Czy dziecku przysługuje prawo do ustalenia pochodzenia genetycznego ze strony matki?

Magdalena Sobas

doi:10.18778/0208-6069.86.03

Autor

Magdalena Sobas Uniwersytet Śląski, Wydział Prawa i Administracji, Katedra Prawa Cywilnego i Prawa Prywatnego Międzynarodowego

DOI:

https://doi.org/10.18778/0208-6069.86.03

Słowa kluczowe:

prawo dziecka do informacji o pochodzeniu genetycznym, dziecko, macierzyństwo, macierzyństwo zastępcze, medycznie wspomagana prokreacja

Abstrakt

W tekście zajęto się problematyką dotyczącą prawa dziecka do określenia jego pochodzenia genetycznego w zakresie ustalenia macierzyństwa, również w odniesieniu do problemu technik medycznie wspomaganej prokreacji oraz tzw. macierzyństwa zastępczego. Podjęcie niniejszej tematyki stanowi odpowiedź na pytania stawiane wobec coraz szybciej rozwijającej się nauki i medycyny. Artykuł jest także próbą zestawienia przepisów prawa z poglądami przedstawicieli doktryny oraz z codzienną praktyką w odniesieniu do prawa do ustalenia pochodzenia.

Pobrania

Brak dostępnych danych do wyświetlenia.

Bibliografia

Andrzejewski, Marek. 2011. Prawo rodzinne i opiekuńcze. Wyd. 4. Warszawa: Wydawnictwo C.H. Beck.
Google Scholar

Czyż, Elżbieta, Joanna Szymańczak. 1993. „Prawa dziecka w rodzinie”. W Wokół Praw Dziecka. Cz. 1. Helsińska Fundacja Praw Człowieka: 3–15. http://beta.hfhr.pl/wp-content/uploads/2015/10/HFPC_wokol_praw_dziecka.pdf [dostęp 1.08.2018].
Google Scholar

Działyńska, Małgorzata. 1993. „Macierzyństwo zastępcze”. Studia Prawnicze 1 (115): 87–97.
Google Scholar

Działyńska, Małgorzata. 1996. „Problematyka prawna macierzyństwa zastępczego”. W Wspomagana prokreacja ludzka. Zagadnienia legislacyjne. Red. Tadeusz Smyczyński. 120–135. Poznań: Nakom.
Google Scholar

Działyńska, Małgorzata. 1999. „Pochodzenie dziecka od rodziców”. W Konwencja o prawach dziecka. Analiza i wykładnia. Red. Tadeusz Smyczyński. 135–147. Poznań: Ars Boni et Aequi.
Google Scholar

Fras, Mariusz, Dominik Abłażewicz. 2008. „Reżim prawny macierzyństwa zastępczego na tle porównawczym”. Problemy Współczesnego Prawa Międzynarodowego, Europejskiego i Porównawczego 6: 31–68.
Google Scholar

Gołowkin-Hudała, Magdalena. 2007. „Problematyka ustalania macierzyństwa. Uwagi de lege lata i de lege ferenda”. W Z zagadnień prawa rodzinnego i rejestracji stanu cywilnego. Red. Henryk Cioch, Piotr Kasprzyk. 77–92. Lublin: Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, Lubelska Szkoła Biznesu.
Google Scholar

Haak, Henryk. 2009. Kodeks rodzinny i opiekuńczy – komentarz do art. 61–91. Toruń: Towarzystwo Naukowe Organizacji i Kierownictwa Dom Organizatora.
Google Scholar

Haberko, Joanna, Rafał Kocyłowski. 2006. „Szczególna postać tajemnicy lekarskiej w przypadku technik wspomaganego medycznie rozrodu”. Prawo i Medycyna 2: 18–32.
Google Scholar

Holocher, Justyna, Marta Soniewicka. 2009. „Analiza prawna umowy o zastępcze macierzyństwo”. Prawo i Medycyna 3: 43–60.
Google Scholar

Ignatowicz, Jerzy, Mirosław Nazar. 2005. Prawo rodzinne. Warszawa: Wolters Kluwer.
Google Scholar

Jaros, Paweł. 2003. „Konstytucyjne podstawy ochrony praw dziecka”. W Polska dla dzieci, ogólnopolski szczyt w sprawach dzieci. Warszawa 23–24 maja 2003. Materiały i dokumenty. Red. Mirosław Kaczmarek, Paweł Kierenko. 35–39. Warszawa: Rzecznik Praw Dziecka.
Google Scholar

Kosek, Mirosław. 2011. „Pochodzenie dziecka”. W Nowelizacja prawa rodzinnego na podstawie ustaw z 6 listopada 2008 r. i 10 czerwca 2010 r. Analiza, wykładnia, komentarz. Red. Wanda Stojanowska. 97–195. Warszawa: LexisNexis.
Google Scholar

Kramska, Magdalena. 2010. „Problematyka prawna zastępczego macierzyństwa – regulacje prawno-międzynarodowe i krajowe”. Prawo i Medycyna. http://www.prawoimedycyna.pl/index.php?str=artykul&id=688&PHPSESSID=74177a443c2491416ddc85368946d1dd [dostęp 1.06.2018].
Google Scholar

Nesterowicz, Mirosław. 2006. „Prokreacja medycznie wspomagana i inżynieria genetyczna – konieczność regulacji prawnych”. Prawo i Medycyna 2. http://www.prawoimedycyna.pl/index.php?str=artykul&id=133 [dostęp 28.06.2018].
Google Scholar

Nesterowicz, Mirosław. 2007. Prawo medyczne. Toruń: Towarzystwo Naukowe Organizacji I.
Google Scholar

Rejman, Genowefa. 1996. „Tajemnica lekarska”. Studia Iuridica 31: 147–188.
Google Scholar

Siedlecka, Ewa. 2009. „Brzuch do wynajęcia przed sądem”. Wyborcza.pl. http://wyborcza.pl/1,75398,6914939,Brzuch_do_wynajecia_przed_sadem.html [dostęp 28.06.2018].
Google Scholar

Silva-Ruiz, Pedro F. 1991. „Macierzyństwo zastępcze – przegląd prawnoporównawczy”. Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Społeczny 53 (4): 123–132.
Google Scholar

Smyczyński, Tadeusz. 1999. „Pojęcie dziecka i jego podmiotowość”. W Konwencja o Prawach Dziecka. Analiza i wykładnia. Red. Tadeusz Smyczyński. 39–47. Poznań: Ars Boni et Aequi.
Google Scholar

Smyczyński, Tadeusz. 2009. Prawo rodzinne i opiekuńcze. Wyd. 5 uzup. Warszawa: Wydawnictwo C.H. Beck.
Google Scholar

Soniewicka, Marta. 2009. „Dylematy zastępczego macierzyństwa. Debata: Jak uregulować kwestię macierzyństwa zastępczego? 16.11–23.11.2009”. http://www.ptb.org.pl/pdf/soniewicka_macierzynstwo_1.pdf [dostęp 10.07.2018].
Google Scholar

Stanowisko Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego dotyczące technik wspomaganego rozrodu w leczeniu niepłodności z 1995 r. http://www.libramedcom.pl/wpg/Numery_archiwalne/05/03.html [dostęp 25.06.2018].
Google Scholar

Stecki, Leopold, Jan Winiarz, Janusz Gajda. 1990. „Prawo dziecka do poznania swego pochodzenia genetycznego (dwugłos)”. Państwo i Prawo 10: 64–79.
Google Scholar

Stojanowska, Wanda, Mirosław Kosek. 2011. „Pochodzenie dziecka”. W Nowelizacja prawa rodzinnego na podstawie ustaw z 6 listopada 2008 r. i 10 czerwca 2010 r. Analiza, wykładnia, komentarz. Red. Wanda Stojanowska. 135–144. Warszawa: LexisNexis.
Google Scholar

Wałachowska, Monika. 2003. „Macierzyństwo zastępcze w systemie common law”. Państwo i Prawo 8: 97–107.
Google Scholar

Wiśniewski, Leszek. 1999. „Geneza Konwencji o Prawach Dziecka i stosunek jej norm do innych aktów prawa międzynarodowego”. W Konwencja o Prawach Dziecka. Analiza i wykładnia. Red. Tadeusz Stojanowski. 11–18. Poznań: Ars Boni et Aequi.
Google Scholar

Zielonacki, Andrzej. 1993. „Prawo do znajomości własnego pochodzenia”. Studia Prawnicze 1 (115): 99–109.
Google Scholar

Żukowski, Łukasz. 2013. „Problemy prawne i etyczne umów o macierzyństwo zastępcze – uwagi na tle rozwiązań przyjętych w Izraelu”. W Współczesne koncepcje ochrony wolności i praw podstawowych. Red. Andrzej Bator, Mariusz Jabłoński, Marek Maciejewski, Krzysztof Wójtowicz. 309–328. Wrocław: Prawnicza i Ekonomiczna Biblioteka Cyfrowa.
Google Scholar

Deklaracja Praw Człowieka przyjęta przez Zgromadzenie Ogólne Organizacji Narodów Zjednoczonych dnia 10 grudnia 1948 r.
Google Scholar

Deklaracja Praw Dziecka uchwalona przez Zgromadzenie Ogólne ONZ w dniu 20 listopada 1959 r. http://libr.sejm.gov.pl/tek01/txt/onz/1959.html [dostęp 6.08.2018].
Google Scholar

Konwencja o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności sporządzona w Rzymie dnia 4 listopada 1950 r., zmieniona następnie Protokołami nr 3, 5 i 8 oraz uzupełniona Protokołem nr 2 (Dz.U. z 1993 r. Nr 61, poz. 284).
Google Scholar

Konwencja o prawach dziecka, przyjęta przez Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych dnia 20 listopada 1989 r. (Dz.U. z 1991 r. Nr 120, poz. 526).
Google Scholar

Przyrzeczenie Lekarskie i Kodeks Etyki Lekarskiej z dnia 2 stycznia 2004 r. (wraz ze zmianami uchwalonymi w dniu 20.09.2003 r. przez Nadzwyczajny VII Krajowy Zjazd Lekarzy). http://www.bibl.amwaw.edu.pl/kodeks_etyki_2004.htm [dostęp 6.08.2018].
Google Scholar

Szwedzka ustawa o inseminacji z 1984 r. – Lag om insemination „Svensk författningssamling” (SFS) 1984: 1140. http://www.riksdagen.se/sv/dokument-lagar/dokument/svensk-forfattningssamling/lag-19841140-om-insemination_sfs-1984–1140 [dostęp 8.08.2018].
Google Scholar

Ustawa z dnia 25 lutego 1964 r. – Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz.U. z 2017 r., poz. 682).
Google Scholar

Ustawa z dnia 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego (Dz.U. z 2018 r., poz. 1360).
Google Scholar

Ustawa z dnia 29 września 1986 r. – Prawo o aktach stanu cywilnego (tekst. jedn. Dz.U. z 2016 r., poz. 2064).
Google Scholar

Ustawa z dnia 5 grudnia 1996 r. o zawodach lekarza i lekarza dentysty (Dz.U. z 2018 r., poz. 617).
Google Scholar

Ustawa z dnia 6 listopada 2008 r. o zmianie ustawy Kodeks rodzinny i opiekuńczy oraz o zmianie innych ustaw (Dz.U. z 2008 r. Nr 220, poz. 1431).
Google Scholar

Postanowienie SN z dnia 3 września 1997 r., III KKO 5/97, OSNAP 1998, nr 14, poz. 441.
Google Scholar

Uchwała Pełnego Składu Izby Cywilnej SN z dnia 9 czerwca 1976 r., III CZP 46/75, OSNCP 1976, nr 9, poz. 184.
Google Scholar

Uchwała składu siedmiu sędziów SN z dnia 7 czerwca 1971 r., III CZP 87/70, OSNCP 1972, nr 3, poz. 42.
Google Scholar