Zrównoważony rozwój a system ochrony zdrowia w Polsce – wprowadzenie w tematykę

Autor

  • Izabela Kapera Andrzej Frycz Modrzewski Krakow University, Krakow, Poland image/svg+xml

DOI:

https://doi.org/10.18778/2300-1690.25.01

Słowa kluczowe:

zdrowie, zrównoważony rozwój, opieka zdrowotna, zarządzanie

Abstrakt

Jednym z celów rozwoju zrównoważonego określonym w Agendzie 2030 na rzecz zrównoważonego rozwoju jest „zapewnienie zdrowego życia i promowanie dobrego samopoczucia dla wszystkich w każdym wieku”. I choć w ostatnich latach poczyniono ogromne postępy w poprawie sytuacji zdrowotnej populacji, to w dalszym ciągu utrzymują się nierówności w dostępie do usług leczniczych. Cel, jakim jest zmniejszenie tych nierówności nie jest łatwy do osiągnięcia, co jest także widoczne w Polsce, gdzie podobnie jak w wielu innych krajach europejskich, system opieki zdrowotnej znajduje się pod presją z powodu rosnących kosztów i zapotrzebowania na usługi ze strony starzejącej się populacji. Konsekwencją takiego stanu rzeczy są na przykład niedobory personelu medycznego oraz problemy z dostępem do służby zdrowia i długim czasem czas oczekiwania na świadczenia zdrowotne. Braki kadrowe wśród pracowników medycznych występują w wielu krajach świecie. Jednak wskaźnik liczby lekarzy na 1000 mieszkańców w Polsce jest niższy niż w większości państw zachodnioeuropejskich. Niższy jest też poziomu finansowania systemu opieki zdrowotnej ze środków publicznych. Potrzebne więc są dodatkowe wysiłki, na drodze do powszechnej dostępności usług medycznych, a tym samym realizacji celów rozwoju zrównoważonego. Celem było wprowadzenie w tematykę i analiza systemu ochrony zdrowia w Polsce z perspektywy zagadnień zrównoważonego rozwoju, w szczególności dostępu do opieki zdrowotnej.

Biogram autora

Izabela Kapera - Andrzej Frycz Modrzewski Krakow University, Krakow, Poland

Izabela Kapera, pracuje w Krakowskiej Akademii im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego na stanowisku profesora uczelni. Ukończyła studia doktoranckie na Uniwersytecie Jagiellońskim. W 2020 r. uzyskała stopień doktora habilitowanego. Jest autorką szeregu recenzji oraz publikacji naukowych o zasięgu międzynarodowym i krajowym oraz członkinią Polskiego Towarzystwa Medycyny Morskiej, Tropikalnej i Podróży.

Bibliografia

Baza Analiz Systemowych i Wdrożeniowych (n.y.). Retrieved from https://basiw.mz.gov.pl/mapy-informacje/mapa-2022-2026/analizy/kadry-medyczne/kadry-medyczne/
Zobacz w Google Scholar

Braithwaite, J., Mannion, R., Matsuyama, Y., Shekelle, Pg., Whittaker, S., Al-Adawi, S., Ludlow, K., James, W., Ting, Hp., Herkes, J., Mcpherson, E., Churruca, K., Lamprell, G., Ellis, La., Boyling, C., Warwick, M., Pomare, C., Nicklin, W., & Hughes, Cf. (2018). The future of health systems to 2030: a roadmap for global progress and sustainability, International Journal Quality Health Care, 30(10), 823–831. https://doi.org/10.1093/intqhc/mzy242
Zobacz w Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1093/intqhc/mzy242

CBOS (2012). Komunikat z badań, Opinie o funkcjonowaniu systemu opieki zdrowotnej, Warszawa. Retrieved from https://cbos.pl/SPISKOM.POL/2012/K_034_12.PDF
Zobacz w Google Scholar

CBOS (2018). Komunikat z badań. Opinie na temat funkcjonowania opieki zdrowotnej. Warszawa. Retrieved from https://cbos.pl/SPISKOM.POL/2018/K_089_18.PDF
Zobacz w Google Scholar

Eurostat (n.y). Retrieved from https://ec.europa.eu/eurostat/databrowser/view/tps00046/settings_1/table?lang=en
Zobacz w Google Scholar

Fong,Ben Y. F., Law, Vincent T. S. with contributions from Tiffany C. H. Leung,
Zobacz w Google Scholar

Man Fung Lo, Tommy K. C. Ng and Hilary H. L. Yee (2022). Sustainable Development Goal 3. Health and Well-being of Ageing in Hong Kong, New York: Routledge.
Zobacz w Google Scholar

Gareeva, I.A. (2019). The Current Issues of the Sustainable Development of the Health Care System, Advances in Economics, Business and Management Research, volume 79, International Scientific Conference “Far East Con” (ISCFEC 2019), 52–54.
Zobacz w Google Scholar

GUS (n.y.). Retrieved from https://bdl.stat.gov.pl/bdl/dane/podgrup/temat
Zobacz w Google Scholar

GUS (2018). Usługi publiczne w zakresie ochrony zdrowia, Public services in healthcare, Warszawa.
Zobacz w Google Scholar

Indeks Ochrony Sprawności Zdrowia, czwarta edycja/kwiecień. (2019). PwC Polska Sp. z o.o. Retrieved from https://www.pwc.pl/pl/publikacje/2019/indeks-sprawnosci-ochrony-zdrowia-2018.html
Zobacz w Google Scholar

Kapera, I. (2018). Rozwój zrównoważony turystyki. Problemy przyrodnicze, społeczne i gospodarcze na przykładzie Polski, Kraków: Oficyna Wydawnicza.
Zobacz w Google Scholar

Kisiała, W. (2013). Wykorzystanie geograficznie ważonej regresji do analizy czynników kształtujących zapotrzebowanie na świadczenia przedszpitalnego ratownictwa medycznego. Przegląd Geograficzny, 85 (2), 219–242.
Zobacz w Google Scholar DOI: https://doi.org/10.7163/PrzG.2013.2.4

Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz.U. z 1997 r. nr 78, poz. 483, ze zm.)
Zobacz w Google Scholar

Ministerstwo Zdrowia (2021). Zdrowa przyszłość, ramy strategiczne rozwoju systemu ochrony zdrowia na lata 2021–2027, z perspektywą do 2030 r. Załącznik do uchwały nr 196/2021 Rady Ministrów z dnia 27 grudnia 2021 r. Warszawa. Retrieved from https://www.gov.pl/web/zdrowie/zdrowa-przyszlosc-ramy-strategiczne-rozwoju-systemu-ochrony-zdrowia-na-lata-2021-2027-z-perspektywa-do-2030
Zobacz w Google Scholar

NFZ (2012). European Observatory on Health Systems and Policies, Zarys systemu ochrony zdrowia. Retrieved from https://www.nfz.gov.pl/download/gfx/nfz/pl/defaultstronaopisowa/349/52/1/hit_polska_2012_z_okladka_automatyczny_spis_tresci.pdf
Zobacz w Google Scholar

NIK (2019). Informacja o wynikach kontroli. Raport: system ochrony zdrowia w Polsce – stan obecny i pożądane kierunki zmian. Retrieved from https://www.nik.gov.pl/plik/id,20223,vp,22913.pdf
Zobacz w Google Scholar

Nowak, W. (2022). Makroekonomiczne uwarunkowania długości życia. W: W. Nowak i K. Szalonki (red.) Zdrowie i style życia (s. 41–55). Wrocław: E-Wydawnictwo. Prawnicza i Ekonomiczna Biblioteka Cyfrowa. Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii Uniwersytetu Wrocławskiego. doi: 10.34616/23.20.109
Zobacz w Google Scholar

OECD (2019). State of Health in the EU Polska Profil systemu ochrony zdrowia. Retrieved from https://www.oecd-ilibrary.org/docserver/c7cfb688-pl.pdf?expires=1654376355&id=id&accname=guest&checksum=1A0A7A9FB605B2FA1477097DBB1B3BD3
Zobacz w Google Scholar

OECD/European Observatory on Health Systems and Policies
Zobacz w Google Scholar

(2021). Polska: Profil systemu ochrony zdrowia 2021. State of Health in the EU, OECD Publishing, Paris/European Observatory on Health Systems and Policies, Bruksela. Retrieved from https://health.ec.europa.eu/system/files/2021-12/2021_chp_poland_polish.pdf
Zobacz w Google Scholar

United Nations (1987). Our Common Future. Report of the World Commission on Environment and Development,1987, Retrieved from https://sswm.info/sites/default/files/reference_attachments/UN%20WCED%201987%20Brundtland%20Report.pdf
Zobacz w Google Scholar

POLON (n.y.). Instytucje szkolnictwa wyższego. Retrieved from https://polon.nauka.gov.pl/opi/aa/rejestry/szkolnictwo?execution=e7s1 (21.09.2023).
Zobacz w Google Scholar

Raport Pt. Indeks Zrównoważonego Rozwoju Systemów Ochrony Zdrowia 2019 i Indeks Stwardnienia Rozsianego 2019. Komentarz Polskiego Panelu Ekspertów. Retrieved from https://www.futureproofinghealthcare.com//sites/default/files/wersja_finalna_raportu_2019_0.pdf
Zobacz w Google Scholar

Roxberg, Å., Tryselius, K., Gren, M., Lindahl, B., Werkander Harstäde, C., Silverglow, A., Nolbeck, K., James, F., Carlsson, I-M., Olausson, S., Nordin, S., Wijk, H. (2020). Space and place for health and care, International Journal of Qualitative Studies on Health and Well-being, 15 (1), 1–13. doi: 10.1080/17482631.2020.1750263
Zobacz w Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1080/17482631.2020.1750263

Smiley, M.J., Diez Roux, A.V., Brines, S.J., Brown, D.G., Evenson, K.R., Rodriguez, D.A. (2010). A spatial analysis of health-related resources in three diverse metropolitan areas, Health Place,16(5), 885–892. doi: 10.1016/j.healthplace.2010.04.014
Zobacz w Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1016/j.healthplace.2010.04.014

United Nations (2015). Resolution adopted by the General Assembly on 25 September 2015, UN, A/RES/70/1. Retrieved from https://www.un.org/en/development/desa/population/migration/generalassembly/docs/globalcompact/A_RES_70_1_E.pdf
Zobacz w Google Scholar

Ustawa z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. 2004 Nr 210 poz. 2135, z póz. zm.)
Zobacz w Google Scholar

WHO (2022). The European Health Report 2021. Taking stock of the health-related Sustainable Development Goals in the COVID-19 era with a focus on leaving no one behind. Copenhagen: WHO Regional Office for Europe.
Zobacz w Google Scholar

United Nations. (n.y). The 17 goals, Retrieved from https://sdgs.un.org/goals
Zobacz w Google Scholar

Wierzbicka-Mazur, E. (2017). Zdrowie Publiczne Jako Element Zrównoważonego Rozwoju – Analiza Komparatywna. Polska Na Tle Unii Europejskiej, Studia Ekonomiczne. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach, 310, 53–67.
Zobacz w Google Scholar

Opublikowane

2023-12-11

Jak cytować

Kapera, I. (2023). Zrównoważony rozwój a system ochrony zdrowia w Polsce – wprowadzenie w tematykę. Władza Sądzenia, (25), 4–21. https://doi.org/10.18778/2300-1690.25.01

Numer

Dział

Articles