This is an outdated version published on 2023-12-22. Read the most recent version.

Procedure of Gender Change

Authors

Łukasz Krzyżewski Uniwersytet Łódzki, Wydział Prawa i Administracji, Szkoła Doktorska Nauk Społecznych UŁ https://orcid.org/0000-0001-6123-8993

DOI:

https://doi.org/10.18778/0208-6069.105.02

Keywords:

transsexualism, gender change, procedure, capacity to be sued, jurisprudence

Abstract

Lately in Poland the topic of transgender is rising to the higher ranks then before. These paper presents legal aspect of sex change in Poland which is one of a few countries that does not address that issue in the statutory form but has only resolved it by jurisprudence. Author presents current procedure of changing gender in Poland and history of its evolution over the years. Procedure of sex change has been fully developed by jurisprudence based on art. 189 of the Civil Procedure Code which made numerous problems arise. All of them require addressing and will be covered in this article. Paper also shows most important judicature of The European Court of Human Rights and international law regarding transsexualism and legal aspects of it. Author concludes the paper by pointing necessary steps that Polish legislator should take in discussed matter.

Downloads

Download data is not yet available.

References

Adamczewska-Stachura, Milena. Paulina Pilch. 2020. Postępowanie w sprawach o ustalenie płci – przewodnik dla sędziów i pełnomocników. Warszawa: Biuro Rzecznika Praw Obywatelskich.
Google Scholar

Bieńkowska, Małgorzata. 2012. Transseksualizm w Polsce. Białystok: Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku.
Google Scholar

Błaszczak, Łukasz. 2007. „Charakter prawny powództwa o zmianę płci. Dylematy na gruncie prawa procesowego cywilnego”. Wrocławskie Studia Erazmiańskie 9: 131–156.
Google Scholar

Błaszczak, Łukasz. 2021. Powództwo oczywiście bezzasadne. Art. 1911 k.p.c. Warszawa: Wolters Kluwer.
Google Scholar

Czech, Bronisław. 2019. Kodeks postępowania cywilnego. T. 1. Komentarz art. 1–205. Red. Andrzej Marciniak. Warszawa: C.H. Beck.
Google Scholar

Manowska, Małgorzata. 2020. „Komentarz do art. 189”. W Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz. Tom I. Red. Małgorzata Manowska. LEX/el.
Google Scholar

Marciniak, Andrzej. 2020. Postępowanie cywilne w zarysie. Red. Andrzej Marciniak, Witold Broniewicz, Ireneusz Kunicki. Warszawa: Wolters Kluwer.
Google Scholar

Ostojska, Joanna. 2014. Sądowa zmiana płci. Warszawa: Uniwersytet Warszawski.
Google Scholar

Remin, Katarzyna. 2008. Zasady Yogyakarty. Zasady stosowania międzynarodowego prawa praw człowieka w stosunku do orientacji seksualnej oraz tożsamości płciowej. Warszawa: Kampania Przeciw Homofobii.
Google Scholar

Śledzińska-Simon, Anna. 2013. Sytuacja prawna osób transpłciowych w Polsce. Raport z badań i propozycje zmian. Red. Wiktor Śmiszka, Krzysztof Dynarski. Warszawa: Fundacja Trans-Fuzja, Polskie Towarzystwo Prawa Antydyskryminacyjnego.
Google Scholar

Urbanowicz, Katarzyna. Magdalena Bętkowska. 2018. „Prawne aspekty zmiany płci – uwagi na gruncie prawa polskiego oraz wybranych krajów europejskich”. Medyczna Wokanda 10: 99–109.
Google Scholar

Zielonacki, Andrzej. 1988. „Zmiana płci w świetle prawa polskiego”. Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny 2: 39–55.
Google Scholar

Konwencja O Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności sporządzona w Rzymie dnia 4.11.1950 r., zmieniona następnie Protokołami nr 3, 5 i 8 oraz uzupełniona Protokołem nr 2 (Dz.U. z 1993 r. nr 61 poz. 284 z późn. zm.).
Google Scholar

Dekret z dnia 8.06.1955 r. Prawo o aktach stanu cywilnego (Dz.U. nr 25 poz. 151 z późn. zm.).
Google Scholar

Ustawa z dnia 25.02.1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 1359 ze zm.; dalej: k.r.o.).
Google Scholar

Ustawa z dnia 17.11.1964 r. Kodeks postępowania cywilnego (t.j. Dz.U. z 2021 r. poz. 1805 z późn. zm.).
Google Scholar

Ustawa z dnia 6.06.1997 r. Kodeks karny (t.j. Dz.U. z 2021 r. poz. 2345 z późn. zm.).
Google Scholar

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z 12.09.1989 r. o niedyskryminacji transseksualistów, Dz. Urz. C 256 z 9.10.1989 r., Doc, A 3–16/89.
Google Scholar

Postanowienie SA w Katowicach z 13.06.2017 r., V ACz 495/17, LEX nr 2317651.
Google Scholar

Postanowienie SN z 22.03.1991 r., III CRN 28/91, LEX nr 519375.
Google Scholar

Postanowienie SO w Warszawie z 14.02.2018 r., VI Co 1080/16, POSP.
Google Scholar

Uchwała SN z 25.02.1978 r., III CZP 100/77, OSP 1983, nr 10, poz. 217.
Google Scholar

Uchwała SN (7) z 22.06.1989 r., III CZP 37/89, OSNC 1989, nr 12, poz. 188.
Google Scholar

Uchwała SN z 25.01.1995 r., III CZP 176/94, OSNC 1995, nr 5, poz. 74.
Google Scholar

Uchwała SN z 22.09.1995 r., III CZP 118/95, OSNC 1996, nr 1, poz. 7.
Google Scholar

Wyrok ETPC z 17.10.1986 r., Rees v. Wielka Brytania, 9532/81.
Google Scholar

Wyrok ETPC z 11.07.2002 r., Christine Goodwin v. Wielka Brytania, 28957/95.
Google Scholar

Wyrok ETPC z 17.07.2022 r., Y v. Polska, 74131/13.
Google Scholar

Wyrok SA w Łodzi z 15.12.2017 r., I ACa 531/17, LEX nr 2463463.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.21503/lex.v16i20.1455

Wyrok SN z 17.11.2000 r., V CKN 221/00, LEX nr 52658.
Google Scholar

Wyrok SN z 30.11.2000 r., I CKN 903/00, LEX nr 512061.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1026//1616-1041.00.0.30

Wyrok SN z 6.12.2013 r., I CSK 146/13, LEX nr 1415181.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.21503/lex.v12i14.613

Wyrok SN z 10.01.2019 r., II CSK 371/18, OSNC 2019, nr 10, poz. 104.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.20913/1815-3186-2019-1-10

Wyrok SO w Słupsku z 20.11.2017 r., I C 36/17, LEX nr 2448639.
Google Scholar

Wyrok SO w Warszawie z 26.02.2019 r., I C 478/18, LEX nr 2669197.
Google Scholar

Wyrok SO w Warszawie z 24.04.2019 r., I C 138/17, LEX nr 2685105.
Google Scholar

Wyrok TK z 4.04 2001 r., K 11/00, OTK ZU nr 3/2001, poz. 54.
Google Scholar

Wyrok TK z 7.03.2007 r., K 28/05, OTK-A 2007, nr 3, poz. 24.
Google Scholar

Wyrok TSUE z 17.04.2006 r., C-423/04 Richards v. Secretary of State for Work and Pensions.
Google Scholar

Wyrok TSUE z 30.04.1996 r., C-13/94P S i Cornwall County Council.
Google Scholar

ETPC X v. Niemcy, 6699/74 dec. z 15.12.1974 r. https://hudoc.echr.coe.int/eng#{„itemid”:[„001–74330”]} (dostęp: 21.03.2022).
Google Scholar

List Rzecznika Praw Obywatelskich do Ministra Sprawiedliwości z dnia 1.08.2011 r. RPO-660929-I/10/MO.
Google Scholar

Międzynarodowa Klasyfikacja Chorób ICD-11 HA60 Gender incongruence of adolescence or adulthood.
Google Scholar

Ustawa z dnia 10.09.2015 r. o uzgodnieniu płci, uchwalona na pos. nr 99 dnia 10.09.2015.
Google Scholar

Downloads

PDF (Język polski)

Published

2023-12-22

Versions

2024-02-15 (2)
2023-12-22 (1)

How to Cite

Krzyżewski, Łukasz. (2023). Procedure of Gender Change. Acta Universitatis Lodziensis. Folia Iuridica, 105, 19–35. https://doi.org/10.18778/0208-6069.105.02