The Precarious Life Situation Trap. The Case of “Zealous” Julia—A Proponent and a Victim of Neoliberal Reality

Katarzyna Waniek

doi:10.18778/1733-8077.15.4.08

Authors

Katarzyna Waniek University of Lodz, Poland https://orcid.org/0000-0002-9468-4479

DOI:

https://doi.org/10.18778/1733-8077.15.4.08

Keywords:

Biographical Trap, Trajectory of Suffering, Political Transformation, Precarious Balance, Autobiographical Narrative Interview

Abstract

The analysis of Julia’s (b. 1984) case, empirically grounded in the autobiographical narrative interview method, will discuss the mutual influence of the individual experiences and the collective processes that result in a precarious life situation being a stage of the trajectory of suffering process. It will be argued that the generation born between 1980-1990 that entered their adolescence period (and, at the same time, labor market) in a very specific socio-cultural context, framed by the dynamics of interrelated processes of political transformation, vibrant modernization, globalization, and, last but not least, development of neoliberal ideology, has been the first one in Poland to be exposed to the deep and overwhelming biographical changes. They have been oftentimes connected with the feeling of biographical trap and the experience of precarious balance of everyday life that—to a large extent—is a consequence of belonging to intensively multiplying social words with their divergent stocks of knowledge at hand, clashing ideologies, conflicting moral standards, dissonant rules of conducts, and expectations. Additionally, in the discussed case, I will deal with a biographical irony: Julia is both—a zealous propagator of allegedly universal attitudes of neoliberalism and a victim of this subtle mode of power. All these contradictions and tensions are clearly seen in the formal features of her (as well as many other people born in the 80’s last century) renderings, which are nonlinear, incoherent, emotionally overloaded, and full of fading-out phenomena.

Downloads

Download data is not yet available.

Author Biography

Katarzyna Waniek, University of Lodz, Poland

Katarzyna Waniek is an Assistant Professor at the Department of Sociology of Culture, Institute of Sociology, Faculty of Economics and Sociology, University of Lodz, Poland, and was a Research Assistant in the EU FP7 “EUROIDENTITIES” project and a co-worker in a project “Experience of the Process of Transformation in Poland. Sociological Comparative Analysis Based on Biographical Perspective” financed by the NCN program. She gained the title of Doctor of Philosophy at Otto-von-Guericke Universität, Magdeburg. For many years she has been conducting and analyzing autobiographical narrative interviews. Her research interests include: biographical methods, European identity, collective memory, immigration and intercultural communication, liaison work, transformation, suffering, and stigmatization.

References

Baudrillard, Jean. 2005. Simulacra and Simulation. Michigan: The University of Michigan Press.
Google Scholar

Beck, Ulrich. 2005. Power in the Global Age: A New Global Political Economy. Cambridge: Polity Press.
Google Scholar

Bernstein, Basil. 1971. Class, Codes and Control, Vol. 3: Towards a Theory of Educational Transmission. London: Routledge & Kegan Paul.
Google Scholar

Bernstein, Basil. 1996. Pedagogy Symbolic Control and Identity. Theory, Research, Critique. London: Taylor and Francis.
Google Scholar

Bogołębski, Tomasz. 2014. “Coaching w optyce rządnomyślności – próba krytycznej analizy zjawiska.” Pp. 173-196 in Dyskurs elit symbolicznych. Próba diagnozy, edited by M. Czyżewski et al. Warsaw: Wydawanictwo Akadmickie SEDNO.
Google Scholar

Bokszański, Zbigniew, Andrzej Piotrowski, and Marek Ziółkowski. 1977. Socjologia języka. Warsaw: Wiedza Powszechna.
Google Scholar

Bourdieu, Pierre. 1986. “The Forms of Social Capital.” Pp. 241- 258 in Handbook of Theory and Research for the Sociology of The Forms of Capital, edited by J. Richardson. New York: Greenwood.
Google Scholar

Bourdieu, Pierre and Jean-Claude Passeron. 1977. Reproduction in Education Society and Culture. London: Sage Publications.
Google Scholar

Bröckling, Ulrich. 2016. The Entrepreneurial Self. Fabricating a New Type of Subject. London: Sage.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.4135/9781473921283

Burski, Jacek. 2016. “Klasa średnia a perspektywa biograficzna. Empiryczne studium przypadku.” Przegląd Socjologii Jakościowej 12(2):78-93.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.18778/1733-8069.12.2.05

Castells, Manuel. 1996. The Rise of the Network Society, The Information Age. Economy, Society and Culture, Vol. I. Cambridge, Oxford: Blackwell.
Google Scholar

Castells, Manuel. 1997. The Power of Identity. The Information Age: Economy, Society and Culture, Vol. II. Cambridge, Oxford: Blackwell.
Google Scholar

Castells, Manuel. 2013. Communication Power. Oxford: Oxford University Press.
Google Scholar

Clarke, Adele. 1991. “Social Worlds/Arenas Theory.” Pp. 9-158 in Social Organization and Social Structure: Essays in Honour of Anselm Strauss, edited by D. R. Maines. New York: Aldine de Gruyter.
Google Scholar

Czyżewski, Marek. 2005. Öffentliche Kommunikation und Rechtsextremismus. Lodz: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
Google Scholar

Czyżewski, Marek. 2006. “Dyskursy pro- i antyeuropejskie. Polaryzacja i ‘praca pośrednicząca.’ Zarys problematyki badawczej.” Pp. 117-135 in Europa w polskich dyskursach, edited by A. Horolets. Torun: Wydawnictwo Adam Marszałek.
Google Scholar

Czyżewski, Marek. 2009a. “Między panoptyzmem a ‘rządomyślnością’ – uwagi o kulturze naszych czasów.” Kultura Współczesna 2:83-95.
Google Scholar

Czyżewski, Marek. 2009b. “Działania ‘neopozorne.’ Uwagi na temat przeobrażeń komunikowania publicznego i życia naukowego publicznego.” Przegląd Socjologiczny 1:9-31.
Google Scholar

Czyżewski, Marek. 2012a. “Dyskursy tożsamościowe w nauce i życiu społecznym: odmiany, własności, funkcje.” Pp. 101- 120 in Tożsamość, nowoczesność, stereotypy. Księga Jubileuszowa poświęcona Profesorowi Zbigniewowi Bokszańskiemu, edited by R. Dopierała and K. Kaźmierska. Cracow: Nomos.
Google Scholar

Czyżewski, Marek. 2012b. “Wiedza specjalistyczna i praktyka społeczna – przemiany i pułapki.” Pp. 71-93 in Kontrowersje dyskursywne. Między wiedzą specjalistyczną a praktyką społeczną, edited by A. Jabłoński, J. Szymczyk, and M. Zemło. Lublin: Wydawnictwo KUL.
Google Scholar

Czyżewski, Marek. 2013. “Socjologia interpretatywna i metoda biograficzna: przemiana funkcji, antyesencjalistyczne wątpliwości oraz sprawa krytyki.” Przegląd Socjologii Jakościowej 9(4):14-27.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.18778/1733-8069.9.4.02

Czyżewski, Marek, Sergiusz Kowalski, and Andrzej Piotrowski. 1997. Rytualny Chaos. Studium dyskursu publicznego. Cracow: Aureus.
Google Scholar

Czyżewski, Marek et al. 2014. Dyskurs elit symbolicznych. Próba diagnozy. Warsaw: Wydawnictwo Sedno.
Google Scholar

Dopierała, Renata. 2017. “Minimalism – a New Mode of Consumption.” Przegląd Socjologiczny 4(66):67-83.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.26485/PS/2017/66.4/4

Durkheim, Emile. 1952. Suicide: A Study in Sociology. London: Routledge & Kegan.
Google Scholar

Foucault, Michael. 2008. The Birth of Biopolitics. Hampshire: Palgrave MacMillan.
Google Scholar

Garfinkel, Harold. 2002. Studies in Ethnomethodology. Cambridge: Polity Press.
Google Scholar

Gergen, Kenneth J. 2000. The Saturated Self: Dilemmas of Identity in Contemporary Life. New York: Basic Books.
Google Scholar

Giddens, Anthony. 1991. Modernity and Self-Identity: Self and Society in the Late Modern Age. Stanford: Stanford University Press.
Google Scholar

Goffman, Erving. 1955. “On Face-Work: An Analysis of Ritual Elements in Social Interaction.” Psychiatry: Interpersonal and Biographical Processes 18(3):213-231.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1080/00332747.1955.11023008

Goffman, Erving. 1986. Stigma. Notes on the Management of Spoiled Identity. London: Touchstone Book.
Google Scholar

Goffman, Erving. 1990. The Presentation of Self in Everyday Life. London: Penguin Books.
Google Scholar

Hughes, Everett C. 1972. “The Linguistic Division of Labor in Industrial and Urban Societies.” Pp. 296-309 in Advances in the Sociology of Language, edited by J. A. Fishman. The Hague, Paris: Mouton.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1515/9783110880434-015

Kaźmierska, Kaja. 2016. “Wywiad narracyjny – technika i pojęcia analityczne.” Pp. 61-72 in Biografia i wojna, a tożsamość narodowa, edited by R. Dopierała and K. Waniek. Lodz: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.18778/8088-218-8.05

Kaźmierska, Kaja and Fritz Schütze. 2013. “Wykorzystanie autobiograficznego wywiadu narracyjnego w badaniach nad konstruowaniem obrazu przeszłości w biografii. Na przykładzie socjologicznego porównania narracji na temat życia w PRL-u i NRD.” Przegląd Socjologii Jakościowej 9(4):122-139.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.18778/1733-8069.9.4.08

Kaźmierska, Kaja, Katarzyna Waniek, and Agata Zysiak. 2015. Opowiedzieć Uniwersytet. Łódź akademicka w biografiach wpisanych w losy Uniwersytetu Łódzkiego. Lodz: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.18778/8088-285-0

Kowalski, Sergiusz. 1997. “Prawo moralne i rządy prawa. Czy wolność można wynegocjować?” Pp. 293-323 in Rytualny Chaos. Studium dyskursu publicznego, edited by M. Czyżewski, S. Kowalski, and A. Piotrowski. Cracow: Aureus.
Google Scholar

Krzemiński, Ireneusz and Jacek Raciborski. 2010. Oswajanie wielkiej zmiany. Warsaw: Wydawnictwo IFiS PAN.
Google Scholar

Leder, Andrzej. 2014. Prześniona rewolucja. Ćwiczenia z logiki historycznej. Warsaw: Wydawnictwo Krytyki Politycznej.
Google Scholar

Marciniak, Mieczysław. 2016. “Pozytywne doświadczenia biograficzne w kontekście okupacji: oportunizm i opór.” Pp. 191- 217 in Biografia i wojna, edited by R. Dopierała and K. Waniek. Lodz: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.18778/8088-218-8.14

Matysiak, Anna. 2009. “Employment First, Then Childbearing: Women’s Strategy in Post-Socialist Poland.” Population Studies: A Journal of Demography 3(63):253-276.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1080/00324720903151100

Mead, George H. 1934. Mind, Self and Society. Chicago: University of Chicago Press.
Google Scholar

Mrozowicki, Adam. 2016. “Normalisation of Precariousness? Biographical Experiences of Young Workers in the Flexible Forms of Employment in Poland.” Przegląd Socjologii Jakościowej 12(2):94-112.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.18778/1733-8069.12.2.06

Mrozowicki, Adam. 2017. “Od proletariatu do prekariatu? Doświadczenie klasy w biografiach robotników i młodych pracowników sprekaryzowanych w Polsce.” Pp. 41-59 in Klasy w Polsce. Teorie, dyskusje, badania, konteksty, edited by M. Gdula and M. Sutowski. Warsaw: Instytut Studiów Zaawansowanych.
Google Scholar

Nowicka, Magdalena. 2014. “Socjologia krytyczna a obietnica emancypacji.” Stan Rzeczy 1(6):235-254.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.51196/srz.6.11

Piotrowski, Andrzej. 1997. “Lęk przed Europą.” Pp. 324-337 in Rytualny chaos. Studium dyskursu publicznego, edited by M. Czyżewski, S. Kowalski, and A. Piotrowski. Cracow: Wydawnictwo Aureus.
Google Scholar

Piotrowski, Andrzej. 2005. “Proces kształtowanie tożsamości narodowej w dyskursie potocznym i publicznym.” Pp. 327-340 in Kręgi integracji i rodzaje tożsamości. Polska. Europa. Świat, edited by W. Wesołowski and J. Włodarek: Warsaw: Scholar.
Google Scholar

Prawda, Marek. 1989. “Biograficzne odtwarzanie rzeczywistości. O koncepcji badań biograficznych Fritza Schütze.” Studia Socjologiczne 4:81-98.
Google Scholar

Riemann, Gerhard and Fritz Schütze. 1991. “‘Trajectory’ as a Basic Concept for Analysing Suffering and Disorderly Social Processes.” Pp. 333-357 in Social Organization and Social structure. Essays in Honour of Anselm Strauss, edited by D. R. Maines. New York: Aldine de Gruyter.
Google Scholar

Riesman, David. 1989. The Lonely Crowd: A Study of the Changing American Character. London: Yale University Press.
Google Scholar

Rose, Nicolas. 1998. Inventing Our Selves. Cambridge: Cambridge University Press.
Google Scholar

Rose, Nicolas. 1999. Powers of Freedom. Cambridge: Cambridge University Press.
Google Scholar

Rychard, Andrzej and Michał Federowicz. 1993. Społeczeństwo w transformacji. Warsaw: Wydawnictwo IFiS PAN.
Google Scholar

Schütze, Fritz. 1981. “Prozeßstrukturen des Lebensablaufs.” Pp. 67-156 in Biographie in handlungswissenschaftlicher Perspektive, edited by J. Matthes. Nürnberg: Verlag der Nürnberger Forschungsvereinigung.
Google Scholar

Schütze, Fritz. 1983. “Biographieforschung und narratives Interview.” Neue Praxis. Kritische Zeitschrift für Sozialarbeit und Sozialpädagogik 13:283-293.
Google Scholar

Schütze, Fritz. 1984. “Kognitiven Figuren des autobiographischen Stegreiferzälens.” Pp. 78-117 in Biographie und Sozial Wirklichkeit:neue Beiträge und Forschungsperspektiven, edited by M. Kohli and R. Günther. Stuttgart: Metzlersche Verlagsbuchhandlung.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1007/978-3-476-03188-4_5

Schütze, Fritz. 2002. “Das Konzept der sozialen Welt im symbolischen Interaktionismus und die Wis-sensorganisation in modernen Komplexgesellschaften.” Pp. 57-83 in Soziale Welten und kommunicative Stile. Festschrift für Werner Kallmeyer zum 60. Geburstag, edited by I. Keim and W. Schütte. Tübingen: Günter Narr Verlag.
Google Scholar

Schütze, Fritz. 2008a. “Biography Analysis on the Empirical Base of Autobiographical Narratives: How to Analyse Autobiographical Narrative Interviews – Part One.” European Studies on Inequalities and Social Cohesion 1-2:243-297.
Google Scholar

Schütze, Fritz. 2008b. “Biography Analysis on the Empirical Base of Autobiographical Narratives: How to Analyse Autobiographical Narrative Interviews – Part Two.” European Studies on Inequalities and Social Cohesion 3-4:5-77.
Google Scholar

Schütze, Fritz. 2012. “Trajektorie cierpienia jako przedmiot badań socjologii interpretatywnej.” Pp. 414-458 in Metoda biograficzna w socjologii. Antologia tekstów, edited by K. Kaźmierska. Cracow: Nomos.
Google Scholar

Schütze, Fritz and Anja Schröder-Wildhagen. 2012. “European Mental Space and Its Biographical Relevance.” Pp. 255-278 in The Evolution of European Identities. Biographical Approaches, edited by R. Miller and G. Gray. Houndmills, Basingstoke, Hampshire: Palgrave MacMillan.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1057/9781137009272_15

Schütze, Fritz et al. 2012. “Discoverers in European Mental Space: The Biographical Experiences of Participants in European Civil Society Organizations.” Pp. 150-169 in The Evolution of European Identities. Biographical Approaches, edited by R. Miller and G. Gray. Houndmills, Basingstoke, Hampshire: Palgrave MacMillan.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1057/9781137009272_9

Scott, John. 2001. Power. Cambridge: Polity Press.
Google Scholar

Sennett, Richard. 1998. The Corrosions of Character. The Personal Consequences of Work in the New Capitalism. London: W.W. Norton & Company.
Google Scholar

Shibutani, Tamotsu. 1955. “Reference Groups and Perspectives.” American Journal of Sociology 60(6):562-569.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1086/221630

Sowa, Jan. 2010. “Prekariat – globalny proletariat w epoce pracy niematerialnej.” Pp. 100-131 in Robotnicy opuszczają miejsca pracy, edited by J. Sokołowska. Lodz: Muzeum Sztuki.
Google Scholar

Stachowiak, Jerzy. 2013. “Pedagogizacja medialna i wzór ‘przedsiębiorcy samego siebie.’” Societas/Communitas 2:141- 161.
Google Scholar

Standing, Guy. 2011. The Precariat. The New Dangerous Class. London: Bloomsbury Academic.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.5040/9781849664554

Strauss, Anselm L. 1969. “Transforming of Identity.” Pp. 89-118 in Mirrors and Masks, by A. L. Strauss. San Francisco: The Sociology Press.
Google Scholar

Strauss, Anselm L. 1978. “A Social World Perspective.” Pp. 119- 128 in Studies in Symbolic Interaction, Vol. 1, edited by N. K. Denzin. Greenwich: JAI Press.
Google Scholar

Strauss, Anselm L. 1982. “Social Worlds and Legitimation Process.” Pp. 171-190 in Studies in Symbolic Interaction, Vol. 4, edited by N. K. Denzin. Greenwich: JAI Press.
Google Scholar

Strauss, Anselm L. 1984. “Social Worlds and Their Segmentation Processes.” Pp. 123-139 in Studies in Symbolic Interaction, Vol. 5, edited by N. K. Denzin. Greenwich: JAI Press.
Google Scholar

Strauss, Anselm L. 1993. “Social Words and Society.” Pp. 209- 224 in Continual Permutations of Action, edited by A. L. Strauss. New York Aldine de Gruyter.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.4324/9781351328562-11

Szarfenberg, Ryszard. 2016. Prekarność, prekaryjność, prekariat – krótkie wprowadzenie. Retrieved September 27, 2019 (http://rszarf.ips.uw.edu.pl/pdf/prekariat3.5.pdf).
Google Scholar

Thomas, William I. 1969. The Unjusted Girl: With Cases and Standpoints for Behaviour Analysis. New York: Patterson Smith.
Google Scholar

Waniek, Katarzyna. 2016a. “Potencjały bezładu i cierpienia w biografiach młodych kobiet wchodzących w świat sztuki i medycyny.” Przegląd Socjologii Jakościowej 12(2):114-144.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.18778/1733-8069.12.2.07

Waniek, Katarzyna. 2016b. “Paradoxes of Liaison Work in Individual Experiences and Their Socio-Biographical Implications.” Przegląd Socjologiczny LXV (65):9-32.
Google Scholar

Wygnańska, Joanna. 2016. “Doświadczenie biograficzne życia w dwóch kulturach. Studium biograficzne przypadku.” Przegląd Socjologii Jakościowej 12(2):168-190.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.18778/1733-8069.12.2.09

Zahorska, Marta. 2009. “Sukcesy i porażki reformy edukacji.” Przegląd Socjologiczny 3(58):119-142.
Google Scholar

Zarycki, Tomasz. 2009. “Kapitał kulturowy – założenia i perspektywy zastosowań teorii Pierre’a Bourdieu.” Psychologia Społeczna 4 1-2(10):12-25.
Google Scholar

Ziółkowski, Marek. 2015. Teoria socjologiczna a transformacja społeczeństwa polskiego. Warsaw: Scholar.
Google Scholar