Longing for a deeper life in a world of prosperity: syndrome of “superfluous man”

Authors

  • Łukasz Kutyło Uniwersytet Łódzki, Wydział Ekonomiczno-Socjologiczny, Katedra Socjologii Polityki i Moralności,

DOI:

https://doi.org/10.18778/2300-1690.23.08

Keywords:

existential crisis, late modernity,, sense of life, spirituality

Abstract

A starting point for the considerations undertaken in the paper was the internal state, which was signaled by spiritual nomads and manifested in lack of sense, emotional exhaustion and a feeling of helplessness. It took the form of a spiritual crisis that usually lasted for a long time and manifested itself with varying intensity. In order to describe this state I used the following name: a syndrome of “superfluous man”. I assumed that the syndrome is a more common and more complex phenomenon, and that the processes taking place in society play a significant role in its formation. Trying to explain my position, I referred to the case of 42-year-old Klaudia. Her story shows that possible cause of the syndrome is an inability to fit into a “world” in which the emphasis is on having. People who want a deeper life are “superfluous” in it.

Author Biography

Łukasz Kutyło, Uniwersytet Łódzki, Wydział Ekonomiczno-Socjologiczny, Katedra Socjologii Polityki i Moralności,

Łukasz Kutyło – doktor socjologii, adiunkt w Katedrze Socjologii Polityki i Moralności UŁ. Interesuje się socjologią duchowości, moralności, pracy oraz religii. Prowadził badania m.in. na temat sekularyzacji, deprywatyzacji religii, norm społecznych (oraz ich wpływu na życie gospodarcze). Obecnie zajmuje się „duchowymi nomadami” i syndromem „człowieka zbędnego”. Poza zainteresowaniami naukowymi, fascynuje się Europą Wschodnią, Azją Środkową i Bliskim Wschodem.

References

Benisz, H. (1996). O poszukiwaniu sensu życia. Od poczucia braku sensu do odkrycia wiary w nadsens, czyli odpowiedź V.E. Frankla na problemy egzystencjalne człowieka, Przegląd Filozoficzny – Nowa Seria nr 4(20), ss. 43–60.
View in Google Scholar

Bey, H. (2009). Tymczasowa Strefa Autonomiczna. Kraków: Korporacja Ha!art.
View in Google Scholar

Blass, R. (2009). Poza iluzją. Psychoanaliza a kwestia prawdy religijnej. W: David M. Black (red.), Psychoanaliza i religia w XXI wieku. Kraków:
View in Google Scholar

Wydawnictwo WAM.
View in Google Scholar

Buksik, D. (2009). Nuda, apocomia, pustka – Choroby dotykające współczesnego człowieka czy nerwica noogenna w ujęciu V.E. Frankla?, Studia Psychologica UKSW nr 9, ss. 191–199.
View in Google Scholar

Bunge, G. (2007). Acedia. Duchowa depresja. Nauka duchowa Ewagriusza z Pontu o acedii. Kraków: Wydawnictwo Benedyktynów „Tyniec”.
View in Google Scholar

Büssing, A., Starck, L., van Treeck, K. (2021). Experience of Spiritual Dryness and Acedia Symptoms in Seventh-Day Adventists, Journal of Religion and Health vol. 60(2), pp. 1261–1280.
View in Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1007/s10943-020-01092-7

Cyrek, O. (2013). Acedia i sposoby jej zwalczania w ujęciu Jana Klimaka, Studia Paradyskie nr 23, ss. 21–41.
View in Google Scholar

Delsol, Ch. (2003). Esej o człowieku późnej nowoczesności. Kraków: Wydawnictwo „Znak”.
View in Google Scholar

Delsol, Ch. (2020). Czas wyrzeczenia. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.
View in Google Scholar

Ewagriusz z Pontu (2007). Pisma ascetyczne (Tom I). Kraków: Wydawnictwo Benedyktynów „Tyniec”.
View in Google Scholar

Frankl, V. E. (2018). Wola sensu. Założenia i zastosowanie logoterapii. Warszawa: Wydawnictwo „Czarna owca”.
View in Google Scholar

Frankl, V.E. (2016). Człowiek w poszukiwaniu sensu. Głos nadziei z otchłani Holokaustu. Warszawa: Wydawnictwo „Czarna owca”.
View in Google Scholar

Fromm, E. (2017). Mieć czy być? Poznań: Wydawnictwo „Rebis”.
View in Google Scholar

Giordan, G. (2007). Spirituality: From a Religious Concept to a Sociological Theory. In: K. Flanegan, Peter C. Jupp (eds.), A Sociology of Spiritualty. New York: Routledge.
View in Google Scholar

Heschel, A. (2008). Człowiek szukający Boga: szkice o modlitwie i symbolach. Kraków: Wydawnictwo „Znak”.
View in Google Scholar

Jan Klimak (2019). Drabina raju. Kęty: Wydawnictwo „Marek Derewiecki”.
View in Google Scholar

Jünger, E. (2018). Eumeswil. Kraków: Korporacja Ha!art.
View in Google Scholar

Kutyło, Ł. (2022). Bojaźń i drżenie: doświadczenie kryzysu duchowego w procesie stawania się duchowym nomadą, Collectanea Theologica nr 3(92), ss. 221–235.
View in Google Scholar DOI: https://doi.org/10.21697/ct.2022.92.3.07

Längle, A. (2003). Analiza egzystencjalna – poszukiwanie zgodny na życie, Psychoterapia nr 2(125), ss. 33–45.
View in Google Scholar

Leśniewski, K. (2006). „Nie potrzebują lekarza zdrowi…”. Hezychastyczna metoda uzdrawiania człowieka. Lublin: Wydawnictwo Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego.
View in Google Scholar

Luckmann, T. (1990). Shrinking Transcendence, Expanding Religion? Sociological Analysis vol. 50(2), pp. 127–138.
View in Google Scholar DOI: https://doi.org/10.2307/3710810

Luckmann, T. (2006). Niewidzialna religia. Problem religii w nowoczesnym społeczeństwie. Kraków: Zakład Wydawniczy „Nomos”.
View in Google Scholar

Macheta, L. (2003). Demon południa i zafałszowanie egzystencji. O acedii starożytnego mnicha i zbędności inteligenta rosyjskiego XIX wieku. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
View in Google Scholar

Macheta, L. (2017). Acedia a lype w pismach
View in Google Scholar

Ewagriusza z Pontu. Teo-antropologia ontologiczna, Analecta Cracoviensia nr 49, ss. 111–128.
View in Google Scholar

Marcuse, H. (1998). Eros i cywilizacja. Warszawa: Wydawnictwo „Muza”.
View in Google Scholar

Messer, S.B. (2002). A psychodynamic perspective on resistance in psychotherapy: vive la resistance, Journal of Clinical Psychology vol. 58(2), pp. 157–163.
View in Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1002/jclp.1139

Michalski, K. (2019). Nerwice noogenne jako cierpienie na bezsens życia w logoterapii i analizie egzystencjalnej Viktora E. Frankla, Studia z historii filozofii nr 2(10), ss. 143–171.
View in Google Scholar DOI: https://doi.org/10.12775/szhf.2019.020

Nietzsche, F. (1999). To rzekł Zaratustra. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.
View in Google Scholar

Nowacki, A. (2014). Dzieci przez matkę odrzucone. „Zbędni ludzie” w prozie Mykoły Chwylowego, Rusycystyczne Studia Literaturoznawcze nr 24, ss. 157–168.
View in Google Scholar

Poleszak, L. (2010). Lenistwo duchowe, Sympozjum nr 1(19), ss. 175–188.
View in Google Scholar

Popielski, K. (2007). Poczucie sensu jako doświadczenie egzystencjalnie znaczące i potrzeba rozwojowa. W: M. Dudzikowa, M. Czerepniak-Walczak (red.), Wychowanie. Pojęcia – procesy – konteksty. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
View in Google Scholar

Radosz, J. (2020). Лишний человек и маленький человек в русской литературе XXI века, Przegląd Rusycystyczny nr 4(172), ss. 207–217
View in Google Scholar DOI: https://doi.org/10.31261/pr.9101

Smith, J.M., Halligan C.L. (2021). Making Meaning without a Maker: Secular Consciousness through Narrative and Cultural Practice, Sociology of Religion: A Quarterly Review vol. 82(1), pp. 85–110.
View in Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1093/socrel/sraa016

Wright, K. (2009). Doświadczenia prewerbalne a intuicja sacrum. W: David M. Black (red.), Psychoanaliza i religia w XXI wieku. Kraków: Wydawnictwo WAM.
View in Google Scholar

Young, J. (1994). Cognitive therapy for personality disorders: A schema-focused approach. Sarasota: Professional Resource Press.
View in Google Scholar

Young, J., Klosko, J.S., Weishaar, M.E. (2013). Terapia schematów. Przewodnik praktyka. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
View in Google Scholar

Downloads

Published

2022-11-20

How to Cite

Kutyło, Łukasz. (2022). Longing for a deeper life in a world of prosperity: syndrome of “superfluous man”. Władza Sądzenia, (23), 136–149. https://doi.org/10.18778/2300-1690.23.08

Issue

No. 23 (2022)

Section

Articles

License

Creative Commons License

This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.

Most read articles by the same author(s)