Mniejszości narodowe i etniczne w polskiej przestrzeni publicznej

Marek Barwiński

doi:10.18778/2300-0562.05.05

Authors

Marek Barwiński Uniwersytet Łódzki, Wydział Nauk Geograficznych, Katedra Geografii Politycznej, Historycznej i Studiów Regionalnych, 90-142 Łódź, ul. Kopcińskiego 31

DOI:

https://doi.org/10.18778/2300-0562.05.05

Keywords:

Polish nationality structure, political and legal system, legislation on national minorities, auxiliary language, bilingual names

Abstract

The main aim of this article is to show how changes in the political and legal system taking place in Poland in recent decades have contributed to the presence of national and ethnic minorities in the public space of the country, as well as how the different minorities could or were able to use the favourable formal and legal transformations. The huge disparity in various manifestations of this public presence (bilingual names of places, offices, schools, the use of an auxiliary language, social and political activity, education, historical heritage) between nationalities is caused by many diverse reasons. Certainly, the favorable factors include the relatively large size and territorial concentration, but the activity shown by activists and local communities, as well as the internal integration of communities may also be considered decisive factors. It is owing to these circumstances, that some of the so-called historical used legal changes to become permanent parts of the public space in Poland.

References

Barwiński M., 2010, Changes in the social, political and legal situation of national and ethnic minorities in Poland after 1990, [w:] Kitowski J. (red.), 20 years of socio-economic transformations in countries of Central and Eastern Europe – an attempt of accounts, Geopolitical Studies, vol. 16, Warszawa, s. 223–244.
Google Scholar

Barwiński M., 2013, Geograficzno-polityczne uwarunkowania sytuacji Ukraińców, Łemków, Białorusinów i Litwinów w Polsce po 1944 roku, Łódź.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.18778/7525-785-4

Barwiński M., Leśniewska K., 2014, Sytuacja mniejszości narodowych w Polsce i na Litwie – studium porównawcze, „Przegląd Geograficzny”, 86 (4), s. 499–524.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.7163/PrzG.2014.4.3

Budyta-Budzyńska M., 2003, Mniejszości narodowe – bogactwo czy problem? Instytucjonalizacja mniejszości narodowych w Polsce w latach 1989–2002, Warszawa.
Google Scholar

Budyta-Budzyńska M., 2010, Socjologia narodu i konfliktów etnicznych, Warszawa.
Google Scholar

Chałupczak H., Browarek T., 1998, Mniejszości narodowe w Polsce w latach 1918–1995, Lublin.
Google Scholar

Dudra S., Nitschke B. (red.), 2010, Mniejszości narodowe i etniczne w Polsce po II wojnie światowej, Kraków.
Google Scholar

Dudra S., Nitschke B. (red.), 2013, Stowarzyszenia mniejszości narodowych, etnicznych i postulowanych w Polsce po II wojnie światowej, Kraków.
Google Scholar

GUS, 2013, Wyznania religijne. Stowarzyszenia narodowościowe i etniczne w Polsce 2009–2011, Warszawa.
Google Scholar

Janusz G., 2011, Ochrona praw mniejszości narodowych w Europie, Lublin.
Google Scholar

Kowalski M., 2000, Geografia wyborcza Polski. Przestrzenne zróżnicowanie zachowań wyborczych Polaków w latach 1989–1998, Geopolitical Studies, vol. 7, Warszawa.
Google Scholar

Kurcz Z. (red.), 1997, Mniejszości narodowe w Polsce, Wrocław.
Google Scholar

Łodziński S., 2005, Równość i różnica. Mniejszości narodowe w porządku demokratycznym w Polsce po 1989 roku, Warszawa.
Google Scholar

Łodziński S., 2010, Polityka wobec mniejszości narodowych i etnicznych w Polsce w latach 1945–2008, [w:] Dudra S., Nitschke B. (red.), Mniejszości narodowe i etniczne w Polsce po II wojnie światowej, Kraków, s. 13–36.
Google Scholar

Łodziński S., 2014, „Pole dwujęzyczności”. Problemy wprowadzania dwujęzycznych nazw miejscowości na przykładzie wybranych gmin województwa opolskiego, [w:] Sakson A. (red.), Mniejszości narodowe i etniczne w Polsce i Europie. Aspekty polityczne i społeczne, Toruń, s. 70–88.
Google Scholar

Madajczyk P. (red.), 1998, Mniejszości narodowe w Polsce. Państwo i społeczeństwo polskie a mniejszości narodowe w okresach przełomów politycznych (1944–1989), Warszawa.
Google Scholar

Matykowski R., 1997, Udział i zróżnicowanie poparcia mniejszości narodowych w Polsce w wyborach parlamentarnych z dn. 21.10.1997, „Sprawy Narodowościowe”, Nowa Seria, 6 (2), s. 261–272.
Google Scholar

Matykowski R., 2008, Przestrzenne zróżnicowanie w zachowaniach wyborczych mieszkańców województwa podlaskiego, [w:] Świątek D., Bednarek M., Siłka P. (red.), Współczesne problemy badawcze geografii polskiej – geografia człowieka, Dokumentacja Geograficzna, 36, Warszawa, s. 28–33.
Google Scholar

Nijakowski L. (red.), 2005, Polityka państwa polskiego wobec mniejszości narodowych i etnicznych, Warszawa.
Google Scholar

Pogorzała E., 2006, Szkolnictwo mniejszości narodowych i etnicznych w Polsce w okresie transformacji, [w:] Michalik E., Chałupczak H. (red.), Mniejszości narodowe i etniczne w procesach transformacji oraz integracji, Lublin, s. 327–338.
Google Scholar

Rykała A., 2007, Przemiany sytuacji społeczno-politycznej mniejszości żydowskiej w Polsce po drugiej wojnie światowej, Łódź.
Google Scholar

Stachowiak A., 2010, Dwujęzyczne nazwy miejscowości a dialog międzykulturowy na Łemkowszczyźnie, [w:] Dudra S., Halczak B., Drozd R., Betko I., Smigiel M. (red.), Łemkowie, Bojkowie, Rusini. Historia, współczesność, kultura materialna i duchowa, t. 3, Zielona Góra–Słupsk, s. 159–163.
Google Scholar