Diariusze i ich czytelnicy. O narracyjnych aspektach pamiętnikarskich relacji z poselstwa Wojciecha Miaskowskiego do Turcji w 1640 roku

Marcin Bauer

doi:10.18778/2299-7458.01.22

Authors

Marcin Bauer Uniwersytet Łódzki, Wydział Filologiczny, Katedra Literatury Staropolskiej i Nauk Pomocniczych

DOI:

https://doi.org/10.18778/2299-7458.01.22

Abstract

Article compares (in certain aspects of narration) three diaries written in 1640 during chamberlain of Lvov Wojciech Miaskowski's voyage to Turkey, where he was sent by the king Vladislaus IV Vasa as an envoy to the sultan Ibrahim I. An overview of different ways of presenting the same events by different authors shows the development of old Polish diaries as a quasi-literary genre, in particular the noticeable tendency to fictionalize the story, regardless of the addressees of the text. Analyzed relations indicate the presence of this trend in both official and private diaries.

Downloads

Download data is not yet available.

References

Alojzy Sajkowski, Nad staropolskimi pamiętnikami, Poznań 1964
Google Scholar

Alojzy Sajkowski, Zbigniew Lubieniecki i jego pamiętnik, „Odrodzenie i Reformacja w Polsce” 1963, s. 257–264
Google Scholar

Alojzy Sajkowski, Zbigniew Lubieniecki i jego pamiętnik, s. 257 oraz A. Przyboś, Wstęp, s. 39
Google Scholar

Adam Walaszek, Wstęp, [w:] Trzy relacje z polskich podróży na wschód muzułmański w pierwszej połowie XVII wieku, wybór, wstęp i oprac. tenże, Kraków 1980
Google Scholar

Hanna Dziechcińska, Diariusz oraz Pamiętnik, [w:] Słownik literatury staropolskiej, pod red. T. Michałowskiej i in., Wrocław 1998
Google Scholar

Hanna Dziechcińska, Miejsce przekazu pamiętnikarskiego w kulturze dawnej Polski, „Rocznik Towarzystwa Literackiego im A. Mickiewicza” 1993, s. 3–14
Google Scholar

Hanna Dziechcińska, O staropolskich dziennikach podróży, Warszawa 1991, s. 26
Google Scholar

Hanna Dziechcińska, Proza staropolska. Problemy gatunków i literackości, Wrocław–Warszawa–Kraków 1967
Google Scholar

Henryk Wisner, Rzeczpospolita Wazów, II. Wojsko Wielkiego Księstwa Litewskiego, dyplomacja, varia, Warszawa 2004, s. 254–270
Google Scholar

Julian Przyboś, Wstęp, [w:] Wielka legacja Wojciecha Miaskowskiego…; zob. również A. Przyboś i K. Przyboś, Miaskowski (Miastkowski) Wojciech z Miaskowa h. Leliwa, [w:] Polski Słownik Biograficzny, t. 20, Wrocław 1975, s. 547–549
Google Scholar

Jadwiga Rytel, „Pamiętniki” Paska na tle pamiętnikarstwa staropolskiego, Wrocław–Warszawa–Kraków 1962
Google Scholar

Jadwiga Rytel, Z problematyki gatunków literackich w prozie staropolskiej, [w:] Studia z dawnej literatury czeskiej, słowackiej i polskiej, pod red. K. Budzyka i J. Hrabaka, Warszawa–Praha 1963
Google Scholar

Jan Sobieski, Dziennik wyprawy chocimskiej r. 1621, [w:] Pamiętniki o wyprawie chocimskiej r. 1621, oprac. Ż. Pauli, Kraków 1853, s. 105–184
Google Scholar

Janusz Tazbir, Stando lubentius moriar: biografia Stanisława Lubienieckiego, Warszawa 2003
Google Scholar

Krzysztof Warszewicki, O pośle, oprac. [i przeł.] J. Życki, Warszawa 1935, s. 72
Google Scholar

Marcin Bauer, Samodzierżawie w oczach Sarmatów. Postrzeganie autorytetu władcy absolutnego w pamiętnikach polskich z czasów Dymitriad, [w:] Władca, władza. Literackie doświadczenia Europejczyków od antyku po wiek XIX, pod red. M. Szymor-Rólczak, przy współudz. M. Poradeckiego, Łódź 2011
Google Scholar

Michał Kaczmarek, Szkice z typologii pamiętnikarstwa staropolskiego XVI w., „Prace Polonistyczne” 1961, seria 17
Google Scholar

Marek Prejs, Egzotyzm w literaturze staropolskiej. Wybrane problemy, Warszawa 1999, s. 98
Google Scholar

Piotr Borek, Ukraina w staropolskich diariuszach i pamiętnikach, Kraków 2001
Google Scholar

Roman Krzywy, Deskrypcja Stambułu w „Przeważnej legacyi” Samuela Twardowskiego wobec topiki laudatio urbis, „Pamiętnik Literacki” 2011, z. 4, s. 50–51
Google Scholar

Roman Pollak, Wstęp, [w:] Listy Krzysztofa Opalińskiego do brata Łukasza 1641–1653, Wrocław 1957, s. VII–VIII
Google Scholar

Albrecht Stanisław Radziwiłł, Pamiętnik, przeł. i oprac. R. Żelewski i A. Przyboś, t. 2: 1637–1646, Warszawa 1980, s. 218
Google Scholar

Samuel Twardowski, Przeważna legacyja Krzysztofa Zbaraskiego od Zygmunta III do sułtana Mustafy, wyd. R. Krzywy, Warszawa 2000, Biblioteka Pisarzy Staropolskich t. 17, s. 28
Google Scholar

Wojciech Dembołęcki, Przewagi elearów polskich, co ich niegdy lisowczykami zwano, oprac. i wstęp R. Sztyber, Toruń 2005, s. 158)
Google Scholar

Wojciech Miaskowski, Wielka legacja Wojciecha Miaskowskiego do Turcji w 1640 roku, oprac. A. Przyboś, Warszawa–Kraków 1985
Google Scholar