Political Crime as a Legal and Criminal Category

Authors

DOI:

https://doi.org/10.18778/0208-6069.92.11

Keywords:

political crime, crime against the state, state security

Abstract

Political crimes, even though they were not ‘explicitly’ defined by the legislator in the contemporary code solution of June 6, 1997, constitute a specific set of prohibited acts, undertaken by the perpetrator under specific political and social conditions. In the criminal code of 6 June 1997, the legislator distinguished the factual states of acts directed against the state (similarly in the Criminal Code of 1969 and the Penal Code of 1932), which bear the features of punishable acts of a political nature. In the interwar period, the acts were specified in two ordinances of the President of the Republic of Poland from 1928 and 1934, penalizing the crime of espionage, and in the penal code of 1932. The typification of these acts was not too complicated and was quite uniform. After 1944/1945, the term ‘counter-revolutionary crime’ was coined in the doctrine of communist criminal law. The nature of the decrees of 1944–1946 settling with the past dominated the interpretations of this concept until 1956. After the October coup, this prohibited act was treated differently. At that time, there was a departure from hyper-criminalization and hyper-penalization of similar behaviors in favor of the persistence of pro-criminalization and pro-penalization tendencies. Doctrinal considerations on the treatment of acts defined as counter-revolutionary crimes dominated at that time its criminal characteristics. A counter-revolutionary act was always a political act. Forcing the penal code of 1969 into the legal system of the state organized the catalog of political acts directed against the state. They were already defined in the title of a chapter of the 1969 Penal Code – as crimes against the political and economic interests of the state. After the breakthrough of 1989 and the initiation of the process of systemic deconstruction, the legislator was faced with the challenge of rehabilitation of people sentenced for (political) activities for the sake of the independent existence of the Polish state and the issue of the settlement of previous criminal (political) state activities. Finally, in the Penal Code of 1997, Art. 127–137 (9) a list of acts against the state that should be defined as political crimes was defined.

Downloads

Download data is not yet available.

References

Andrejew, Igor. 1989. Podstawowe pojęcia nauki o przestępstwie. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Google Scholar

Arnold, Jörg. Ewa Weigend. 1998. „Prawo karne, zmiana systemu politycznego i obrachunek z przeszłością w Polsce i w Niemczech. Próba podsumowania”. W Prawo karne a problem zmiany ustroju politycznego. 23–57. Red. Albin Eser, Andzej Zoll. Kraków: Zakamycze.
Google Scholar

Bosiacki, Adam. 1998. „U źródeł socjalizmu realnego: koncepcja prawa według Lenina”. Studia Iuridica 35: 15–42.
Google Scholar

Falandysz, Lech. Krzysztof Poklewski-Koziełł. 1989. „Przestępczość polityczna – zarys problematyki”. Archiwum Kryminologii 16: 189–210.
Google Scholar

Gardocki, Lech. 1998. Prawo karne. Warszawa: C.H. Beck.
Google Scholar

Hoc, Stanisław. 1984. „Przestępstwo polityczne. Koncepcje teoretyczne i ustawowe”. Zeszyty Naukowe Ministerstwa Spraw Wewnętrznych 37: 101–115.
Google Scholar

Hoc, Stanisław. 2003. Przestępstwa przeciwko Rzeczypospolitej Polskiej. Opole: Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego.
Google Scholar

Kardas, Piotr. 1998. „Przestępstwo polityczne w prawie polskim. Próba analizy teoretycznej na tle obowiązującego stanu prawnego”. Czasopismo Prawa Karnego i Nauk Penalnych 1–2: 135–196.
Google Scholar

Kauba, Krzysztof. 1995. „Ustawa rehabilitacyjna’”. Studia Iuridica 37: 177–186.
Google Scholar

Kładoczny, Piotr. 1998. „Kilka uwag na temat dekretu z 30 października 1944 r. o ochronie państwa”. Studia Iuridica 35: 137–158.
Google Scholar

Lam, Stanisław. Red. 1927. Ilustrowana encyklopedia Trzaski, Everta i Michalskiego: z wieloma mapami, tablicami i ilustracjami w tekście. T. 4. Warszawa: Trzaska, Evert i Michalski.
Google Scholar

Lityński, Adam. 1976. Przestępstwa polityczne w polskim prawie karnym XVI–XVIII wieku. Katowice: Uniwersytet Śląski.
Google Scholar

Lityński, Adam. 2002. W wieku totalitaryzmów. Między humanitaryzmem a totalitaryzmem. Studia z dziejów prawa karnego. Tychy: Śląskie Wydawnictwa Naukowe WSZiNS.
Google Scholar

Popławski, Henryk. 1986. „Przestępstwa polityczne”. Zeszyty Naukowe Akademii Spraw Wewnętrznych 42: 115–130.
Google Scholar

Rajzman, Henryk. 1948. Zdrada kraju w prawie polskim. Warszawa: Książka.
Google Scholar

Rogemann, Herwig. 1998. „Karnoprawny stosunek do przeszłości NRD na przykładzie odpowiedzialności za strzały przy Murze Berlińskim i sądowe bezprawie jako obraz politycznego prawa karnego”. W Prawo karne a problem zmiany ustroju politycznego. 93–120. Red. Albin Eser, Andrzej Zoll. Kraków: Zakamycze.
Google Scholar

Utrat-Milecki, Jarosław. 1997. Polityczność przestępstwa. Warszawa: Uniwersytet Warszawski.
Google Scholar

Utrat-Milecki, Jarosław. 1998. „Ius Aequum?” Studia Iurudica 35: 115–136.
Google Scholar

Wilk, Lesław. 1993. „Ustawowa rehabilitacja osób represjonowanych za działalność na rzecz niepodległości”. Problemy Prawa Karnego 19: 63–73.
Google Scholar

Wojciechowska, Janina. 1975. Zdrada ojczyzny w polskim prawie karnym na tle porównawczym. Wrocław: Ossolineum.
Google Scholar

Zoll, Andrzej. 1997. „Problem okoliczności wyłączających bezprawność czynu w okresie politycznej zmiany systemu”. Czasopismo Prawa Karnego i Nauk Penalnych 1: 93–102.
Google Scholar

Dekret Polskiego Komitetu Wyzwolenia Narodowego z dnia 31 sierpnia 1944 r. o wymiarze kary dla faszystowsko-hitlerowskich zbrodniarzy winnych zabójstw i znęcania się nad ludnością cywilną i jeńcami oraz dla zdrajców Narodu Polskiego, (Dz.U. z 1944 r., nr 4, poz. 16).
Google Scholar

Dekret Polskiego Komitetu Wyzwolenia Narodowego z dnia 23 września 1944 r. – Kodeks Karny Wojska Polskiego, (Dz.U. z 1944 r., nr 6, poz. 27).
Google Scholar

Dekret z dnia 16 listopada 1945 r. o przestępstwach szczególnie niebezpiecznych w okresie odbudowy Państwa, (Dz.U. z 1945 r., nr 53, poz. 300).
Google Scholar

Dekret z dnia 22 stycznia 1946 r. o odpowiedzialności za klęskę wrześniową i faszyzację życia państwowego, (Dz.U. z 1946 r., nr 5, poz. 46).
Google Scholar

Dekret z dnia 13 czerwca 1946 r. o przestępstwach szczególnie niebezpiecznych w okresie odbudowy Państwa, (Dz.U. z 1946 r., nr 30, poz. 192).
Google Scholar

Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. uchwalona przez Zgromadzenie Narodowe w dniu 2 kwietnia 1997 r., przyjęta przez Naród w referendum konstytucyjnym w dniu 25 maja 1997 r., podpisana przez Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej w dniu 16 lipca 1997 r., (Dz.U. z 1997 r., nr 78, poz. 483).
Google Scholar

Konwencja o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności sporządzona w Rzymie dnia 4 listopada 1950 r., zmieniona następnie Protokołami Nr 3, 5 i 8 oraz uzupełniona Protokołem Nr 2, (Dz.U. z 1993 r., nr 61, poz. 284).
Google Scholar

Międzynarodowy Pakt Praw Obywatelskich i Politycznych otwarty do podpisu w Nowym Jorku dnia 19 grudnia 1966 r., (Dz.U. z 1977 r., nr 38, poz. 167).
Google Scholar

Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych z dnia 6 stycznia 1984 r. w sprawie warunków użycia środków przymusu bezpośredniego przez funkcjonariuszy Służby Bezpieczeństwa i Milicji Obywatelskiej, (Dz.U. z 1984 r., nr 6, poz. 29).
Google Scholar

Rozporządzenie Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 16 lutego 1928 r. o karach za szpiegostwo i niektóre inne przestępstwa przeciw Państwu, (Dz.U. z 1928 r., nr 18, poz. 16).
Google Scholar

Rozporządzenie Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 11 lipca 1932 r. – Kodeks karny, (Dz.U. z 1932 r., nr 60, poz. 571).
Google Scholar

Ustawa z dnia 17 marca 1921 r. – Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej, (Dz.U. z 1921 r., nr 44, poz. 267).
Google Scholar

Ustawa z dnia 19 kwietnia 1969 r. – Kodeks karny, (Dz.U. z 1969 r., nr 13, poz. 94).
Google Scholar

Ustawa z dnia 12 lipca 1995 r. o zmianie Kodeksu karnego, Kodeksu karnego wykonawczego oraz o podwyższeniu dolnych i górnych granic grzywien i nawiązek w prawie karnym, (Dz.U. z 1995 r., nr 95, poz. 475).
Google Scholar

Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks karny, (Dz.U. z 1997 r., nr 88, poz. 553).
Google Scholar

Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks karny wykonawczy, (Dz.U. z 1997 r., nr 90, poz. 557).
Google Scholar

Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks postępowania karnego, (Dz.U. z 1997 r., nr 89, poz. 555).
Google Scholar

Ustawa z dnia 18 grudnia 1998 r. o Instytucie Pamięci Narodowej – Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu, (Dz.U. z 1998 r., nr 155, poz. 1016).
Google Scholar

https://dejure.org/gesetze/StGB/94.html
Google Scholar

https://www.bpb.de/nachschlagen/lexika/recht-a-z/22377/hochverrat
Google Scholar

Published

2020-11-03

How to Cite

Kuczur, T. (2020). Political Crime as a Legal and Criminal Category. Acta Universitatis Lodziensis. Folia Iuridica, 92, 147–171. https://doi.org/10.18778/0208-6069.92.11

Issue

Section

Articles