w:] Zajda K., Michalska S. (red.), Young Researchers and the Problems of Polish Rural Areas, University of Łódź Press, Łódź.
Google Scholar
Jędrzejczyk D., 2001, Wprowadzenie do geografii humanistycznej, Wydział Geografii i Studiów Regionalnych UW, Warszawa.
Google Scholar
Lefebvre H., 1991, The producion of space, Blackwell, Oxford–Cambridge MA.
Google Scholar
Lisowski A., 2003, Koncepcje przestrzeni w geografii człowieka, Wydział Geografii i Studiów Regionalnych UW, Warszawa.
Google Scholar
Liszewski S., 1995, Przestrzeń turystyczna, „Turyzm”, 5 (2): 87–103.
Google Scholar
Liszewski S., 1997, Przestrzeń miejska i jej organizacja, [w:] Domański B. (red.), Geografia, człowiek, gospodarka, IG UJ, Kraków: 55–66.
Google Scholar
Lynch K., 1984, Good City Form, Massachusetts Institute of Technology, MIT Press, Cambridge.
Google Scholar
Niedźwiecka-Filipiak I., 2009, Wyróżniki krajobrazu i architektury wsi Polski południowo-zachodniej, Wydawnictwo Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu, Wrocław.
Google Scholar
Passi A., 1986, The institutionalization of regions: a theoretical framework for understanding the emergence of regions and the constitution of regional identity, „Fennia”, 164 (1): 105–146.
Google Scholar
Relph E.C., 1970, An inquiry into the relations between phenomenology and geography, „Canadian Geographer”, 14.
Google Scholar
Sack R.D., 1992, Place, modernity, and the consumer’s world, Johns Hopkins University Press, Baltimore, London.
Google Scholar
Sektorowy Program Operacyjny „Restrukturyzacja i modernizacja sektora żywnościowego oraz rozwój obszarów wiejskich” na lata 2004–2006, 2004.
Google Scholar
Suliborski A., 2001, Funkcje i struktura funkcjonalna miast. Studia teoretyczno-empiryczne, Uniwersytet Łódzki, Łódź.
Google Scholar
Taylor P.J., 1999, Places, spaces and Macy’s: place–space tensions in the political geography of modernities, „Progress in Human Geography”, 23: 7–26.
Google Scholar
Tuan Yi-Fu, 1987, Przestrzeń i miejsce, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa.
Google Scholar
Ustawa z dnia 27 marca 2003 roku o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz.U. 2003, nr 80, poz. 717, z późn. zm.).
Google Scholar
Welch R.V., 1972, Conflict, apparent and real: A review of concepts of space in geography, „New Zealand Geographer ”, 34 (1): 24–30.
Google Scholar
Wojciechowski K.H., 1996, Przestrzeń i geografia, „Rzeki”, 5: 161–179.
Google Scholar
Wódz J., 1989, Przestrzeń odniesienia – kilka propozycji metodologicznych, [w:] Wódz J. (red.), Przestrzeń znacząca. Studia socjologiczne, Śląski Instytut Naukowy, Katowice.
Google Scholar
Wójcik M., 2008, Miejsce człowieka na Ziemi – refleksje odnoszące się do geograficznego namysłu nad czasem, [w:] Maik W., Rembowska K., Suliborski A. (red.), Terytorium, region, miejsce – czas i przestrzeń w geografii. Podstawowe idee i koncepcje w geografii, t. 4, Instytut Geografii i Gospodarki Przestrzennej WSG w Bydgoszczy, Zakład Geografii Społecznej i Studiów Regionalnych UŁ w Łodzi, Bydgoszcz.
Google Scholar
Wójcik M., 2010, Struktura i działanie – społeczno-geograficzna interpretacja oddziaływania funduszy Unii Europejskiej na przykładzie programu „Odnowa Wsi”, [w:] Kacprzak E., Kołodziejczak A. (red.), Rola środków Unii Europejskiej, „Studia Obszarów Wiejskich”, 24, Wydawnictwo „Bernardinum” Sp. z o.o., Warszawa.
Google Scholar
Znaniecki F., 1938, Socjologiczne podstawy ekologii ludzkiej, „Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny”, 1.
Google Scholar