Zakres autonomii informacyjnej pracownika w przedmiocie danych dotyczących religii lub wyznania

Magdalena Kuba

doi:10.18778/0208-6069.111.11

Autor

Magdalena Kuba Akademia Leona Koźmińskiego w Warszawie; Uniwersytet Łódzki https://orcid.org/0000-0002-9090-4737

DOI:

https://doi.org/10.18778/0208-6069.111.11

Słowa kluczowe:

autonomia informacyjna, przetwarzanie danych osobowych, dane wrażliwe, religia, wyznanie, zgoda pracownika

Abstrakt

Celem artykułu jest podjęcie próby oceny zakresu autonomii informacyjnej pracownika w przedmiocie danych dotyczących religii lub wyznania pracownika przy uwzględnieniu uwarunkowań prawnych wynikających zarówno z przepisów prawa europejskiego, jak i regulacji krajowych. Autor poddaje analizie dopuszczalność przetwarzania przez pracodawcę informacji nt. religii lub wyznania pracownika jako okoliczność determinującą zakres swobody pracownika odnośnie do ujawniania ww. danych. Zagadnienie to rozważa w szczególności w kontekście udzielania pracownikom zwolnień od pracy w celu obchodzenia świąt religijnych, zauważając, że regulacje dotyczące tej kwestii nie przewidują jednocześnie upoważnienia dla pracodawcy do przetwarzania danych nt. religii lub wyznania, a zatem nie czynią zadość wymogom określonym w art. 9 ust. 2 lit. b rozporządzenia 2016/679.

Pobrania

Brak dostępnych danych do wyświetlenia.

Bibliografia

Adamus, A. 2008. „Zgoda na przetwarzanie danych osobowych jako wyraz autonomii informacyjnej jednostki”. Radca Prawny 2: 6–16.
Google Scholar

Banaszak, Bogusław. 2014. „Unia Europejska jako wspólnota wartości”. Przegląd Sejmowy 4: 9–21.
Google Scholar

Barta, Janusz. Ryszard Markiewicz. 2001. Ochrona danych osobowych. Komentarz. Kraków: Kantor Wydawniczy Zakamycze.
Google Scholar

Bień, Alicja. 2024. „Wolność religijna w miejscu pracy w orzecznictwie Europejskiego Trybunału Praw Człowieka”. Acta Universitatis Lodziensis. Folia Iuridica 107: 177–189. https://doi.org/10.18778/0208-6069.107.14
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.18778/0208-6069.107.14

Brzozowski, Wojciech. 2012. „Uzewnętrznianie przynależności religijnej. Zagadnienia systemowe”. W Prawne granice wolności sumienia i wyznania. 271–285. Red. Roman Wieruszewski, Mirosław Wyrzykowski, Lena Kondratiewa-Bryzik. Warszawa: Wolters Kluwer.
Google Scholar

Falski, Jacek. 2018. „Nowe tendencje interpretacyjne w orzecznictwie ETPC z zakresu prawa do wolności myśli, sumienia i religii”. Studia Prawnicze 2(214): 35–71. https://doi.org/10.37232/sp.2018.2.2
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.37232/sp.2018.2.2

Florczak-Wątor, Monika. 2023. „Komentarz do art. 51”. W Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz. Red. Piotr Tuleja. Warszawa: Wolters Kluwer.
Google Scholar

Góral, Zbigniew (red.). Krzysztof Stefański. 2013. Czas pracy. Warszawa: Wolters Kluwer.
Google Scholar

Grzybowski, Karol. 2020. „Autonomia informacyjna jednostki a zgoda na przetwarzanie przez pracodawcę danych osobowych”. Przegląd Sejmowy 6(161): 47–67. https://doi.org/10.31268/PS.2020.80
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.31268/PS.2020.80

Kamiński, Ireneusz C. 2012. „Wolność myśli, sumienia i wyznania a swoboda wypowiedzi”. W Prawne granice wolności sumienia i wyznania. 217–242. Red. Roman Wieruszewski, Mirosław Wyrzykowski, Lena Kondratiewa-Bryzik. Warszawa: Wolters Kluwer.
Google Scholar

Kuba, Magdalena. 2022. „Komentarz do art. 221a”. W Kodeks pracy. Komentarz. Tom I. 258–265. Red. Krzysztof W. Baran. Warszawa: Wolters Kluwer.
Google Scholar

Kucharski, Olgierd. Paweł Wolnicki. 2018. „Przetwarzanie danych osobowych dotyczących zatrudnienia w Kościołach i innych związkach wyznaniowych”. Studia z Zakresu Prawa Pracy i Polityki Społecznej 25(4): 355–364. https://doi.org/10.4467/25444654SPP.18.022.8950
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.4467/25444654SPP.18.022.8950

Litwiński, Paweł (red.). Paweł Barta. Maciej Kawecki. 2018. Rozporządzenie UE w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i swobodnym przepływem takich danych. Komentarz. Warszawa: C.H.Beck.
Google Scholar

Lubasz, Dominik. 2018. „Komentarz do art. 4 pkt 11”. W RODO. Ogólne rozporządzenie o ochronie danych. Komentarz. 242–263. Red. Edyta Bielak-Jomaa, Dominik Lubasz. Warszawa: Wolters Kluwer.
Google Scholar

Mielczarek, Marcin A. 2013. Realizacja wolności religijnej w zatrudnieniu pracowniczym. Warszawa: Difin.
Google Scholar

Safjan, Marek. 2007. Wyzwania dla państwa prawa. Warszawa: Wolters Kluwer.
Google Scholar

Skwarzyński, Michał. 2013. „Sprzeciw sumienia w europejskim i krajowym systemie ochrony praw człowieka”. Przegląd Sejmowy 6(119): 9–26.
Google Scholar

Skwarzyński, Michał. 2016. „Korzystanie ze sprzeciwu sumienia w kontekście zasady równouprawnienia i kryterium zawodu”. Studia z Prawa Wyznaniowego 19: 63–88. https://doi.org/10.31743/spw.124
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.31743/spw.124

Sobczak, Witold. 2012. „Komentarz do art. 18. W Międzynarodowy pakt praw obywatelskich (osobistych) i politycznych. Komentarz. 419–460. Red. Roman Wieruszewski. Warszawa: Wolters Kluwer.
Google Scholar

Sobczyk, Arkadiusz. 2019. RODO. Rozproszona władza publiczna. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Google Scholar

Sobczyk, Paweł. 2010. „Ograniczenia praw podmiotów ze względu na przetwarzanie danych osobowych dotyczących przekonań religijnych i przynależności wyznaniowej”. Studia z Prawa Wyznaniowego 13: 143–159.
Google Scholar

Sobczyk, Paweł. Michał Poniatowski. 2016. Polskie prawo wyznaniowe. Wybór orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego. W 30. rocznicę utworzenia Trybunału Konstytucyjnego. Lublin: Wydawnictwo Naukowe Academicon.
Google Scholar

Strzała, Marek. 2015. „Gwarancje wolności religijnej w przepisach prawa pracy: Zarys stanu prawnego de lege lata i postulaty de lege ferenda”. Internetowy Przegląd Prawniczy TBSP UJ 4(21): 100–119.
Google Scholar

Szewczyk, Helena. 2007. Ochrona dóbr osobistych w zatrudnieniu. Warszawa: Wolters Kluwer.
Google Scholar

Torbus, Urszula. 2018. „Dane szczególnie chronione w stosunkach pracy”. W RODO. Ochrona danych osobowych w zatrudnieniu ze wzorami. 90–113. Red. Małgorzata Mędrala. Warszawa: Wolters Kluwer.
Google Scholar

Winczorek, Piotr. 2008. Komentarz do Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 roku. Warszawa: LIBER.
Google Scholar

Wujczyk, Marcin. 2012. Prawo pracownika do ochrony prywatności. Warszawa: Wolters Kluwer.
Google Scholar

Wyka, Teresa. 2012. „Propozycje zmian w prawie pracy w zakresie gromadzenia i przetwarzania danych osobowych kandydata na pracownika i pracownika”. W Ochrona danych osobowych podmiotów objętych prawem pracy i prawem ubezpieczeń społecznych. Stan obecny i perspektywy zmian. 130–143. Red. Teresa Wyka, Arleta Nerka. Warszawa: Wolters Kluwer.
Google Scholar

Zubik, Marek. 2007. „Podmioty konstytucyjnych wolności, praw i obowiązków”. Przegląd Legislacyjny 2(60): 26–43.
Google Scholar

Powszechna Deklaracja Praw Człowieka przyjęta dnia 10 grudnia 1948 r. przez Zgromadzenie Ogólne ONZ.
Google Scholar

Konwencja o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności z dnia 4 listopada 1950 r. (Dz.U. z 1993 r. Nr 61, poz. 284).
Google Scholar

Międzynarodowy Pakt Praw Obywatelskich i Politycznych z dnia 19 grudnia 1966 r. (Dz.U. z 1977 r. Nr 38, poz. 167).
Google Scholar

Karta praw podstawowych Unii Europejskiej z dnia 7 grudnia 2000 r. (Dz. Urz. UE C 326 z dnia 26 października 2012 r., s. 391).
Google Scholar

Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (Dz. Urz. UE L 119 z dnia 4 maja 2016 r.).
Google Scholar

Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz.U. Nr 78, poz. 483 ze zm.). Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (t.j. Dz.U. z 2025 r. poz. 277).
Google Scholar

Ustawa z dnia 17 maja 1989 r. o gwarancjach wolności sumienia i wyznania (t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 265).
Google Scholar

Ustawa z dnia 4 lipca 1991 r. o stosunku Państwa do Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego (t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 544).
Google Scholar

Ustawa z dnia 13 maja 1994 r. o stosunku Państwa do Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego w Rzeczypospolitej Polskiej (t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 509).
Google Scholar

Ustawa z dnia 5 grudnia 1996 r. o zawodzie lekarza i lekarza dentysty (t.j. Dz.U. z 2024 r. poz. 1287).
Google Scholar

Ustawa z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (t.j. Dz.U. z 2024 r. poz. 44).
Google Scholar

Rozporządzenie Ministrów Pracy i Polityki Socjalnej oraz Edukacji Narodowej z dnia 11 marca 1999 r. w sprawie zwolnień od pracy lub nauki osób należących do kościołów i innych związków wyznaniowych w celu obchodzenia świąt religijnych nie będących dniami ustawowo wolnymi od pracy (Dz.U. Nr 26, poz. 235).
Google Scholar

Dekret ogólny w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych w Kościele katolickim wydany przez Konferencję Episkopatu Polski w dniu 13 marca 2018 r., Akta Konferencji Episkopatu Polski 30/2018.
Google Scholar

Wyrok TK z dnia 20 listopada 2002 r., K 41/02.
Google Scholar

Wyrok TK z dnia 19 czerwca 2018 r., SK 19/17, OTK-A 2018/42.
Google Scholar

Europejska Rada Ochrony Danych, Wytyczne 05/2020 dotyczące zgody na mocy rozporządzenia 2016/679 z dnia 4 maja 2020 r.
Google Scholar

Komitet Praw Człowieka ONZ, Komentarz Ogólny nr 22 do Międzynarodowego Paktu Praw Obywatelskich i Politycznych z dnia 30 lipca 1993 r., CCPR/C/21/Rev.1/Add.4.
Google Scholar