The Linguistic Creation of a City in the 16th-century Polish Accounts from Travels to the Holy Land

Rafał Zarębski

doi:10.18778/2084-140X.10.24

Authors

Rafał Zarębski University of Lodz, Faculty of Philology, Institute of Polish Philology and Speech Therapy https://orcid.org/0000-0003-1918-2169

DOI:

https://doi.org/10.18778/2084-140X.10.24

Keywords:

city, language creation, Polish diaries, XVI century, Holy Land

Abstract

The article tries to describe the linguistic creation of a city in Polish 16th-century diaries from journeys to the Holy Land. During long trips, the authors visited many exotic, for the Polish traveller, cities and towns to whom they devoted a lot of space in their diaries. The analysis is based on findings of theory of linguistic image of a world and on the concept of linguistic creation and semiotic role. The author outlines the set of linguistic means used by the diarists to indicate various roles. He concludes that the image of a city presented in the analysed texts oscillates between traditional frame that has its source in the classical antiquity and modern perspective significant for the man of the Renaissance.

Downloads

Download data is not yet available.

References

Anzelm Polak, Opisanie Ziemi Świętej, [in:] Antologia pamiętników polskich XVI wieku, ed. R. Pollak, Wrocław–Warszawa–Kraków 1966, p. 3–12.
Google Scholar

Jan Goryński, Peregrynacja do Ziemi Świętej, [in:] Antologia pamiętników polskich XVI wieku, ed. R. Pollak, Wrocław–Warszawa–Kraków 1966, p. 13–29.
Google Scholar

Mikołaj Krzysztof Radziwiłł Sierotka, Podróż do Ziemi Świętej, Syrii i Egiptu 1582–1584, ed. L. Kukulski, Warszawa 1962.
Google Scholar

Antologia pamiętników polskich XVI wieku, ed. R. Pollak, Wrocław–Warszawa–Kraków 1966.
Google Scholar

Bartmiński J., Punkt widzenia, perspektywa, językowy obraz świata, [in:] Językowy obraz świata, ed. J. Bartmiński, Lublin 1999, p. 103–120.
Google Scholar

Benevolo L., The History of the City, London 1980.
Google Scholar

Chemperek D., Podróż do Ziemi Świętej, Syrii i Egiptu Mikołaja Krzysztofa Radziwiłła „Sierotki” – relacje konwertyty, [in:] Radziwiłłowie. Obrazy literackie. Biografie. Świadectwa historyczne, ed. K. Stępnik, Lublin 2003, p. 39–48.
Google Scholar

Delfante C., Grande histoire de la ville. De la Mésopotamie aux États-Unis, Paris 1999.
Google Scholar

Dziechcińska H., O staropolskich dziennikach podróży, Warszawa 1991.
Google Scholar

Hernas C., Barok, Warszawa 1998.
Google Scholar

Hojka Z., Diariusz Mikołaja Krzysztofa Radziwiłła Sierotki – pierwszy polski przewodnik po Ziemi Świętej i krajach Lewantu, [in:] Miasto jako przedmiot refleksji i fascynacji. Rozważania socjologiczne i historyczne, ed. Z. Hojka, K. Wojtysiak, D. Domżalski, Katowice 2015.
Google Scholar

Kaczmarek H., Mikołaja Krzysztofa Radziwiłła „Sierotki” podróż po starozytnym świecie (I. Bałkany i wyspy), “Balcanica Posnaniensia” 4, 1989, p. 343–351.
Google Scholar

Kaczmarek M., Peregrynacje do Jerozolimy i Betlejem w XVI wieku w świetle diariuszy Anzelma Polaka, Jana Goryńskiego i Mikołaja Krzysztofa Radziwiłła „Sierotki”, [in:] Ecclesia et homines. Instytucje i ludzie Kościoła w czasach Jagiellonów (XIV–XVI w.), ed. A. Januszek-Sieradzka, Sandomierz 2014.
Google Scholar

Kuran M., Obraz ulic w miastach imperium osmańskiego w wybranych relacjach polskich podróżników z drugiej połowy XVI i pierwszej połowy XVII wieku, “Litteraria Copernicana” 1, 2019, p. 19–40, https://doi.org/10.12775/LC.2019.003
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.12775/LC.2019.003

Mączak A., Życie codzienne w podróżach po Europie w XVI i XVII wieku, Warszawa 1980.
Google Scholar

Mumford L., The City in the History, New York 1961.
Google Scholar

Niewiara A., Wyobrażenia o narodach w pamiętnikach i dziennikach z XVI–XIX wieku, Katowice 2000.
Google Scholar

Paszkowski Z., Historia idei miasta. Od antyku do renesansu, Szczecin 2015.
Google Scholar

Pirenne H., Les villes du Moyen Âge, Paris 2017.
Google Scholar

Rejter A., Kształtowanie się gatunku reportażu podróżniczego w perspektywie stylistycznej i pragmatycznej, Katowice 2000.
Google Scholar

Rott D., Staropolskie chorografie. Początki – rozwój – przemiany gatunku, Katowice 1995.
Google Scholar

Skubalanka T., Językowa kreacja Jacka Soplicy (Księdza Robaka), [in:] T. Skubalanka, Mickiewicz, Słowacki, Norwid. Studia nad językiem i stylem, Lublin 1997, p. 20–33.
Google Scholar

Słownik polszczyzny XVI wieku, vol. I–XXXIV, ed. M.R. Mayenowa, F. Pepłowski, Wrocław 1966–1994; vol. XXXV to the entry ROWNY, ed. K. Mrowcewicz, P. Potoniec, Warszawa 1995–.
Google Scholar

Umińska-Tytoń E., Miasto widziane z okien dyliżansu (na podstawie Itinerarium Jakuba Lanhausa z lat 1768–1769), [in:] Zielonogórskie Seminaria Językoznawcze 2019. Dyskursy o przeszłości. Dyskursy w przeszłości, ed. M. Hawrysz, M. Jurewicz-Nowak, I. Kotlarska, Zielona Góra 2020, p. 211–221.
Google Scholar

Zarębski R., Językowe sposoby oswajania egzotycznej rzeczywistości w „Podróży do Ziemi Świętej, Syrii i Egiptu” Mikołaja Krzysztofa Radziwiłła „Sierotki”, [in:] Pogranicza, ed. D. Kowalska, Łódź 2007, p. 753–766.
Google Scholar

Zarębski R., Onomastykon szesnastowiecznych relacji z podróży do Ziemi Świętej, [in:] Nazwy własne a społeczeństwo, vol. II, ed. R. Łobodzińska, Łask 2010, p. 497–510.
Google Scholar

Zinkow L., Wenecja na trasie peregrynacji Mikołaja Krzysztofa Radziwiłła „Sierotki” do Egiptu i Ziemi Świętej, [in:] Terra Culturae. Obszary, transfery i recepcje kultury. Studia oraz szkice o kulturze i historii, ed. Ł. Burkiewicz, Kraków 2018, p. 143–156.
Google Scholar