Rzecz o Mikołaju Bruchrinku z dziurawym zębem, notariuszu królewskim, plebanie szadkowskim i kanoniku łęczyckim

Zofia Wilk-Woś

doi:10.18778/1643-0700.15.08

Autor

Zofia Wilk-Woś SAN, Społeczna Akademia Nauk, Wydział Nauk Społecznych i Humanistycznych, Katedra Bezpieczeństwa Narodowego, 90-113 Łódź, ul. Sienkiewicza 9

DOI:

https://doi.org/10.18778/1643-0700.15.08

Słowa kluczowe:

Bruchrink, notariusz królewski, pleban szadkowski, kanonik łęczycki

Abstrakt

Dzięki satyrycznemu utworowi przypisywanemu Stanisławowi Ciołkowi, Mikołaj Bruchrink z Szadka znany jest nie tylko z kart historii, ale również literatury pięknej. Mikołaj rozpoczął swoją karierę ok. 1413 r. od współpracy z kancelarią królewską. Z tym okresem w życiu Mikołaja związany jest zabawny pięciowiersz o notariuszu Bruchrinku z dziurawym zębem. Przez jego napisanie późniejszy podkanclerzy Władysława Jagiełły chciał zapewne odwieść Mikołaja z Szadka od wpierania zwolenników husycyzmu. W 1415 r. Mikołaj został plebanem parafii w Szadku, zaś zwieńczeniem jego kariery była kanonia w kapitule łęczyckiej, która objął w 1434 r.

Bibliografia

Archiwum Archidiecezjalne w Gnieźnie Akta działalności arcybiskupa Wincentego Kota: ACap., A1.
Google Scholar

Biblioteka PAU i PAN w Krakowie Rachunki kapituły łęczyckiej, rkps 6558.
Google Scholar

Codex diplomaticus Lithuaniae 1253–1433, wyd. E. Raczyński, Wrocław 1845.
Google Scholar

Codex epistolaris Vitoldi magni ducis Lithuaniae 1376–1430, wyd. A. Prochaska, Kraków 1882.
Google Scholar

Damalewicz S., Series archiepiscoporum Gnesnensium, Varsaviae 1649.
Google Scholar

Lites ac res gestae inter Polonos Ordinemque Cruciferorum, wyd. 2, t. I, Poznań 1890.
Google Scholar

Łaski J., Liber beneficiorum archidiecezyi gnieźnieńskiej, wyd. J. Łukowski, t. I, Gniezno 1880.
Google Scholar

Pomniki dziejowe Lwowa z archiwum miasta, t. III: Księga przychodów i rozchodów miasta 1414–1426, wyd. A. Czołowski, Lwów 1905.
Google Scholar

Regesta historico-diplomatica s. Mariae Theutonicorum 1198–1525, wyd. E. Joachim, W. Hubatsch, p. 1–2, Göttingen 1948–1950.
Google Scholar

Czyżak M., Kapituła katedralna w Gnieźnie w świetle metryki z lat 1408–1448, Poznań 2003.
Google Scholar

Kopaliński W., Słownik symboli, Warszawa 2006.
Google Scholar

Kowalska A., Wydatki kapituły łęczyckiej na rzecz kolegiaty w świetle not prokuratorów 1406–1419, „Acta Universitatis Lodzensis. Folia Historica” 2001, nr 72.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.18778/0208-6050.72.04

Kowalska-Pietrzak A., Duchowieństwo parafialne w późnośredniowiecznej Polsce centralnej. Archidiakonaty łęczycki i uniejowski, Łódź 2014.
Google Scholar

Kowalska-Pietrzak A., Obowiązek rezydencji w praktyce kapituły łęczyckiej w pierwszej połowie XV wieku, „Rocznik Łódzki” 2005, t. 52.
Google Scholar

Kowalska-Pietrzak A., Prałaci i kanonicy kapituły łęczyckiej do schyłku XV wieku, Łódź 2004.
Google Scholar

Kowalska-Pietrzak A., W kręgu średniowiecznego duchowieństwa łęczyckiego, Łódź–Łęczyca 2012.
Google Scholar

Kowalska Z., Stanisław Ciołek. Podkanclerzy królewski, biskup poznański, poeta dworski, Kraków 1993.
Google Scholar

Kowalski M. D., Uposażenie krakowskiej kapituły katedralnej w średniowieczu, Kraków 2000.
Google Scholar

Krzyżaniakowa J., Kancelaria królewska Władysława Jagiełły. Studium z dziejów kultury politycznej Polski w XV wieku, cz. 2, Poznań 1979.
Google Scholar

Marszał T., Szadkowski słownik biograficzny. Średniowiecze i renesans, Łódź 2012.
Google Scholar

Nowak-Dłużewski J., Okolicznościowa poezja polityczna w Polsce. Średniowiecze, Warszawa 1963.
Google Scholar

Parczewski A. J., Monografia Szadku, Warszawa 1870.
Google Scholar

Skierska I., Ornaty, sierpy i węgiel. O rachunkach łęczyckiej kapituły kolegiackiej w pierwszej połowie XV wieku, [w:] Ecclesia – cultura – potestas. Studia z dziejów kultury i społeczeństwa. Księga ofiarowana siostrze Profesor Urszuli Borkowskiej OSU, red. P. Kras i in., Kraków 2006.
Google Scholar

Sułkowska-Kurasiowa I., Dokumenty królewskie i ich funkcja w państwie polskim za Andegawenów i pierwszych Jagiellonów 1370–1444, Warszawa 1977.
Google Scholar

Szymczakowa A., Nobiles Siradienses. Rody Porajów, Pomianów, Gryfów, Kopaczów i Pobogów, Warszawa 2011.
Google Scholar

Tyc T., Z dziejów kultury w Polsce średniowiecznej, Poznań 1924.
Google Scholar

Wilk-Woś Z., Władysław z Oporowa (ok. 1395–1453) podkanclerzy królewski, biskup włocławski i arcybiskup gnieźnieński, „Studia Claromontana” 2003, t. 21.
Google Scholar

Zachorowski S., Rozwój i ustrój kapituł polskich w wiekach średnich, Kraków 2005.
Google Scholar