Ochotnicza Straż Pożarna. Socjologiczne konteksty fotografii pożarniczej
DOI:
https://doi.org/10.18778/2300-1690.22.05Słowa kluczowe:
Ochotnicza Straż Pożarna, socjologia wizualna, fotografia socjologicznaAbstrakt
Ochotnicze Straże Pożarne to jedne z najstarszych i najaktywniejszych organizacji pozarządowych w Polsce. Ich działalność na przestrzeni lat podlegała wielu przemianom między innymi z powodu dynamicznego rozwoju Państwowej Straży Pożarnej, która przejęła na siebie większość działań ratowniczo-gaśniczych. Nie oznacza to osłabienia aktywności OSP, a jedynie przeniesienie ciężaru działań na imprezy integrujące lokalną społeczność, czy oprawę uroczystości świeckich i kościelnych. Wiele jednostek OSP nadal utrzymuje wysoką sprawność ratowniczą, bo choć na obszarach wiejskich odnotowuje się znaczny spadek pożarów, to jednak wciąż istnieją zagrożenia, podczas których w pierwszej kolejności interweniują strażacy-ochotnicy. W prezentowanym materiale wizualnym pokazano wydarzenia z udziałem OSP, które na stałe wpisane są w ich roczny kalendarz, między innymi: asystę honorową podczas Triduum Paschalnego, zawody strażackie i pokazy przedszkolnej drużyny strażackiej, ćwiczenia pożarnicze, dożynki gminne. Materiał ukazuje różnorodność umundurowania i przede wszystkim relacje pomiędzy strażakami, które w swym symbolicznym wymiarze stanowią najważniejszy czynnik podtrzymujący tradycję i tożsamość strażaków-ochotników oraz etos ich misji.
Bibliografia
Bukowiec S. (red.) (2020). Strażacy ziemi tatrzańskiej. Agencja Wydawnicza „Palindrom” s.c. Burke, P. J. (2009). Tożsamości a struktura społeczna: wykład z okazji przyznania nagrody Cooleya-Meada w roku 2003. W: A. Manterys, J. Mucha (red.), Nowe perspektywy teorii socjologicznej (s. 113–128). Kraków: Wydawnictwo Nomos.
Zobacz w Google Scholar
CBOS (2019) Które zawody poważamy? Komunikat z badań nr 157/2019. https://www.cbos.pl/SPISKOM.POL/2019/K_157_19.PDF [dostęp 25.07.2022].
Zobacz w Google Scholar
Chaplin, E. (2003). Sociology and Visual Representation. Taylor & Francis e-Library, London, New York: Routledge.
Zobacz w Google Scholar
Fedyszak-Radziejowska, B. (2018). Społeczności wiejskie: Postawy, wartości i uwarunkowania społeczno-ekonomiczne. W: J. Wilkin, I. Nurzyńska (red.), Polska wieś 2018: Raport o stanie wsi (s. 65–86). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
Zobacz w Google Scholar
Firlit, E. (2016). Lokalna tożsamość. W: T. Herudziński, P. Swacha (red.), Społeczności lokalne wobec wyzwań współczesności (s. 19–37). Warszawa: Wydawnictwo SGGW.
Zobacz w Google Scholar
Graczyk, L. (2019). O badaniach, strukturze i spojrzeniach. W: L. Graczyk, P. Heppner, S. HrycykKubat, M. Jaszczołt, A. Karpińska, M. Krassowski, M. Maciejewska, M. Makuch, J. Marcinkowska (red.), Ochotnicze Straże Pożarne – kulturotwórcy. Kulturotwórcza funkcja Ochotniczych Straży Pożarnych na terenach wiejskich i małomiasteczkowych województwa mazowieckiego. Raport z badań (s. 9–25). Warszawa: Mazowiecki Instytut Kultury.
Zobacz w Google Scholar
Hałas, E. (2001). Symbole w interakcji. Warszawa: Oficyna Naukowa.
Zobacz w Google Scholar
Heng, T. (2021). Of Gods, Gifts and Ghosts. Spiritual Places in Urban Spaces. New York: Routledge Taylor & Francis Group.
Zobacz w Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.4324/9780429437045
Herbst, J. (2018). Nieocenione, niedocenione: Skala działań organizacji społecznych na wsi. W: J. Wilkin, I. Nurzyńska (red.), Polska wieś 2018: Raport o stanie wsi (s. 181–203), Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
Zobacz w Google Scholar
Krajewski, M. (2012). Niewidzialne miasto – uspołeczniająca moc fotografii. Lokalizując niewidzialne miasto. W: M. Krajewski (red.), Niewidzialne miasto (s. 9–22), Warszawa: Fundacja Bęc Zmiana.
Zobacz w Google Scholar
Marcysiak, T. (2019). Woda naprzód! Szkice z wywiadów autobiograficznych druhów Ochotniczych Straży Pożarnych z gminy wiejskiej Golub-Dobrzyń. Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek.
Zobacz w Google Scholar
Marcysiak, T. (2021). Ochotnicza Straż Pożarna w Polsce – czynniki determinujące wymianę pokoleń. Wieś i Rolnictwo 2 (191), s. 107–129.
Zobacz w Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.53098/wir022021/05
Marcysiak, T. (2021a). Fotografia socjologiczna – w kierunku reportażu dialogicznego. Przegląd Socjologii Jakościowej. Tom XVII Numer 4, s. 44–66.
Zobacz w Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.18778/1733-8069.17.4.03
Rouillé, A. (2007) Fotografia. Między dokumentem a sztuką współczesną. Przełożył Oskar Hedemann. Kraków: TAiWPN UNIVERSITATIS.
Zobacz w Google Scholar
Sprawozdanie z działalności Związku Ochotniczych Straży Pożarnych Rzeczypospolitej Polskiej W XIII kadencji w latach 2012–2017. www.zosprp.pl/files/zjazd/zjazd14/Sprawozdanie%20lata%202012–2017.pdf [dostęp: 10.12.2020].
Zobacz w Google Scholar
Szlichta, E. (2021). Silny związek to nasze bezpieczeństwo. W: M. Zalewski (red.), Analizy Strategiczne Florian 2050, t. 3. (s. 322–344). Warszawa: Zarząd Główny Związku Ochotniczych Straży Pożarnych RP. Muzeum Historii Polskiego Ruchu Ludowego.
Zobacz w Google Scholar
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
