W kwestii godności człowieka jako kategorii prawa
DOI:
https://doi.org/10.18778/0208-6069.S.2023.29Słowa kluczowe:
godność, godność człowieka, prawa człowieka, wolności człowiekaAbstrakt
Przyrodzona i niezbywalna godność człowieka traktowana jest przez ustrojodawcę jako nienaruszalne źródło wolności i praw człowieka i obywatela, którego poszanowanie i ochrona jest obowiązkiem władz publicznych. W praktyce tworzenia i stosowania prawa tak ujmowana godność człowieka nie stanowi jednak jednolitej kategorii, czego przyczyną w znacznym stopniu wydają się problemy natury semantycznej. Artykuł przybliża problematykę kategorii prawnej godności człowieka na gruncie polskiego systemu prawnego. Refleksji poddane zostały w nim m.in. kwestie filozoficznego fundamentu godności człowieka oraz jej nienaruszalności. W artykule sformułowana została propozycja ujmowania prawnej kategorii godności człowieka w dwojaki sposób: jako godności ontycznej oraz jako godności ujmowanej w sensie materialnoprawnym.
Pobrania
Bibliografia
Bertolis, Ottavio. 2013. Elementy antropologii prawa. Inowrocław: Rhetos.
Google Scholar
Blicharz, Jolanta. 2011. „Dyskusje na temat znaczenia autonomii jednostki (osoby) jako wartości aksjologicznej”. Acta Universitatis Wratislaviensis 3368. Przegląd Prawa i Administracji LXXXVII: 11–19.
Google Scholar
Bosek, Leszek. 2008. „Ochrona godności człowieka w prawie Unii Europejskiej a konstytucyjne granice przekazywania kompetencji państwa”. Przegląd Sejmowy 2(85): 61–92.
Google Scholar
Duniewska, Zofia. 2005a. „Polisemia godności w terminologii prawnej”. Studia Prawno-Ekonomiczne LXXI: 9–26.
Google Scholar
Duniewska, Zofia. 2005b. „Poszanowanie i ochrona godności człowieka w działaniach podmiotów administrujących”. Ius et Administratio 8(4): 7–30.
Google Scholar
Gogacz, Mieczysław. 1994. „Filozoficzna identyfikacja godności osoby”. W Zagadnienia godności człowieka. Red. Jan Czerkawski. 113–140. Lublin: Redakcja Wydawnictw KUL.
Google Scholar
Horn, Christoph. 2012. „Naruszalna i nienaruszalna godność ludzka: próba wyjaśnienia”. Przegląd Filozoficzno-Literacki 1–2(33): 19–33.
Google Scholar
Jaworska-Dębska, Barbara. 2019. „Alkohol a normatywny wymiar godności człowieka na przykładzie osób generujących nietrzeźwość publiczną”. W Fenomen prawa administracyjnego. Księga jubileuszowa Profesora Jana Zimmermanna. Red. Wojciech Jakimowicz, Mariusz Krawczyk, Iwona Niżnik-Dobosz. 415–430. Warszawa: Wolters Kluwer.
Google Scholar
Kapusta, Monika. 2019. „Ochrona godności a użycie środków przymusu bezpośredniego i broni palnej w prawie polskim”. Folia Iuridica Universitatis Wratislaviensis 8(2): 53–71.
Google Scholar
Krąpiec, Mieczysław Albert. 1996. O Ludzką Politykę! Warszawa: Wydawnictwo Tadeusza Radiusza „Gutenberg Print”.
Google Scholar
Krąpiec, Mieczysław Albert. 2009. Człowiek i prawo naturalne. Lublin: Polskie Towarzystwo Tomasza z Akwinu.
Google Scholar
Kuchciak, Anna. 2017. „Refleksje o godności człowieka w starzejącym się społeczeństwie”. Acta Erasmiana XV: 74–88.
Google Scholar
Lipowicz, Irena. 2012. „Godność ludzka w świetle prawa administracyjnego”. Przegląd Filozoficzno-Literacki 1–2(33): 101–115.
Google Scholar
Maritain, Jacques. 1993. Człowiek i państwo. Kraków: Wydawnictwo Znak.
Google Scholar
Millon-Delsol, Chantal. 1995. Zasada pomocniczości. Kraków: Znak.
Google Scholar
Münch, Ingo. 2001. „Godność człowieka w niemieckim prawie konstytucyjnym”. W Godność człowieka jako kategoria prawa. Red. K. Complak. 101–109. Wrocław.
Google Scholar
Najman, Michał. 2021. „Jak rozumieć godność w prawie”. Acta Universitatis Wratislaviensis 4072. Przegląd Prawa i Administracji CXXVII: 95–113.
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.19195/0137-1134.127.6
Pastuszka, Józef. 1957. Psychologia ogólna. Tom II. Wydanie drugie zmienione. Sandomierz: Towarzystwo Naukowe Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego oraz Wydawnictwo Diecezjalne w Sandomierzu.
Google Scholar
Picker, Eduard. 2007. Godność człowieka a życie ludzkie. Warszawa: Oficyna Naukowa.
Google Scholar
Piechowiak, Marek. 1999. Filozofia praw człowieka. Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL.
Google Scholar
Piluś, Henryk. 1998. Godność człowieka jako osoby. Warszawa: Heliodor.
Google Scholar
Sierpowska, Iwona. 2016. „Wolność, godność i prawo do samostanowienia a udzielanie świadczeń z pomocy społecznej”. Wrocławskie Studia Erazmiańskie X.
Google Scholar
Zdyb, Marian. 2012. „Godność człowieka w świetle art. 30 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej”. W Normatywny wymiar godności człowieka. Red. Wojciech Lis, Adam Balicki. 41–72. Lublin: Wydawnictwo KUL.
Google Scholar
Ziembiński, Zygmunt. 1992. O pojmowaniu sprawiedliwości. Lublin: Daimonion, Instytut Wydawniczy.
Google Scholar
Pobrania
Opublikowane
Wersje
- 2024-02-26 - (2)
- 2023-12-14 - (1)
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
